آیا ترامپ و بولتون بر سر ایران به اختلاف رسیدند یا نشت اطلاعات؟

نویسندگان: ارین بانکو (Erin Banco)، آساوین سوئبسائنگ (Asawin Suebsaeng)

دیپلماسی ایرانی: تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده برای ملاقات با حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران ضربه آخری بود که به مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا وارد شد. اما روابط این دو از مدت ها قبل تیره شده بود. این رابطه و همکاری از ابتدا هم نباید شکل می گرفت.

اگرچه دولت ترامپ از ابتدا در مقابل تهران رویکردی سخت گیرانه اتخاذ کرده بود، اما شخص رئیس جمهور از رویکرد افراطی و خشونت طلبانه ای که بولتون نماد آن بود به تدریج دور می شد.

به گفته برخی مقامات آگاه آمریکایی، زمانی که ترامپ اعلام کرد قصد دارد در مجمع سالانه سازمان ملل با روحانی دیدار کند، اختلاف رئیس جمهور با مشاور امنیت ملی اش به اوج رسید، چون ایرانی ها گفته بودند شرط چنین دیداری موافقت آمریکا با کاهش تحریم هاست. این منابع آگاه به مجله تایم گفتند: برای بولتون حتی فکر کردن ترامپ به این درخواست هم ضربه آخر بود، چرا که نشان می داد رئیس جمهوری اعتماد خود به مشاورش را از دست داده است. طبق گفته این مقامات آگاه، آخرین گفت وگوی بولتون با ترامپ به سرعت بر این سوال متمرکز شد: "چرا می خواهید با روحانی دیدار کنید؟"

سطح اعتماد بین ترامپ و مشاور امنیت ملی او به سرعت افول کرده بود و درخواست ترامپ از سایر مشاورانش برای این که مراقب باشند بولتون اطلاعات را به رسانه ها درز ندهد و از پشت خنجر نزند شاهدی بر این ادعاست.

به گفته دو مقام ارشد دولت ترامپ، در هفته های اخیر هر یک از آنها جداگانه و به طور مستقیم به ترامپ درباره بولتون شکایت کرده و به او اطلاع داده بودند که این تندروی سیاست خارجی به ویژه زمانی که در ستیزه های داخلی و جدال های سیاسی بازنده می شود اطلاعات فراوانی را به رسانه ها نشت می دهد. ترامپ در هر دو مورد از مقامات خواسته بود هوشیار و گوش به زنگ باشند و هرچه را لازم است او بداند به اطلاعش برسانند.

بولتون سه شنبه عصر در پیامی به دیلی بیست اتهامات وارد شده مبنی بر این که او یک نشت دهنده اطلاعات است را "کاملا نادرست" خواند. اما تصویر ارائه شده از او به عنوان فردی که افشاگر اسرار مسائل داخلی است، کافی است که اقدام ترامپ در برکناری او را منطقی بدانیم.

بولتون افشاگری کرده باشد یا خیر، بدیهی است که رازداری اش به اندازه انتظارات رئیس جمهور نبود. منابع مختلف تایید کرده اند که او با سرپیچی از تعهدات خود، برای مصاحبه با ساندی شو در تابستان برنامه ریزی کرده بود چرا که نمی خواست از ترامپ در زمینه مسائل مختلف دفاع کند.

اختلافات ترامپ و بولتون به این موارد محدود نیست. به گفته دو منبع آگاه در گفت وگو با دیلی بیست، بولتون با اقدام ترامپ برای آوردن نمایندگان طالبان و دولت کابل به کمپ دیوید نیز به شدت مخالف بود.

جدایی بولتون بیش از آن که بر ساختار تشکیلات سیاست خارجی اثرگذار باشد، پیامدهای سیاسی مهمی دارد. اکنون با فقدان او که سال ها دولت آمریکا را به اتخاذ رویکردی خشونت آمیز علیه ایران تشویق می کرد احتمال شروع روابط دیپلماتیک بین تهران و واشنگتن بیشتر شده است.

رابرت مالئی (Robert Malley)، عضو پیشین شورای امنیت ملی آمریکا در دوران اوباما با بیان این که جدایی بولتون از دولت باعث نمی شود دیدار ترامپ با روحانی در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل قطعی شود و شرط حتمی ایران برای چنین دیداری تخفیف تحریم های آمریکاست، گفت: "اما ما می دانیم که ترامپ برای چنین تخفیفی آمادگی داشت و بولتون با این مساله کاملا مخالف بود."

وی همچنین گفت: "هنوز موانع بسیاری برای دیدار ترامپ و روحانی وجود دارد و ایران برای آنچه گامی مهم می نامد، بهایی درخور خواهان است. اما حداقل یکی از این موانع از سر راه برداشته شده است".

منبع: دیلی بیست / تحریریه دیپلماسی ایرانی