پوتین اسلحه جدیدش را امتحان می‌کند

نویسنده: جان ساتر

دیپلماسی ایرانی: جنگ هسته ای هنوز خطری بسیار واقعی و هراسناک است. اما تهدید سایبری فراگیر تهدیدی است که مقابله با آن حتی سخت تر است. جنگ سایبری لایه ای روی تنش های حاصل از دوران جنگ سرد افزوده است. جنگ سایبری ابعاد تازه ای بر تهدیدهای سیاسی محسوب شده و در مقیاس تاکتیکی، عملی و استراتژی های مهار بسیار خطرناک تر از سایر جنگ ها است. اینها جدیدترین سلاح های از راه درو هستند: کامیپیوترها.

البته تصاویر وینستون چرچیل و پرده های آهنی اطراف بلوک شوروی، نوستالژی هایی هستند که تا به امروز باقی مانده اند. اما به جای این تصاویر غم انگیز حالا هولوگرام های پرزرق و برق دیجیتال ظهور کرده اند. واقعیت مجازی برای ایجاد گمراهی در سطح بین المللی. آنتاگونیست های پشت این پرده های نامریی حداقل از دیدگاه آمریکا روشن است: روسیه، چین و ایران. اما هر کسی متناسب با جاه طلبی خود می تواند در این دوران وارد جنگ شود از جمله بازیگران دولتی و غیردولتی، جنایتکاران و مجرمین، گروه های نیابتی و فعالین مدنی. تابه حال در تاریخ بشریت موانع ورود در یک درگیری جهانی تا این اندازه اندک نبوده است: تنها چیزی که نیاز دارید مغز، انگیزه و کامپیوتر است.

جنگ سرد سایبری به این شکل است. عصری که در آن ادراک تبدیل به واقعیت می شود. اگر هک روس ها از کمیته ملی حزب دموکرات واقعیت داشته باشد قدرتمندترین ابزار در اختیار هر کشور بسیار مبهم و تاریک خواهد بود؛ این حرکتی است به سوی انکار و گمراهی.

ابزارهای قلمرو پنهان اقدامات عملیات اطلاعاتی (CA/IO)، ساختاری ادراکی هستند که با آن می توان چگونگی جنگ سرد سایبری را تعریف کرد. این قلمرویی است با تاریخی داستانی و غنی. تاکیک های CA/IO دنیایی است در سازمان های اطلاعاتی جهان که از انواع راه ها و ابزاراها در خفا و به گونه ای نامرئی استفاده می کردند و اغلب تاثیرهای آنها قابل اندازه گیری نبود. درک و اندازه گیری اثرات این دست تاکیتک ها بسیار دسوار است اما اغلب فواید آنها روشن است. همین مساله را می توان در عملیاتی دید که در فضای سایبری هدایت می شوند. به عنوان مثال نگاهی گذرا به دخالت های اخیر روسیه در انتخابات کشورهای غربی این مساله را نشان می دهد. در سال های پیش رو ابزار سایبری تبدیل به اقدامات فعال جدیدی خواهند شد که اندازه گیری آنها سخت خواهد بود همان طور که شووری عملیاتی را برای ایجاد جنگ های سیاسی و شکل دادن به رویدادهای جهانی انجام می داد و بسیاری از عوامل آن مخفی بوده و به سادگی قابل شناسایی نبودند.

شاید هیچ کس در سالیان گذشته برای کسب مهارت در این زمینه به اندازه روس ها کار نکرده باشد. روس ها و سرویس های اطلاعاتی کرملین به امید دستیابی به تسلط سیاسی و ارضی، هدایت اروپا به سمت فروپاشی و تضعیف چهره ایالات متحده در سراسر جهان کار خود را به طرز ماهرانه ای با ترکیبی عملی از تاکتیک های نظامی و سایبری آغاز کرده اند تا اثری بزرگ ایجاد کنند. در سوریه، روسیه شورشیانی را که برای سرنگونی بشار اسد تلاش می کردند با حملات هوایی و تاکتیک های سایبری مورد هدف قرار داد. در نزدیکی های خانه و در میدان جنگ کریمه نیز جنگ نرم به سود روس ها بود. پوتین همواره درها را به سوی اقدامات آتی نظامی باز گذاشته است اما حالا حضور نظامی به «گزینه آخر» بدل شده است. ابتدا قدرت نرم، بعد قدرت سخت و سوم اشغال نظامی.

