سفیر امریکا در اسرائیل نمی تواند تندروی کند

دیپلماسی ایرانی: امسال برای هفتمین سال متوالی است که دیپلماسی ایرانی یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند. این یادداشت ها بعد از سفر وی به امریکا و دیدارش با مقامات فعلی و سابق امریکایی به طور مرتب در روزنامه النهار منتشر شده است. به دلیل تغییراتی که در روزنامه النهار ایجاد شده نتوانستیم به همه این یادداشت ها دسترسی داشته باشیم اما آن دسته از یادداشت هایی که امکان دسترسی به آنها وجود داشته و از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار بوده است را تهیه و منتشر می کنیم. در این جا هفتمین بخش از این یادداشت ها را می خوانید:

آرون میلر، پژوهشگر مهم مرکز "ولسن سنتر" درباره تایید انتخاب دیوید فریدمن، به عنوان سفیر ایالات متحده در اسرائیل توسط مجلس سنا و به پیشنهاد دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا، می گوید که این انتخاب می تواند بحران خاورمیانه را در سیاست های خارجی امریکا طولانی تر کند. وی می گوید انتخاب این فرد جنجالی در تاریخ روابط واشنگتن و تل آویو بی سابقه بوده و چه بسا بیش از هر زمان دیگری تحریک کننده باشد. دلیل آن هم به روابط شخصی فریدمن با اسرائیل و همزمان پایبندی به ایدئولوژی ای که به آن اعتقاد دارد باز می گردد. فریدمن از شهرک سازی های یهودی ها حمایت می کند، و حتی در سرمایه گذاری طرح های ساخت شهرک ها مشارکت دارد، وی همچنین معتقد است که بیت المقدس پایتخت ابدی اسرائیل است. به اعتقاد میلر انتخاب فریدمن به عنوان سفیر امریکا در اسرائیل بیانگر تغییر بنیادی در روابط امریکا با اسرائیل بعد از مرحله اختلافات شدیدی است که اوباما با نتانیاهو داشت. با این وجود، میلر به استناد خبرگی و مطالعات طولانی ای که در این زمینه داشته است می گوید که فریدمن نقشی مهم و آزاردهنده آن طور که بعضی ها می بینند، نخواهد داشت.

از میلر پرسیدم، چه دلایلی دارد که می گوید نباید زیاد از بابت انتخاب فریدمن نگران بود؟ می گوید: «دلایل بسیاری وجود دارد. من و بسیاری از اهالی خبره در واشنگتن که تجربه بسیار و طولانی ای در این رابطه داریم، معتقدیم به سه دلیل نباید از بابت انتخاب او نگران بود. اولا، این مسئولیت سفراست که باید بر اساس سیاست های امریکا عمل کنند که مرتبط با سیاست های وضعی امریکا نیست. فریدمن با وجود این که دوستی بسیار نزدیکی با ترامپ دارد اما انتخابش به این سمت سبب می شود تا مطالعات عمیق تری در روابط کشورش با اسرائیل انجام دهد. با وجود این که قبل از این که ترامپ رئیس جمهور شود و رسما برای این سمت سوگند بخورد وی گفته بود که سفارت کشورش را به بیت المقدس منتقل می کند، با همه این حرف ها، مسئولیت سفیر اجرای سیاست های کشورش است نه وضع سیاست برای کشورش.»

وی تاکید می کند، همان طور که شاهدیم ترامپ بعد از این که کار خود را در کسوت ریاست جمهوری آغاز کرد دیگر اصراری به انتقال سفارت کشورش به بیت المقدس نمی کند، دعوت اخیر او از نتانیاهو برای آمدن به کاخ سفید نیز درباره موضوع شهرک سازی ها بود.

