ادعای روزنامه انگلیسی درباره تغییر مواضع ایران و روسیه در سوریه

با گذشت بیش از پنج سال از آغاز جنگ داخلی در سوریه، تلاش های بین المللی برای حل و فصل مسالمت آمیز این بحران تاکنون نتوانسته با موفقیت همراه شود. در این میان، برخی تحرکات دیپلماتیک و همچنین تحولات میدانی، گمانه هایی را درباره احتمال همکاری ایران و روسیه جهت یافتن راه حلی برای سوریه مطرح کرده است.

به گزارش «تابناک»، روزنامه «فایننشال تایمز» در مطلبی به مواضع ایران و روسیه در سوریه پرداخته و می نویسد، در شرایطی که استمرار درگیری ها در سوریه، امید ها را برای یافتن راه حلی سیاسی در این کشور کاهش داده، نشانه هایی در حال شکل گیری است مبنی بر اینکه ایران و روسیه ـ به عنوان دو حامی اصلی دولت بشار اسد ـ به طور جدی درصدد یافتن راه حلی سیاسی در این موضوع هستند.

این روزنامه مدعی است، در جریان دیدار محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران با جان کری، همتای آمریکایی خود که هفته گذشته در اسلو انجام گرفت، ایران تمایل خود را به نشان دادن انعطاف بیشتر در موضوع سوریه نشان داده است. همزمان، در ایران نیز از یک سو تغییراتی در رأس وزارت خارجه انجام گرفته و از سوی دیگر، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، به عنوان مسئول اصلی سیاست های این کشور در سوریه انتخاب شده است.

با توجه به مهارت و همچنین بردباری استراتژیکی که ایران در جریان مذاکرات هسته ای از خود نشان داد، به نظر می رسد در شرایط کنونی، اقدامات این کشور متوجه عرصه ای فرا تر از صرف سوریه است. در شرایط کنونی، با وجود برداشته شدن تحریم ها، هنوز دسترسی ایران به نظام بانکی بین المللی کامل برقرار نشده و در وضعیتی که وضعیت پیوندهای اقتصادی بین المللی مشخص و مطمئن نیست، بعید است، ایران در سوریه اقدامی کند.

به همین منوال، در شرایطی که جنگ داخلی در سوریه همچنان در جریان است، هم دولت اسد و هم حامیان خارجی آن، یعنی ایران و روسیه، تأمل درباره آینده این کشور را آغاز کرده اند. در این میان، از یک سو دولت های غربی تأکید دارند که بشار اسد و نزدیکان وی باید از قدرت کنار بروند و از سوی دیگر، ایران و روسیه تأکید دارند که وی هنوز از مشروعیت برخوردار است و کنار رفتن وی نیز سبب قدرت گیری بیش از پیش گروه های افراطی و تروریستی خواهد شد.

در این میان، روس ها اشاره کرده اند که درصدد تدوین قانون اساسی جدیدی برای سوریه هستند و به نظر می رسد، ایران نیز جایگزین شدن یک نظام حکومتی فدرال با مرکزگرایی کمتر را به عنوان راه حل پذیرفته است؛ این موضوعی است که از گفت و گوی اخیر ظریف با سایت «المانیتور» می توان استنباط کرد.

فایننشال تایمز در ادامه به بیان مواردی پرداخته که به زعم خود، می تواند سبب انعطاف ایران و روسیه در سوریه شود. نخست اینکه موضوع سوریه برای هر دوی این کشور ها هزینه ساز شده و این در شرایطی است که هر دو در معرض تحریم های بین المللی و نیز کاهش بهای جهانی نفت قرار دارند. دوم آنکه مسکو و تهران نمی خواهند با حمایت بیش از حد از دولت سوریه، سبب بروز خصومت نسبت به خود در میان اهل سنت شوند. مورد سوم، حجم بالای تلفات ارتش سوریه است که بار اصلی نبرد را به دوش نیروهای تحت حمایت ایران و روسیه انداخته است.

بر این اساس، تحلیلگر فایننشال تایمز مدعی است که مجموعه این شرایط در کنار هم، سبب خواهد شد روسیه و ایران حمایت بی حد و مرز از بشار اسد را کنار گذاشته و به سوی یافتن راه حلی سیاسی حرکت کنند. با این حال، باید توجه داشت که بخش مهمی از مطلب این نشریه را باید در زمره گمانه زنی های رسانه ای و حتی فضاسازی در نظر گرفت، زیرا این مطلب در شرایطی منتشر می شود که روسیه بار دیگر حملات هوایی خود علیه گروه های تروریستی در سوریه را از سر گرفته و حمایت ایران از راه حل سیاسی در سوریه نیز چیز جدیدی نیست و همواره مدنظر و مورد تأکید ایران بوده است.