معادله سخت عبادی برای ایجاد موازنه در رابطه با تهران و واشنگتن

دیپلماسی ایرانی: نخستین اظهار نظرها بعد از دیدار رسمی حیدر العبادی، نخست وزیر عراق با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا در واشنگتن حکایت از رویکردی تازه در عرصه سیاسی عراق دارد.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، دونالد ترامپ در این دیدار گفت که کشورش بر مشارکت همگانی در عراق بر اساس احترام متقابل در چارچوب توافق استراتژیک عراق و امریکا پایبند است. عبادی همچنین از امریکایی ها شنید که تعهد می دهند بر ادامه کمک ها به عراق برای مبارزه با داعش پایبند باشند.

ناظران بر این اعتقادند که این لحن در چارچوب پیچیدگی های روابط دولت امریکا به رهبری دونالد ترامپ که مبتنی بر سیاست تهاجمی در برابر کشورهای مختلف، از کشورهای عضو ناتو گرفته تا کشورهایی که با عراق رابطه ای متمایز دارند، مثل ایران، قابل تفسیر است. به گفته آنها مشکلی که حیدر العبادی با آن مواجه خواهد شد، تقاضایی است که ترامپ از او خواسته که جلوی نفوذ ایران در کشورش را بگیرد، مساله ای که با توجه به حضور احزاب و گروه های مسلح پرنفوذ در عراق که اکثرا نزدیک به ایران هستند و تلاش می کنند منافع ایران در عراق را در نظر بگیرند، اجابت آن بسیار سخت به نظر می رسد.

این در حالی است که به اعتقاد بسیاری عبادی نمی تواند خود را بی نیاز از رابطه با واشنگتن بداند که پایه گذار نظام فعلی عراق پس از سرنگونی حکومت صدام حسین محسوب می شود. به ویژه که در این مرحله عراق نیاز بیشتری به حمایت امریکا برای مبارزه با شبکه داعش دارد که به زودی می رود عملیات نظامی علیه آن در موصل را تمام کند و این شهر را از وجودش پاکسازی کند. همچنین عراق نیاز به حمایت مالی امریکا دارد تا بتواند مناطق ویران شده از جنگ را بازسازی کند و در اقتصاد به شدت آسیب دیده از سقوط قیمت نفت خود پویایی تازه ای ایجاد کند به ویژه که هزینه های بسیاری نیز صرف ارتش خود برای مبارزه با داعش کرده که این مساله بر اقتصاد عراق تاثیر مستقیم گذاشته است.

به این ترتیب عبادی در برابر معادله ای سخت قرار دارد معادله ای که باید بتواند میان رابطه با تهران در مقابل حفظ روابط نزدیک با واشنگتن موازنه برقرار کند. به ویژه که به نظر می رسد دولت ترامپ تمایل چندانی به تقسیم قدرت با ایران ندارد و نمی خواهد نفوذ روز افزون ایران در عراق را به راحتی بپذیرد.

ترامپ بعد از جلسه اش با عبادی تاکید کرد که کاخ سفید به روشنی می بیند که مبارزه با داعش در موصل پیشرفتی ملموس داشته است. هدف اصلی ما خلاصی از داعش است. وی در پاسخ به این سوال که آیا بعد از شکست داعش و بیرون راندن آن از عراق، نیروهای امریکایی از این کشور خارج خواهند شد، گفت: «نباید به هیچ وجه عراق را ترک کنیم.»

حضور نظامی امریکا در عراق از مهمترین مشکلاتی است که حیدر العبادی باید با توجه به مخالفت ها بر سر حضور آن فکری به حال آن کند، به ویژه که بسیاری بر این اعتقادند که این حضور در حقیقت می خواهد ایران را مورد هدف قرار دهد.

ترامپ بدون ارائه توضیحات بیشتر گفت که "ایران یکی از قضایایی بود که تیم او با هیئت عراقی به بحث نشست."

عبادی در صحبت های خود درباره نتایج دیدارش با ترامپ گفت که رئیس جمهوری امریکا و تیم او تعهد دادند که از عراق در مبارزه با داعش حمایت کامل کنند. وی در این رابطه گفت: «امریکایی ها تاکید کردند که به حمایت های خود از عراق تا زمان نابودی کامل شبکه تندروی داعش سرعت خواهند داد.»

برخی از مقامات عراقی متمایل به ایران می گویند که نباید به وعده های امریکا خیلی مطمئن بود و به آنها دل خوش کرد. محمد ناجی، رئیس فراکسیون البدر در این باره گفت که ایالات متحده در سال های گذشته به وعده ها و توافقات خود برای حمایت از عراق پایبند نبوده است. وی گفت: «اگر امریکا واقعا از عراق حمایت کرده بود مدت ها پیش داعش را شکست داده بودیم.»

جاسم البیاتی، نماینده ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری مالکی، نخست وزیر سابق در پارلمان عراق در این باره گفت: «بعضی کشورهای منطقه ای تلاش می کنند که افکار عمومی را درباره دولت ترامپ نسبت به عراق مشوش کنند.»

تحریریه دیپلماسی ایرانی/11