چه کسانی دوست دارند دور کشور دیوار بکشند؟

- رئیس جمهوری در سخنان دیروز خود دیوارچینی دور کشورها را مانعی برابر آزادی و پیشرفت جوامع دانست. اشاره مستقیم «حسن روحانی» به تلاش «دونالد ترامپ» برای احداث دیوار در مرز با مکزیک بود اما کم نیستند چهره هایی که در داخل از دیوارکشی پیرامون کشور استقبال می کنند.
به گزارش ایرنا، رئیس جمهوری دیروز در جمع مدیران و دست اندرکاران شرکت های دانش بنیان و استارت آپ ها حاضر شد و بخش های مهمی از سخنرانی خود را به ضرورت توسعه آزادی در عرصه های گوناگون اختصاص داد.
روحانی دیروز بیان داشت: آزادی اندیشه اولین زیربنای پیشرفت در عرصه های مختلف علمی، اجتماعی و سیاسی است. به گفته وی، پیشرفت علم دانش و فناوری از آزادی و محیط مناسب شروع می شود.
رئیس جمهوری اهمیت تسهیل روابط با جهان را یادآور شد و وظیفه انجام این مهم را بر عهده دولت ها دانست و گفت: بعضی از کشورها امروز به فکر دیوار افتادند. هم دیوار فیزیکی می خواهند بسازند و نمی توانند بودجه خود را از کنگره بگیرند. هم برای ویزا هم برای علم دیوار درست می کنند. یک محقق می خواهد از آنجا به ایران بیاید در یک سمینار شرکت کند نمی گذارند. آنها نمی ‌دانند که تمام پیشرفت هایشان در سایه این بوده که سال‌ها دیوار نداشتند.
سخنان دیروز روحانی و اظهارات پیشین وی به نوعی نشانگر برجستگی مفهوم دیوارکشی در افکار و ادبیات رئیس جمهوری است و وی بارها رویکردهای مبتنی بر این مفهوم را چه در حوزه داخلی و چه در سیاست خارجی مردود شمرده است؛ از اعلان مخالفت روحانی در کمپین انتخاباتی 96 با رویکرد کسانی که در سالیان نخست پس از انقلاب قصد داشتند بین زنان و مردان دیوار بکشند تا نفی این رفتار در سطح بین المللی.
روحانی مهرماه امسال در مجمع عمومی سازمان ملل و در اجلاس صلحی که برای بزرگداشت «نسلون ماندلا» در مقر این سازمان برگزار شد نیز اظهار داشت: این یک واقعیت تاریخی است که دولتمردان بزرگ به‌جای دیوار، پل می‌سازند. هر اندازه نژادپرستی، تبعیض نژادی و بیگانه‌هراسی ایجاد دیوار میان ملت‌ها را آسان می‌سازد، گفت‌وگو، مدارا و همزیستی مسالمت‌آمیز خمیرمایه بنای پل میان اختلافات و دودستگی‌ها است.
با وجود رای مردم به این ایده و ایجاد مناسبات مطلوب میان ایران و جهان که اهمیت خود را در کسب و کار و اشتغال و نیز اوضاع معیشتی مردم و نحوه زندگی آنان آشکار می سازد و بایسته های سیاسی و فرهنگی که به اهداف کلان انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران پیوند خورده، دیوارچینی پیرامون کشور ایده ای است که طیفی از پیاده سازی آن استقبال کرده و علنا یا عملا در راستای آن گام برمی دارند؛ اما انگیزه آنان برای تحدید کشور و قطع مناسبات ایران و جهان چیست؟
1- «اگر به FATF هم بپیوندیم مشکلات حل نخواهد شد، این قراردادهایی که به ما تحمیل می شود با استقلال سازگار نیست»؛ این اظهارنظر یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سال های 72 و 80 است.
در برابر این دیدگاه و طی ماه های گذشته بسیاری گفته اند آیا صد و نود چند کشوری که به این سازمان بین دولتی پیوسته اند و رهبران و مردم این کشورها هرگز به نفی استقلال خود نیاندیشیده اند یا برای آن اهمیتی قائل نبوده اند؟
با توجه به این سخنان، می توان گفت برخی به دلیل آشنا نبودن با هنجارها و قواعد کنشگری بین المللی ترجیح می دهند خود و کشور را در هاله ای و پوسته ای جداکننده از جامعه و نظام بین المللی قرار دهند. در همین زمینه یکی از نامزدهای انتخابات پارسال ریاست جمهوری اخیرا اظهار داشته پذیرش معاهدات FATF امکان دور زدن تحریم‌ها را برای ایران سخت‌تر خواهد کرد.
