پکن و واشنگتن در میانه جنگ سرد فناوری

نویسنده: متیو بی
دیپلماسی ایرانی: خبری که بلومبرگ در چهارم اکتبر منتشر کرد، مثل بمب ترکید: چین به زنجیره های تامین فناوری نفوذ و تراشه ای مخرب را در تجهیزاتی نصب کرده که توسط نزدیک به 30 شرکت آمریکایی از جمله پیمانکاران وزارت دفاع و حتی سازمان سیا مورد استفاده قرار گرفته اند. اگر این خبر حقیقت داشته باشد، بزرگ ترین کابوس آمریکا درباره نفوذ چین به شبکه های امنیتی ایالات متحده به حقیقت پیوسته است. اگر هم حقیقت نداشته باشد- دو شرکت آمازون و اَپِل که مورد بحث هستند بارها هرگونه احتمال نفوذی را رد کرده اند- باز هم این گزارش به مشکلات ایالات متحده برای مقابله با افزایش توانایی های چین در زمینه فناوری می افزاید.

تامین نیاز جهانی
چین به کانون زنجیره تامین بخش فناوری جهان تبدیل شده است. در حالی که شرکت های غربی، کره ای، تایوانی و ژاپنی همچنان در طراحی تراشه های نیمه هادی و دیگر سخت افزار های مهم پیشرو هستند، اما شمار زیادی از خط های مونتاژ قطعات و محصولات نهایی از مادربردها گرفته تا آی فون، همگی در چین قرار دارند.
ایالات متحده بارها به این مساله شکایت کرده که این گام در فرآیند تولید، یک مخاطره استراتژیک دارد چرا که این امکان را برای چین فراهم می آورد تا کدهای مخرب را روی تجهیزات جاسازی کند و در نتیجه به اطلاعات حساس ایالات متحده از طریق درب پشتی دسترسی مستقیم داشته باشد که این به مساله مخاطره امنیتی محصولات تولیدی در چین است. در گزارش بلومبرگ ادعا شده که مجرمان قادر بوده اند مشتریان خاص در آنسوی مرزها را هدف بگیرند؛ در یکی از این موارد، ارتش آزادی بخش خلق چین مظنون به نصب تراشه هایی به اندازه یک دانه برنج روی مادربوردهایی است که در نهایت در سرورهای یک شرکت فشرده سازی تصاویر ویدیویی در آمریکا مورد استفاده قرار گرفته اند که هم با وزارت دفاع و هم با سازمان سیا قراردادهایی داشته است.

خلق حقیقت
به رغم همه این موارد، دلایلی برای شک و تردید درباره گزارش بلومبرگ وجود دارد. خدمات اینترنتی آمازون که گفته شده به مقامات ایالات متحده درباره یافتن تراشه های مخرب روی مادربردها هشدار داده، اطلاع داشتن از نفوذ در زنجیره تامین را رد کرده است. اَپِل هم در اظهاراتی مشابه تقریبا همه جوانب گزارش بلومبرگ را رد کرده است. سوپر مایکرو، شرکت مادربردهای مربوطه، هم اعلام کرده که تحقیقاتی در این خصوص در حال انجام نیست.
قطعا این احتمال وجود دارد که دولت ترامپ به عنوان بخشی از کمپین خود علیه چین درصدد انتشار جزئیات یا ساخت داستانی در این زمینه برآمده باشد. این احتمال هم وجود دارد که شرکت های فناوری واقع در ایالات متحده سعی کنند با رد اتهامات خود را از دولت فدرال جدا کنند تا هدف اقدامات تلافی جویانه چین قرار نگیرند یا حسن شهرتشان زیر سوال نرود. به علاوه، اگر هم تحقیقاتی در حال انجام باشد احتمالا فقط تعداد انگشت شماری از کارکنان شرکت های مربوطه در جریان آن هستند و آنها هم اجازه افشای اطلاعات را ندارند. به هر حال، اعتبار و صحت گزارش اهمیت چندانی ندارد، چرا که دولت ترامپ به طور قطع از آن به عنوان سندی علیه چین استفاده خواهد کرد. علت هم این است که همانند هر داستان جاسوسی دیگر، آنقدر خوب به جزئیات پرداخته شده که می تواند نظر هرکسی را به خود جلب کند.
دولت ترامپ در حال حاضر یک حمله دوجانبه علیه بخش فناوری چین را پیش می برد؛ اولی، حمله تجاری است که اتهاماتی مبنی بر سرقت مالکیت معنوی را نیز شامل می شود و با اعمال تعرفه های مازاد بر واردات از چین به ارزش کلی بیش از 250 میلیارد دلار بوده است و دومی، حرکت در جهت کاهش وابستگی ایالات متحده به تامین از سوی چین و شرکت های فنآوری غیرقابل اطمینانش است.
دولت ترامپ در راستای پیاده سازی استراتژی کلی تجاری خود و به طور همزمان تمرکز فزاینده بر فن آوری، در نهایت به دنبال قطع وابستگی ایالات متحده به زنجیره های تامین فناوری چین است. اما روی گرداندن از چین به دلیل دلیل سلطه این کشور در زنجیره تامین و تولید و مهم تر از آن شمار فزاینده مصرف کنندگان فن آوری، کار ساده ای نخواهد بود. به هر حال، ورای اقدامات رسمی دولت ایالات متحده، مطرح شدن ادعاهای جاسوسی در رابطه با چین می تواند به عقب نشینی شرکت ها از ارتباط با این کشور بیانجامد. در شرایط کنونی تایید یا تکذیب گزارش بلومبرگ کار دشواری است، اما عواقب این گزارش هیچ ارتباطی با صحت آن ندارد و همه چیز تازه شروع شده است.

منبع: بروکینگز / مترجم: طلا تسلیمی