شورش ساکت بانکهای بین‌المللی علیه برجام

روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز در تحلیلی روز جمعه سیاست آمریکا در قبال تحریم های بانکی را «جنون آمیز» خوانده و نوشته بانک های بین المللی علیه این رویکرد، شورشی ساکت و پشت پرده را آغاز کرده اند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری فارس، یک روزنامه انگلیسی در تحلیلی روز جمعه به امتناع بانک های بین المللی از مبادله با ایران بعد از جمع بندی توافق هسته ای موسوم به «برجام» پرداخته است. 

ایران و گروه 1+5 تیرماه سال گذشته به توافقی دست یافتند که قرار بود که در ازای ایجاد محدودیت در بخش هایی از برنامه هسته ای ایران، تحریم ها را رفع کرده و با وارد کردن پول به اقتصاد ایران، رشد اقتصادی را برای این کشور به ارمغان بیاورد. 

روزنامه فایننشال تایمز، روز جمعه نوشته یک سال بعد از این توافق، به نظر می رسد که اجرای این توافق مطابق آنچه برنامه ریزی شده بود پیش نمی رود. 

این روزنامه ضمن اشاره به لفاظی های دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری خواه در انتخابات ریاست جمهوری خواه آمریکا درباره پاره کردن توافق هسته ای نوشته است: «موضوع شگفت انگیز این است که در فراسوی تبلیغات انتخاباتی آمریکا، شورشی ساکت و پشت پرده میان بانک های بین المللی در جریان است. این انقلاب ساکت، در صورت عدم تغییر می تواند برخورداری ایران از مزایای هر گونه توافقی را دشوار کند.»

اشاره فایننشال تایمز به ابهامات موجود در قوانین آمریکا درباره نحوه برخورد وزارت دادگستری این کشور با بانک هایی است که وارد معامله با ایران می شوند. بانک های آمریکایی در سال های گذشته از تعامل با ایران منع شده اند و توافق هسته ای قرار نیست تغییری در این وضعیت ایجاد کند.

مطابق مفاد «برجام»، آمریکا تحریم های موجود علیه مبادله بانک های غیرآمریکایی با ایران را رفع کرده، اما وزارت خزانه داری درخواست های مکرر بانک های بین المللی برای صدور دستورالعمل کتبی و رفع موارد ابهام درباره از سرگیری روابط با ایران را رد کرده است. واشنگتن نگران است که چنین دستورالعملی می تواند به نرمش در برابر اجرای قوانین تحریمی ایران تعبیر شود.

به نوشته فایننشال تایمز، بانک های غیرآمریکایی دلایل متعددی برای تمایل به شروع معامله با ایران دارند. آنها تشنه یافتن فرصت های تجاری جدید هستند. علاوه بر آن، بانک های بزرگی مانند «دویچه بانک» آلمان، بی ان پی پاریبا فرانسه، استاندارد چارترد انگلیس و غیره سابقه های طولانی حضور در ایران دارند. 

جان کری، وزیر خارجه امریکا در ماه های گذشته در نشست هایی با نمایندگان بانک های اروپایی آنها را به از سرگیری روابط با ایران ترغیب کرده، اما تمایلی در میان بانک ها برای دست کشیدن از شورش ساکتشان دیده نمی شود.

طبق نوشته روزنامه انگلیسی، برای این بانک ها دلایل لازم برای هراس از بازگشت به ایران هم حاضر است. «وزارت دادگستری آمریکا از سال 2010، بانک های غیرآمریکایی را با بهانه ادعایی نقض قوانین تحریمی امریکا حدود مبلغ 15 میلیارد دلار جریمه است.»

فایننشال تایمز می افزاید: «نتیجه طبیعی آنکه، این بخش نافرجام تاریخ، بانک های اروپایی و آسیایی را بسیار نگران می کند و آنها خواستار ضمانت های محکمی شده اند مبنی بر اینکه دادگستری آمریکا آنها را در صورت استقبال از پیشنهاد جان کری، جریمه نمی کند. کری، تا به اینجای کار، نتوانسته و یا نخواسته که وزارت دادگستری آمریکا را به انجام این کار متقاعد کند. بنابراین، بانک ها دست به اعتصابی موثر زده اند و از مبادله با ایران اجتناب می کنند.»

اشتورات لوی، مدیر حقوقی بانک مطرح HSBC، چند ماه پیش گفت: «این موضع دولت آمریکا بسیار عجیب است.»

آقای لوی اضافه کرد که بانک ها تا زمانی که نحوه برخورد نهادهای قانونگذار و مجری قانون آمریکا با موارد معامله با بانک های ایران مشخص نشود، نخواهند توانست از اظهارات شفاهی جان کری پیروی کنند. وی گفت: «موضع آمریکا بسیار عجیب است. ما نمی توانیم این خطرات را بپذیریم.»

فایننشال تایمز، در پایان سیاست خارجی واشنگتن در این زمینه را «جنون آمیز» خوانده و به مضرات آن اشاره کرده است. 

«این، روشی جنون آمیز برای اجرای سیاست خارجی است. این اقدام می تواند دست کم دو پیامد داشته باشد. اول اینکه، این اعتصاب ساکت برخورداری ایران از مزایای برجام را بسیار دشوار می کند. این موضوع، سطح ناامیدی و تنفر در داخل ایران از توافق هسته ای را بالا خواهد برد. دوم اینکه، رفتار متناقض واشنگتن در این زمینه بانک های غیرآمریکایی را درباره مبادله با کشورهای اصطلاحاً خطرآمیز، در صورت تغییر روال آمریکا، هراسان خواهد کرد.»