آزردن و فراری دادن گردشگران با نگاه های تبعیض آمیز

نویسنده: صابر گلعنبری، کارشناس مسائل بین الملل

دیپلماسی ایرانی: در شرایطی که به دنبال تحریم‌ها و تهدیدات آمریکا از تعداد گردشگران اروپایی و غربی کاسته شده است و بر عکس آن شمار گردشگران آسیایی به ویژه عراقی رو به فزونی است و این می‌تواند تاثیر مثبتی و لو محدود بر درآمد اقشاری از جامعه داشته باشد، برجسته‌سازی حواشی سفر تعدادی از گردشگران عراقی هر چند هم در حد خود مهم و نیازمند پیگیری و رسیدگی است، اما به نحوی است که افکار عمومی را نه تنها علیه کلیه گردشگران عراقی بلکه قاطبه ملت عراق تحریک و رادیکال می‌کند. اولا نمی‌شود گناه عده‌ای را به حساب جمعی دیگر نوشت و همه را با یک چوب راند. این نه اخلاقی است و نه انسانی. ثانیا در این آشفتگی اقتصادی که رونق گردشگری به دنبال افزایش قیمت دلار و کاهش پول ملی می‌تواند مرهمی کوچک بر پیکره زخمی اقتصاد بزند و اندکی ارز خارجی وارد کشور کند، چرا باید به دست خود فرصت‌سوزی کنیم و چنان جوی روانی راه بیاندازیم که گردشگر عراقی سفر خود به ایران را پرمخاطره ببیند و احساس امنیت نکند.

سایت العربی الجدید دوم سپتامبر در گزارش خبرنگار خود در بغداد از اقبال گردشگران عراقی به ترکیه به جای ایران به دنبال تند شدن فضای جامعه ایرانی علیه عراقی‌ها خبر داد و علت آن را افزایش حوادث خشونت‌بار علیه گردشگران عراقی در شهرهای ایران اعلام کرد.

در چند هفته اخیر کلیپ‌هایی از حوادث ضرب و جرح و شتم عراقی‌ها در فضای مجازی عربی دست به دست می‌شود که این مساله فارغ از صحت و سقمش در کنار رادیکال شدن فضای گردشگری ایرانی برای هموطنان همسایه، به زیان صنعت بی‌جان توریستی کشور و مهلک است.

عده‌ای در فضای مجازی برخی برخوردهای نادرست با زائران و گردشگران عراقی را پس از موضع حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق در همراهی با تحریم‌های آمریکا علیه ایران توجیه کرده و به نوعی تجویز می‌کنند؛ اما اینجا جای این سوال خالی است که آیا همین افراد، چنین برخوردی را با گردشگران آمریکایی به بهانه مواضع خصمانه رئیس جمهور آمریکا روا می‌دارند؟ به راستی ریشه این نگاه تبعیضی به شهروندان خارجی در چیست؟
بیشتر گردشگران عراقی خانوادگی به ایران سفر می‌کنند و این هم درآمدزایی بیشتری دارد و هم ضامن سلامت سفر آنهاست، نمی‌شود گناه چند گردشگر جوان عراقی را به حساب کل ملت عراق که فرهنگی اصیل و محافظه‌کار دارد، نوشت و با حکمی کلی همه را راند.

بنا به اعلام مدیر کل نظارت و ارزیابی گردشگری در پنج ماهه نخست امسال ورود گردشگر خارجی به ایران رشدی ۴۵ درصدی داشته و به سه میلیون و ۱۴۰ هزار نفر رسیده که حدود یک سوم آنها با یک میلیون ۲۶۳ هزار نفر عراقی هستند که می‌تواند روند فزونی‌تری هم داشته باشد، اما در سایه شکل‌گیری نگاهی منفی نسبت به عراقی‌ها و چرخیدن نگاه توریستی آنها به سمت ترکیه نه تنها امیدی به افزایش آمار سفر آنها نیست بلکه چه بسا کاهش هم یابد.

بر خلاف شایعات، نمی‌توان عامل جنسی را سبب افزایش آمار سفر عراقی‌ها به ایران دانست که اگر چنین بود فضای کشورهای دور و نزدیک همسایه از این لحاظ بسیار باز است و مشکلی از بابت آن ندارند. ترکیه نیز در پنج ماه گذشته شاهد رشد بی‌سابقه سفر عراقی‌ها بوده است. عامل مشترک ارزان بودن هزینه‌های سفر و اقامت به دنبال کاهش شدید ارزش ریال و لیر است نه چیز دیگری.

مشخص نیست کی باید خود را از این نگاه پایین‌دستی و دگرستیزی به همسایگان چه عرب چه افغانی چه غیره رها کنیم. متضرر اول و آخر هم خود ما هستیم.