لفاظی‌های ترامپ علیه ایران احمقانه است

نویسنده: پل پیلار

دیپلماسی ایرانی: اخیرا دولت آمریکا به صورت طاقت فرسا وقت گذاشته است تا خصومتش با ایران را در بوق و کرنا کند، چرا که می بایست مدارکی در خصوص اینکه آیا ایران بر سر تعهداتش در خصوص توافق چندجانبه هسته ای – موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک – مانده به کنگره ارائه دهد.

خلاصه بگویم، توافق هسته ای دقیقا آنچنان که قرار بود فعالیت های هسته ای را صلح آمیز نگه داشته است. هرگونه بیانیه دیگری (جز بیانیه اخیر) خطاب به کنگره در خصوص این مساله یک دروغ محسوب می شد. البته که این رئیس جمهور هیچ شرمی برای دروغگویی ندارد اما چنین دروغی بحرانی در میان بحران های داخلی و خارجی دیگر که رئیس جمهور تاکنون درست کرده ایجاد می کند.

ناراحتی دولت از این جا نشات می گیرد که این بیانیه گریزناپذیر ممکن است به نظر رویکردی مثبت نسبت به ایران داشته باشد و از همین رو اختیارات ضد ایرانی دولت را تضعیف کند. علاوه بر این پذیرش این واقعیت که توافق نتیجه بخش بوده در مقابل حملات ترامپ به برجام قرار می گیرد که آن را "بدترین توافق تا امروز" معرفی می کرد. از همین رو شاهد شعارهای دولت آمریکا علیه ایران برای جبران این ماجرا هستیم، از جمله تا حد ممکن لفاظی های همه جانبه و منفی علیه ایران و همچنین ناسزاگویی به برجام.

بیشتر این یاوه سرایی ها آشنا هستند، روش های غیرتخصصی که توجهی به اینکه ایران واقعا چه کار می کند یا چه کار نمی کند و اینکه این مساله چطور منافع ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد یا نمی دهد، ندارند و در عوض فقط از جوهره شعارگونه برخوردار هستند. اما زور اخیری که دولت برای تخطئه ایران و توافق هسته ای زده است منجر به فورمولاسیونی به طرز ویژه عجیب و غریب و به طور محض احمقانه شده است.

برای نمونه، مایک پنس، معاون رئیس جمهور نصف دنیا را برای دیدار از استرالیا سفر کرد تا در کنفرانسی مطبوعاتی با مالکوم ترنبول نخست وزیر استرالیا وعده دهد که ایالات متحده به توافق اسکان مجدد پناهندگان که ترامپ پیشتر آن را هم "احمقانه" توصیف کرده بود پایبند خواهد ماند، اما از مسیر بحث خارج شد و اعلام کرد که چقدر رئیس جمهورش از " دیگر توافقات بین المللی، به ویژه توافق به اصطلاح هسته ای با ایران سرخورده است".

"به اصطلاح"؟ پنس سعی کرده با استفاده از این عبارت کدام بخش توافق را زیر سایه تردید قرار دهد؟ اینکه شامل مسائل هسته ای است؟ اینکه اصلا یک توافق است؟ اینکه توافقی با ایران است؟ این اظهارنظر پنس در همان جایگاهی قرار می گیرد که اظهارنظر ترامپ در خصوص "به اصطلاح قاضی" که دستور تعلیق فرمان ممنوعیت سفر مسلمانان را صادر کرد قرار گرفت.

اگر بر خود برجام متمرکز شویم، دشوار خواهد بگوییم ایران در پایبندی به مجموعه تعهداتی که ملزم به رعایت آن بود از حسن نیت برخوردار نبوده است. (ایران تعهدات اولیه برجام را به طور کامل انجام است، همچون کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده، با فوریت و انگیزه ای فراتر از آنچه خیلی ها انتظار داشتند.)

اگر منظور از روح (برجام) روابطی گسترده تر و فرای خود توافق هسته ای است، اولین چیزی که خاطرمان می آید این است که طرفینی که در مذاکرات حاضر بودند دریافتند که اگر دستور کار مذاکرات را گسترده تر کنند – از جمله به نارضایتی های ایران علیه ایالات متحده و همچنین شکایت های این کشور از ایران بپردازند – دیگر احتمال دستیابی به توافق هسته ای غیرممکن خواهد شد.

مساله ای دیگری که می بایست بر آن تاکید کرد این است که همچنان که لفاظی های اخیر نشان می دهد خصومتی که از سوی ترامپ به سمت ایران سرازیر است بسیار بیش از طرف مقابل است.

این تغییر دولت در واشینگتن بود، نه در تهران که باعث مسدود شدن کانال ارتباطی در سطح وزیران خارجه دو کشور شد، کانالی که در بحث راجع به مشکلاتی فراتر از مسائل هسته ای موثر بود. (همچون سرگردانی نیروی دریایی ایالات متحده در قلمرو آب های ایران).

لفاظی – که برای کندن پوست یک دولت طراحی شده و نه برای روشن کردن علل مشکلات منطقه ای – ذات این مشکلات را مبهم می کند، در فهم افکار عمومی و کنگره در خصوص مشکلات اتحراف ایجاد می کند و پیامدش این است که حل و فصل کارآمد آن مشکلات را دشوارتر می کند.

منبع: لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی /۳۳