سال گذشته مسکو شرایطی مشابهی را در آمریکا با تاخت و تاز به میدان سیاست این کشور ایجاد کرد. کرملین با هک اطلاعات حزب دموکرات از سرخوردگی نهفته در میان مردم در مواجهه با سیاستمداران واشتگتن بهره برد. آنها به گونه ای طراحی شده و با جوسازی و گیج کردن مردم اطلاعات را به بیرون درز می دادند. این نیرویی نیابتی برای انجام کثیف ترین کارها با برجای گذاشتن عمیق ترین زخم ها است. تنها کاری که پوتین باید بکند این است که این چرخ را به حرکت بیندازد و از شتاب و حرکت آن در ایجاد ویرانی را تماشا کند.

بنابراین جنگ سرد واقعا به پایان رسیده است هرچند خط مقدم هنوز باز است. چشم انداز فیزیکی پنهان شده اما به دنیای مجازی انتقال پیدا کرده است. به هرحال تاکتیک های سایبری از روی هوی و هوس روی نمی دهند بلکه با قصد و برنامه هستند و روسیه قطعا از آنها برای تقسیم بندی جهان و تضعیف دشمنان استفاده می کند. جهان جنگ سرد هنوز تغییر نکرده هرچند تاکیتک ها و اهداف عوض شده باشد.

اتکای روسیه به کشف تازه اش یعنی تاکیتک های سایبری چهره جغرافیای سیاسی جهان را نیز تغییر داده است. حالا جهان در مجموعه ای از صفر و یک ها فرو می ورد که راه دور یا بعد مسافت زمینی هیچ محدودیتی برای آن ایجاد نمی کند. این دشمنان دیگر پنهان نیستند بلکه در پوششی تاریک عمل می کنند که با چشم دیده نمی شوند. این دشمنان مسلح به نزم افزارهایی هجومی هستند که با هوشی غلط ساخته شده اند. اطلاعاتی که نادرست محافظت شده باشند هدف قرار داده می شوند و انکار چنین چیزی دقیقا هدفی است که آنها را در دستیابی به خواسته هایشان یاری خواهد کرد.

جای تعجب ندارد که رهبران و نهادهای غربی با این جنگ سایبری سرد گیج شده باشند. به جای ایراد گرفتن از یکدیگر و برادر کشی، باید انگشت را به سمت متهم واقعی گرفت. در هر حال فرماندهان اطلاعاتی ایالات متحده از دونالد ترامپ خواسته اند تا هرچه سریع تر اقداماتی را عیله فعالیت های مخرب سایبری روسیه انجام دهد. بهترین نقطه برای شروع به صراحت در اذعان به این مساله است. شاید زمان آن رسیده است که بزرگترین قدرت های جهان اعتراف کنند که جنگ سرد به پایان رسیده و چیزی به مراتب بدتر از آن آغاز شده است. وقایعی که در برابر چشمان ما در دنیای مجازی روی می دهد، ما را به سمت گمراهی، نادرستی و دستکاری می کشاند و از انگیزه هایی آب می خورد که به آنها پرداخته نشده است. عملیات سایبری پوتین در جهت تضعیف حکومت های انعظاف پذیر و غنی شده توسط دموکراسی و حاکمیت قانون است. پوتین دست روی واقعیتی گذاشته که به خوبی می داند او و حکومتش را شکننده کرده است.

منبع: استراتفور/ مترجم: روزبه آرش   

انتشار اولیه: چهارشنبه 17 خرداد 1396 / انتشار مجدد: یکشنبه 28 خرداد 1396