میلر درباره دلیل دوم می گوید: «فریدمن صدایی از صداهای مختلف داخل تیم رئیس جمهور ترامپ و دولت اوست. شاید طرف مشورتی در مسائل مختلف درباره روابط با اسرائیل به دلیل دوستی طولانیشان با یکدیگر باشد اما قطعا تنها کسی نیست که طرف مشورت با او در موضوعاتی این چنینی است و قطعا صداهای دیگری هستند که از صدای او بلندتر باشند. فریدمن جزء تیم انتخاباتی ترامپ بود که وقتی او به ریاست جمهوری رسید به همراه او به دولتش منتقل شد. در تیم تبلیغاتی ترامپ صداهای بسیاری وجود دارد. برای همین ترامپ باید صداهای مختلفی را بشنود که بعضی از آنها اصلا نمی گذارند صدای فریدمن به گوش ترامپ برسند یا آن قدر کوتاه باشد که در میان صداهای بلند شنیده نشود. صدای فریدمن یکی از صداهای مجموعه ترامپ است. شاید بتوان گفت که جیمز ماتیس، وزیر دفاع و رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه، دو صدای معقول دولت ترامپ هستند، همچنین ترامپ به حرف های کشورهای عربی که می خواهد با تکیه به آنها نزدیکی و صلح میان اسرائیل و فلسطین را بسازد، متکی است. علاوه بر همه اینها، جارد کوشنر، داماد و مشاور نزدیک ترامپ نیز هست که انتظار می رود بیشترین تاثیر را در تعامل امریکا با اسرائیل در عملیات صلح داشته باشد. شاید بعضی ها فکر کنند که فریدمن با اصحاب نفوذ مشاوران کاخ سفید متفاوت باشد برای این که در اسرائیل است و در تماس شبه دائمی با نتانیاهو و مسئولان دیگر در دولت او و خارج از دولت اوست. اما فراموش نباید کرد که تجربه های دو دهه اخیر نشان می دهد که تمایل بسیاری نزد روسای جمهور امریکا و نخست وزیرهای اسرائیل وجود دارد که خارج از چارچوب های دیپلماتیک (از طریق سفرا) با هم کار کنند، اعلام مسئولان عالی رتبه در واشنگتن و بیت المقدس تنها برای ایجاد کانال ارتباطی دو جانبه یا برای انجام مطلوب کارهاست. دولت کلینتون خطی تلفنی با خانه ایهود باراک، نخست وزیر اسرائیل ایجاد کرد تا به این ترتیب تماس ها تسهیل شود. طبیعی است وقتی مصداقیت سفیر تضعیف شود، این تماس ها تقویت می شوند. خلاصه بگویم، شاید کوشنر و رون دیرمِر، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، که به دولت نتانیاهو نزدیک است، نقش متمایزتر و موثرتری نسبت به فریدمن داشته باشند.

میلر درباره دلیل سوم می گوید: «دولت امریکا نمی تواند فقط یک عامل واحد در خط رابطه با اسرائیل و حتی با کشورهای دیگر داشته باشد. البته این را هم در نظر بگیرید، سفیر فریدمن وقتی که در جلسه استماع کنگره حاضر شد تا رای اعتماد برای تثبیت سمتش بگیرد از مواضع خود عقب نشست و از لحن تندش کاست. او موافقت کرد که شهرک سازی ها کمکی به صلح نمی کنند، همچنین شروع کرد به این مساله فکر کردن که "راه حل دودولتی" تنها راه حلی است که راه گریزی از آن نیست. البته وقتی که از شهرک ها دیدن می کند و میزبان مسئولان شهرک سازی است باید مراقب باشد. شاید عواطف و احساساتش به همان شکل سابق باقی بماند اما از سطح بیان آن خواهد کاست تا تلاش های رئیس جمهور اگر موفق به رسیدن به توافقی ابتدایی برای تسویه مشکلات شد، به مشکل برنخورد. شاید هم ترامپ از او به عنوان کانالی استفاده کند تا شهرک نشین ها را راضی کند که جانب "اعتدال" را بگیرند.»

وی در پایان می گوید: «در آخر فریدمن مجبور است جلوی خودش را بگیرد و نظراتش را برای خودش نگه دارد و به عنوان یک عامل تندرو و ایدئولوژک بر سر شهرک سازی ها عمل نکند، این چیزی است که اسلاف او در اسرائیل انجام دادند.»

ادامه دارد...