برای این گروه جامعه جهانی و فضای خارجی ناشناخته است و اصطلاح معروفی در این زمینه وجود دارد که «ناشناخته ها همیشه ترسناکند». به همین دلیل ایجاد انزوا برای طیفی ریشه در خارج هراسی و ناآشنایی با مقتضیات امروز جهان دارد.
2- گروهی همچنان که بارها مورد انتقاد منتخبان مردم قرار گرفته اند به دنبال ماهی گیری از آب گل آلودند و نکته جالب اینکه همین آب گل آلود هم باید در برکه ای محدود به آسانی مجال دستیابی به ماهی های پروار را به آنان بدهد. «کاسبان تحریم» عنوانی است که به صورت مکرر برای این دسته ذکر شده است.
منافع اقتصادی ایجاد انحصار در کشور و تبعات فضای رقابتی که در ارتباطات و مناسبات مطلوب ایران و جهان شکل می گیرد و این منافع را به خطر می اندازد سبب شده تا معدودی ترجیح دهند اساسا روابط خارجی به شکلی کانالیزه، محدود و تنها از طریق مبادی متصل به آنان پیش رود و به این شکل ارتباطی سازش ناپذیر بین منافع خود و مردم به وجود می آورند. 
3- «ضربه زدن به دولت به هر ترتیب ممکن»؛ بسیاری از کسانی که امروز مخالف دوآتشه پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی محسوب می شوند و پیش از آن هم از هیچ تلاشی برای منکوب کردن توافق هسته ای فروگذار نکردند، در زمان ارائه لوایح الحاق به سازمان مذکور در دوره دولت دهم و بررسی آن در مجالس هشتم و نهم، از هرگونه مخالفتی با آن اجتناب کردند.
از دید این طیف هر تصمیمی از سوی دولت مستحق آتشبار انتقادات است؛ از تدوین منشور حقوق شهروندی و حمایت از برگزاری کنسرت های موسیقی تا سیاستگذاری ارزی و انعقاد قراردادهای خارجی و خرید هواپیما و ... .
مذاکره با قدرت های جهانی برای حل و فصل اختلافات هسته ای به نوعی سرآغاز مخالفت ها با دولت بود که در ادامه به دیگر حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... نیز کشیده شد.
از نگاه تحلیلگران مسائل سیاسی دولت با طیفی از مخالفان روبرو است که به هر تدبیر و سیاست و برنامه ای می تازند، بدون اینکه بدیلی برای آن داشته باشند و در عین حال منافع خود را در ناکارآمد نشان دادن دولتمردان و رقبا و کارشکنی پیش روی آنان می جویند. از این منظر، وقوع حوادث دی ماه پارسال و اعتراضاتی که پیش و پس از آن شکل گرفت از چنین کارشکنی هایی نشات گرفت و خطر تکرار حوادثی گسترده تر و زیانبارتر در صورت ادامه روند تخریب و مقابله با اقدامات و تمهیدات دستگاه های اجرایی انکارناپذیر است.
4- درک ناصحیح از آرمان ها و اهداف اساسی انقلاب و جمهوری اسلامی ایده دیوارکشی گرداگرد کشور را تقویت می کند. ایده بستن درهای کشور در حالی ترغیب و ترویج می شود که تبدیل ایران به «ام القری» جهان اسلام حتی در سال های دشوار جنگ تحمیلی دورنمای سیاستگذاران کلان کشور را شکل می داد.
علاوه بر قانون اساسی و روح و محتوای اعتلاجویانه آن برای کشور، اسناد بالادستی تدوین شده که رسیدن به جایگاه برتر منطقه ای را برای ایران ترسیم کرده و طبیعتا رسیدن به این جایگاه از طریق انزوا به دست نخواهد آمد. در سیاست های کلان اقتصاد مقاومتی تحولات اقتصادی هم وزن با درون زایی بایسته برونگرایی را پیش رو می بیند و پایه سیاست خارجی ما را علاوه بر عزت، حکمت و مصلحت شکل می دهد.
چشم پوشیدن بر واقعیات پیش روی مردم و کشور و نیز اهداف کلان جمهوری اسلامی، انگیزه یا توجیهی را فراهم می آورد که انزواطلبان را به تکاپو و تلاش وامی دارد و نوعی همراهی زیانبار برای کشور را میان آنان و دیگر طرفداران دیوارکشی حول ایران به وجود می آورد.