درس‌هایی از حلب

نویسنده: عاطف صقر

دیپلماسی ایرانی: از شهر حلب سوریه تقریبا 16 سال پیش چند بار دیدم، قلعه حلب، یکی از بزرگترین و قدیمی ترین قلعه ها در دنیا مرا به خوب جذب کرد، قلعه ای که شامل چند ساختمان و مسجد در گذر عصرهای مختلف است.  

وقتی که ورودی اصلی آن را از شبکه های مختلف دیدم احساس خوبی داشتم، با وجود این که در گزارش های مختلف خوانده ام که داخل آن به دلیل جنگ آسیب های بسیاری دیده است. بعید هم نیست که واقعا زیاد آسیب دیده باشد، وقتی که می بینیم خانه های نزدیک به آن تبدیل به تلی از خاک و خاکستر به دلیل حملات هوایی و موشکی شده است، بعید هم نیست که چند خمپاره یا موشکی هم به اشتباه یا از روی عمد به این قلعه اصابت کرده باشد.  

اما درباره اهالی حلب که احساس می کردم اهل آرامش و بخشش و عزت و کار و تدین هستند و خیلی نسبت به آنها احساس شفقت داشتم، الآن باید بگویم که اکثرشان از مناطق جنگی فرار کرده اند. آنها تبدیل به قربانیان توطئه هایی شده اند که در درگیری های مسلحانه فدا می شوند. نیروهای دولتی به آنها اجازه داده اند تا از شهر به سلامت خارج شوند برای این که پیروز میدان شده اند، نیروهای مخالف نیز از یک جا به جای دیگر فرار کرده اند و ناگزیر هستند فعلا به این تعقیب و گریز ادامه دهند، سازمان های کمک رسانی نیز به عرصه ای موثر برای دستیابی به پول تبدیل شده اند. از این زاویه و بررسی آن شاید بتوانیم به این نکته برسیم که نزاع های مسلحانه ممکن است بتواند بعضی وقت ها وضعیت مردم عادی را بهبود ببخشد. چرا که درگیری مسلحانه فقط محدود به طرف های رسمی نزاع نخواهد بود بلکه باندهایی را به وجود می آورد که دست به تجارت های جنگی می زنند و از همان توانایی های محدود ساده درآمد کسب می کنند.

اگر قلعه بتواند از این جنگ نجات یابد، از آن جا که بخشی از میراث بشری محسوب می شود و تاریخ از آن به دلیل صدمات ناشی از تعدی به آن همواره یاد خواهد کرد، این مساله سبب می شود تا تمایل برای حفظ و پشتیبانی از آن افزایش یابد. در این میان اما انسان هایی کشته می شوند که هیچ کس از آنها خبر ندارد و هیچ وقت هم با خبر نخواهد شد. برای همین سوری ها باید تلاش کنند تا هر چه سریع تر به منازعات خود پایان دهند، حکومت سوریه و مخالفانش باید بپذیرند از یک سری خواسته های خود کوتاه بیایند تا به این ترتیب نیازهای دیگران برآورده شود.

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11