اسرائیل پیشرفت های علمی و آموزشی ایران را نادیده می گیرد

نویسنده: آکیوا الدار

دیپلماسی ایرانی: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در سخنرانی در آغاز جلسه کنست در 15 اکتبر از «یک دهه فوق العاده» که اسرائیل تحت رهبری او گذرانده، تعریف کرد و از پیشرفت ها، رشد اقتصادی، ثبات و امنیت، ساخت و شکوفایی سخن گفت و همانطور که انتظار می رفت به ایران اشاره کرد و افزود: «ما با تمام توان خود ایران را به عقب می رانیم.»

شاید تصادفی نبود که نتانیاهو در این سخنرانی هیچ اشاره ای به دستاوردهای علمی و آموزشی اسرائیل نکرد چرا که پرداختن به این مساله او را به مقایسه دستاوردهای اسرائیل با دستاوردهای رشک برانگیز کشورهای خاورمیانه وا می داشت. چند روز پیش نتانیاهو از یک فعال اجتماعی انتقاد کرد که با شکایت هایش درباره حد کیفیت پایین خدمات بهداشت و درمان، او را «خسته» کرده است. اما شاید بیم اصلی نتانیاهو از این بود که بررسی توازن قدرت بین اسرائیل و ایران در مسائل حساس استراتژیک این چنینی اذهان عمومی را «خسته» کند.

یک دهه فوق العاده اسرائیل دقیقا چه زمانی بوده است؟ تحقیقات بر مبنای داده های یکی از معتبرترین نمایه های استنادی جهان، «اسکوپوس»، نشان می دهد که اسرائیل برتری منطقه ای خود را در زمینه نتایج تحقیقات علمی به ایران باخته و از مقام اول به مقام چهارم و پایین تر از ترکیه و عربستان سعودی سقوط کرده است. ایران اکنون در زمینه های بیوشیمی، ژنتیک، مطالعات بیولوژی مولکولی مقام اول را در خاورمیانه دارد. در مهندسی شیمی اسرائیل از جایگاه اول به پنجم و در علوم کامپیوتری از دوم به جایگاه چهارم و پایین تر از ایران و قطر تنزل یافته است. اسرائیل در زمینه های علوم اقتصادی و مدیریت تجاری هم برتری خود را از دست داده است. اسرائیل در سال های 1996 تا 2016 از جایگاه هجدهم در رتبه بندی جهانی در دستاوردهای علمی به سی و سوم تنزل یافته و این در حالی است که ایران در جایگاه شانزدهم، ترکیه هفدهم و عربستان سعودی در جایگاه سی و دوم قرار دارند.

پروفسور مانوئل تراچتنبرگ، رئیس کمیته برنامه ریزی شورای آموزش عالی اسرائیل، در واکنش به این داده ها گفت ایران با جمعیتی بالغ بر 80 میلیون نفر به سادگی می تواند اختلاف با اسرائیل را در تعداد تحقیقات و نه از نظر کیفیت، جبران کند اما سرمایه گذاری های سنگین ایران در تحقیقات به ویژه در زمینه های فیزیک، مهندسی، شیمی و هواشناسی می تواند تهدیدی جدی ایجاد کند.

به طور قطع بهترین راهکار اسرائیل برای حل این مشکلات، سرمایه گذاری بیشتر در بخش های آموزش و پژوهش است اما نتانیاهو اعتقادی به این سرمایه گذاری ها ندارد. روزی که نتانیاهو درباره «یک دهه فوق العاده» سخنرانی می کرد، دانشگاه ها و کالج های اسرائیل سال جدید تحصیلی را با کاهش نرخ ثبت نام برای پنجمین سال متوالی آغاز کردند. اسرائیل دارد جایگاه خود را از نظر جمعیت تحصیلکرده در میان کشورهای برتر در سازمان توسعه و همکاری اقتصادی از دست می دهد. اکنون این سوال در اسرائیل مطرح است که آیا نسل جوانی که در زمان نخست وزیری نتانیاهو پرورش یافته اند، قابلیت کسب اطمینان از دوام اسرائیل در منطقه را دارند؟

از سوی دیگر، در حالی که ایران زنان را به انجام تحقیقات و پژوهش های علمی ترغیب می کند، دبیرستان های اسرائیلی درس هایی به دختران می دهند که قدرت را از آنها می گیرد. در سراسر این یک دهه فوق العاده ای که نتانیاهو از آن سخن می گوید، بودجه های اسرائیل در زمینه های آموزش و پژوش حتی 10 درصد بودجه های شهرک سازی های یهودی در سرزمین های اشغال شده فلسطینی هم نبوده اند. اولویت های نتانیاهو بدون آمار هم کاملا مشخص است. در حقیقت، نتانیاهو بیش از پرداختن به «تهدید ایران» در پاورپوینت های مضحک، بهتر است کمی هم به مشکلات حقیقی که با آنها مواجه است، بیاندیشد.

منبع: المانیتور / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34