در خصوص برجام با ترامپ مماشات نکنید

دیپلماسی ایرانی: به نظر می رسد بریتانیا، فرانسه و آلمان تصمیم گرفته اند با پرزیدنت دونالد ترامپ مماشات کنند تا او از صرافت خارج کردن ایالات متحده از توافق هسته ای 2015 با ایران (برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام ) بیندازند.

 رکس تیلرسون پس از ملاقات با ترزا می، نخست وزیر بریتانیا و بوریس جانسون، وزیر امور خارجه گفت آنها موافقت کرده اند تیمی از کارشناسان تشکیل شود تا نواقصی در برجام که پرزیدنت ترامپ نسبت به آنها هشدار داده را برطرف کنند، نواقصی که رئیس جمهور گفته است اگر تا بهار از بین نروند باعث خروج او از برجام می شود. (پی بی اس)

- وزیر امور خارجه فرانسه روز یکشنبه گفت 5 مارس به ایران سفر خواهد کرد تا در خصوص برنامه موشکی و توافق هسته ای ایران با قدرت های جهان در سال 2015 گفتگو کند. ( رویترز )

- آلمان در حال لابی با متحدان اروپایی است تا با تحریم های جدید علیه ایران موافقت کنند. تلاشی برای اینکه رئیس جمهور ایالات متحده را از پایان دادن به یک توافق هسته ای که برنامه اتمی ایران را متوقف کرده است بازدارد. دیپلمات ها در بروکسل می گویند آلمان در کنار فرانسه و آلمان برای وضع تحریم های جدید فشار می آورد. (اشپیگل)

درک واقع گرا بودن این تصمیمات برای فروکاستن خشم ترامپ دشوار است.

برخلاف هیتلر در مونیخ در سال 1938 ترامپ ادله نیم بند هم ندارد. هیتلر با برخی توجیهات می توانست ادعا کند که معاهده صلح پاریس به طور ناعادلانه ای آلمانی های منطقه سودتن را مورد تهدید قرار داده است. دیدگاه جهانی در خصوص برجام این است که به طور عادلانه و سودمند در آرمان منع تکثیر تسلیحات هسته ای کوشیده است. برجام استوار بر باوری قدیمی است: "به قدر امروز کفایت می کند." حتی اگر آنچنان که پرزیدنت ترامپ مدعی است "ناقص باشد"، این موضوع در سال های بعد و از طریق تحقیقات آژانس بین المللی انرژی هسته ای معلوم خواهد شد.

نویل چمبرلین و ادوارد دالادیه اعتقاد داشتند تنها آلترناتیوها یا جنگ با آلمان است که بریتانیا و فرانسه برای آن مهیا نبودند یا تساهل شرم آور در خصوص حمله آلمان به چکسلواکی. آلترناتیو اروپا برای تطبیق خود با پرزیدنت ترامپ این است که به نیروهایی در بخش های وسیعی از جامعه جهانی ملحق شود تا ایران را ترغیب کنند که حتی در صورت خروج ایالات متحده در برجام بماند.

هیتلر مستعد مماشات بود، البته نه برای مدتی طولانی. پرزیدنت ترامپ سه ماه دیگر از حالا، به تلاش های متحدان اروپایی اش برای مشارکت در برجام پشت خواهد کرد. او خواهد گفت اروپایی ها از برطرف کردن نواقص برجام یا حتی بررسی برنامه موشکی ایران بازمانده اند. این موضوع قابل پیش بینی است چرا که ایران روشن کرده هیچ محدودیت هسته ای دیگر را نخواهد پذیرفت و بر سر اعمال محدودیت بر سر حق حاکمیت اش در توسعه موشک برای اهداف تدافعی مذاکره نخواهد کرد.

گرچه همه این ها بد است. اما بدتر از همه این مخاطره است که همسازی اروپا با پرزیدنت ترامپ، ایران را برمی انگیزد تا در پاسخ به خروج ایالات متحده از برجام، این کشور نیز از برجام خارج شود. از سوی دیگر همبستگی با ایران می تواند تهران را مجاب کند که توافق را حفظ کند.

در حال حاضر اینکه واکنش ایران به خروج ایالات متحده از برجام به چه ترتیب خواهد بود نامعلوم است. 18 اکتبر رهبر معظم ایران گفته بود: "تا زمانی که آن طرفی ها برجام را پاره نکنند ما نیز پاره نخواهیم کرد." ایشان نگفته اند منظورش از طرف دیگر چه کسی است. آیا مقصود ایشان فقط ایالات متحده است یا طرف ها دیگر را نیز مدنظر دارد؟

اما شیوه راهبردی دیپلماسی که ایران در جریان مذاکرات متعدد منجر به برجام در پیش گرفت حکایت از این دارد که تصمیمات اروپایی ها در تعیین واکنش ایران نقش دارد.

اگر اروپا تصمیم به مماشات با آمریکا بگیرد این خطر وجود دارد که تهران آن را به مثابه همراهی با طرفی ببیند که قصد نادیده گرفتن برجام را دارد، در برابر طرفی که پشتیبان آن بوده و کاملا به آن پایبند است. مارگرت تاچر یک بار به پرزیدنت جورج بوش (پدر) گفته بود: "جورج، اصلا با من از این شاخه به آن شاخه نپر." اروپا هم در خصوص برجام نباید این کار را انجام دهد.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33

انتشار اولیه: پنج شنبه 12 بهمن 1396 / انتشار مجدد: شنبه 28 بهمن 1396