بهتر است دموکراسی ها کمی احساس خطر کنند

دیپلماسی ایرانی : رونالد ریگان در سال 1980، چند روز قبل از انتخابات، خطاب به مردم گفت که آیا شما از سال گذشته احساس امنیت بیشتری می کنید؟ آیا شما در معرض خطر آسیب جدی، خطرات خارجی، خشونت ناگهانی یا از دست دادن آزادی یا امنیت کمتری هستید؟

ایالات متحده را در نظر بگیرید. علی رغم تلاش های سیستماتیک پرزیدنت دونالد ترامپ برای نابود کردن آنچه که از نظم جهانی باقی مانده است، تهدیدات فوری برای آمریکایی ها از سال قبل تغییر چندانی نکرده است. و اگر شما در دراز مدت به این مسئله نگاه کنید، آمریکا ممکن است امن ترین کشور در دنیا باشد – یا حداقل تنها کشوری که بزرگترین خطرش، شهروندانش هستند.

در حقیقت، میلیون ها نفر در سراسر جهان در معرض خطر فوری بیشتری نسبت به سال قبل هستند. با این حال، اغلب آنها در مناطقی دور از ایالات متحده و کشورهایی قرار دارند که اکثر آمریکایی ها نسبت به آنها بی توجه هستند.

در ادامه به بررسی این موضوع می پردازیم:

ایالات متحده

خبر خوب – اگر شما بر حسب اتفاق در آمریکا هستید – این است که شما در حال حاضر در معرض خطر حملات بیرونی بیشتری نسبت به پارسال قرار ندارید. آمریکا هزاران مایل دورتر از کشورهای دردسر ساز قرار گرفته است و دارای قدرت های اتمی و نظامی برای مقابله و سرکوب هرگونه حمله به خاک آمریکا است. مردم آمریکا باید خوشحال باشند که کانادا فقط به خاطر چند پست احمقانه ی رئیس جمهور در توییتر با آن ها دشمن نمی شود. خطر تروریسم هم که آنچنان نیست؛ در واقع، در سال 2017، تروریست ها 17 نفر را در آمریکا کشته اند. شاید شما نگران زرادخانه ی کوچک هسته ای و توانایی های موشکی کره شمالی باشید اما کیم جونگ اون و همراهانش باید از جانشان سیر شده باشند که بخواهند دست به اقدام خطرناکی بزنند. در واقع آنها هم علاقه ای به مرگ ندارند و تا کنون کیم نشان داده است که رهبری بی رحم اما منطقی است.

آمریکا می تواند از این همه احساس امنیت در مقابل حملات خارجی لذت ببرد اما در واقع بزرگترین تهدید به مرگ های خشونت بار از جانب شهروندان خود آمریکا است. از سال 2014 تا کنون، 1300 تیراندازی جمعی (یعنی حداقل چهار کشته داشته باشد) در آمریکا اتفاق افتاده است و بیش از 56000 آمریکایی کشته شده اند. این رقم از تعداد کشته های جنگ ویتنام که بیش از ده سال به طول انجامید، بیشتر است.

همچنین نادیده گرفتن استانداردهای هوای پاکیزه از جانب دولت، به قیمت جان 80000 آمریکایی در هر ده سال تمام خواهد شد و مشکلات تنفسی برای بیش از یک میلیون انسان پیش خواهد آورد. تهدیدات خارجی در سطح کم باقی مانده اند اما این بدان معنی نیست که آمریکایی ها می توانند یک نفس راحت بکشند.

اروپا

در مورد اروپا چطور؟ اگر تمرکز بر بازه ی کوتاه مدت باشد، خطر وقوع جنگ در سال گذشته افزایش قابل توجهی نداشته است. تنها امکان وقوع درگیری جدی بین روسیه و بعضی از همسایگانش وجود دارد. اما روسیه درگیر مسئله ی جزیره ی کریمه است و اقتصادش در شرایط ناپایداری قرار دارد و ناتو هم به وضوح گفته است که حضورش را در شرق ادامه خواهد داد، البته فقط خدا می داند که ترامپ در نشست بعدی ناتو چه حرفی خواهد زد. خبر خوب اینکه میزان وقوع جرم در آلمان از سال 1992، در پایین ترین سطح خود قرار دارد.

اما این مسئله در طولانی مدت نگران کننده است. اقدامات اتحادیه ی اروپا مدام با شکست مواجه می شود: توافق بر سر سیاست مشترک در قبال پناهندگان در هاله ای از ابهام مانده است، لهستان و مجارستان مخالف اصول آزادی در حرکت هستند، صدر اعظم آلمان با مشکل روبرو است و طرح بزرگ رئیس جمهور فرانسه برای انجام اصلاحات در اتحادیه اروپا به جایی نرسیده است.

در واقع خطر واقعی، تضعیف رو به جلوی عوامل مختلفی است که از سال 1945، صلح را در اروپا تضمین کرده اند و اینکه کشور ها در سطح قاره، به آهستگی در حال تغییر سیاست های دفاعی و خارجی شان به نفع کشور خودشان هستند. به جای اینکه تکیه شان به ناتو و اتحادیه اروپا برای حفظ امنیت باشد، کشورها تصمیم گرفته اند خودشان در این باره اقدام کنند. تاریخ نشان داده است که این روند نتیجه ی خوبی نخواهد داشت.

آسیا

خبر خوب این است که احتمال وقوع جنگ با کره شمالی – که از نظر من هیچ وقت زیاد نبود – الان کمتر هم شده است. احتمال وقوع جنگ بین هند و پاکستان هم از پارسال بیشتر نشده است. اما در مورد آسیا هم این مسئله در طولانی مدت، باعث نگرانی است. بیشتر به این خاطر که دولت ترامپ موقعیت آمریکا را در منطقه تضعیف کرده است.

متحدان آسیایی آمریکا صبر زیادی دارند اما هیچ وقت اعتماد چندانی به تصمیمات آمریکا نداشته اند. برنده ی اصلی قطعا چین است که به خاطر دلایل مختلف می خواهد آمریکا را از آسیا بیرون کند. این امر در کوتاه مدت موجب جنگ با چین نخواهد شد اما اگر این دو کشور همچنان با هم دشمن بمانند، ترامپ متوجه خواهد شد که طرف ضعیف این اختلاف آمریکا خواهد بود.

به طور خلاصه: اکثر ما در دنیای توسعه یافته ی امروز، نسبت به سال گذشته احساس امنیت کمتری نمی کنیم. شاید به همین خاطر است که برخی از دولت ها احساس مسئولیت نمی کنند. اما حتی اگر شما آنقدر خوش شانس هستید که در یک از این کشور های ایمن زندگی می کنید، بهتر است که یک مقدار احساس نگرانی کنید. ترس من، از تحلیل تدریجی اصول و قواعدی است که در داخل جوامع امن و آرام هنوز وجود دارند. مشکل این است که این روند فرسایش به آهستگی رخ می دهد و به گونه ای نیست که موجب برانگیختگی بحرانی اساسی شود تا مردم بیشتر در قبال آن احساس مسئولیت کنند. این شرایط مانند آن اصلاح قورباغه و قابلمه ی آب جوش است که اگر شما قورباغه را در آب در حال جوش بیاندازید، سریع از آب بیرون خواهد پرید اما اگر در آب ولرم بگذارید و به تدریج آب را به نقطه ی جوش برسانید، قورباغه متوجه آن نخواهد شد و خواهد مرد. شرایط ما هم به همین گونه است. ممکن است اوضاع به جایی برسد که دیگر برای هر اقدامی دیر باشد.

منبع : فارین پالسی / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33