اتحادیه اروپا، مستقل از آمریکا

جمهوری اسلامی در سرمقاله امروز نوشت:

فدریکو موگرینی، هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در راس یک هیئت بلندپایه متشکل از 7 کمیسیونر که در حکم وزرای اتحادیه اروپا محسوب می شوند با سفر به تهران سرگرم انجام مذاکرات فشرده ای با طرفهای ایرانی است.

درخصوص افتتاح دفتر اتحادیه اروپا در ایران نیز توافقاتی صورت گرفته اگرچه اصلی ترین حوزه همکاری در خصوص تضمین اجرای برجام است ولی در عین حال در مورد مسائل منطقه ای، مبارزه با تروریسم، کمک های انسان دوستانه به ویژه آوارگان هم دیدگاه های طرفین مطرح است. به علاوه چهار بیانیه پیرامون همکاریها در قلمرو هسته ای، انرژی و علمی – پژوهشی تنظیم گردیده است که بیانگر تلاش برای ارتقاء روابط اتحادیه اروپا با ایران است. این امر نشانگر توان، ظرفیت و اراده اتحادیه اروپا برای گسترش همکاریهای فیمابین است. خوشبختانه اتحادیه اروپا مواضع روشنی را در خصوص مسائل مطرح اتخاذ کرده و از جمله تصریح دارد که آزمایشات موشکی ایران نقض برجام نیست واتحادیه اروپا در این خصوص نگرانی ندارد. به علاوه تحریم های مالی - اقتصادی اتحادیه اروپا درخصوص مسائل هسته ای لغو گردیده و سعی براینست که مناسبات در این مقوله بدون هیچ مانعی ارتقاء یابد بطوری که آمریکا هم نتواند مانع روابط بانکهای غیرآمریکائی با ایران شود.

این بدان معنی است که مذاکرات و تعاملات فیمابین در مسیر صحیحی است و نباید تحت تاثیر دیگران قرار گیرد. اروپا هم در گذشته از بابت تحریم های تحمیلی از جانب آمریکا دچار آسیب هائی گردیده که روند خواسته های تحمیلی واشنگتن به اقتصاد اروپا هم ضربه زده است در حالی که بسیاری از کشورهای اروپائی در فهرست شرکای اقتصادی ایران بوده اند و منافع خود را در گسترش و تعمیق مناسبات همه جانبه با ایران جستجو می کرده اند.

این نکته از آن جهت اهمیت مضاعفی پیدا می کند که با درنظر گرفتن ثبات، امنیت و آرامشی که در ایران حکمفرماست، یک تفاوت جدی با محیط پیرامونی در این منطقه به شدت ملتهب دارد. بعلاوه مزیت های نسبی در تعامل با ایران، بازار پرسودی را برای شرکای اروپائی به ارمغان آورده است.

واشنگتن در تصمیمات واقدامات خود، اگرچه معتقد است منافع خود را مدنظر دارد لکن تا اینجای قضیه فقط خود را داوطلبانه از حضور اقتصادی در بازار پرسود ایران محروم کرده و استمرار این وضعیت نیز فقط به زیان طرف آمریکائی خواهد بود. علاوه بر این، با تنظیم قوانین فرامرزی، عملاً سعی دارد دیگران را به اطاعت و پیروی از سیاستهای خود وادار نماید که این امر با منافع سایر کشورها به کلی و از اساس مخالف است. نباید ازنظر دور داشت که هم در ماجرای هسته ای و هم سایر بهانه هائی که واشنگتن مطرح می کند، وجه سیاسی - تبلیغاتی موضوع همچنان غالب است و اصرار بر اینست که مسائل به بهانه های واهی تحت الشعاع امیال دیگران و از جمله رژیم صهیونیستی قرار گیرد یا از کینه ورزیهای آشکار و نهان برخی رقبای منطقه ای از جمله عربستان تاثیر پذیرد.

برای مثال در ماجرای هسته ای، رژیم صهیونیستی که خود عضو ان پی تی نیست، با اعمال فشار و تاثیرگذاری بر مراکز تصمیم گیرنده آمریکا از جمله کنگره، سعی داشته و دارد که شاخص تطابق یا عدم تطابق رفتار ایران با مفاد ان پی تی تلقی شود!

اینکه آمریکا مراکز تصمیم ساز خود را تا چه اندازه تحت تاثیر «لابی صهیونیستی» قرار می دهد، به خودش مربوط است که البته می بینیم آنها نیز از دخالتهای غیراصولی لابی صهیونیستی در جهت دیکته کردن امیال صهیونیستی چندان راضی به نظر نمی رسند ولی تصمیم واشنگتن هرچه باشد، نباید اجازه داد قلمرو تاثیر گذاری صهیونیستها، در منافع سایر کشورها و از جمله اتحادیه اروپا نیز تسری یابد و آنها که خود به هیچ یک از موازین بین المللی پایبند نیستند، معیار و شاخص ارزیابی دیگران تلقی شوند!

مواضع و عملکرد آمریکا هرچه باشد، نباید در روند اجرای برجام تاثیر سوئی ایجاد کند واحیاناً در انجام تعهدات طرفهای غربی تاخیر یا وقفه ای را باعث شود که منافع طرف ایرانی را تحت الشعاع قرار دهد. با وجود این، تا همین مرحله شاهد عدم تطابق عملکرد و تصمیمات آمریکا با محتوای برجام بوده ایم که بعضاً با اعتراض رسمی وهشدار اتحادیه اروپا نیز مواجه گردیده است. این محک تجربه ای قابل توجه برای ارزیابی صداقت واراده غرب و به ویژه اتحادیه اروپا در اجرای تعهداتش محسوب می گردد که می تواند زمینه ساز اعتماد ملتها ودولتها به اتحادیه اروپا شود، درغیراینصورت اعتماد موجود که ثمره دهها سال تلاش و سرمایه گذاری است، به یکباره از میان می رود یا لااقل خدشه دار می شود. اتحادیه اروپا فردا هم به این اعتماد سایر ملتها و دولتها به شدت نیاز دارد.