اوباما در کوبا؛ اولین دیدار پس از ۸۸ سال

دیپلماسی ایرانی: لحظه ای تاریخی برای کوبا فرا رسید: باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا وارد هاوانا شد. این اولین دیدار یکی از رؤسای جمهور آمریکا از کوبا در ۸۸ سال گذشته است.
اوباما وارد یکی از آخرین کشورهای سوسیالیستی جهان شده است؛ تنها یکی از همتایان پیشین او پیش از آن از کوبا دیدن کرده بود: کلوین کولیج در سال ۱۹۲۸.
به نوشته "اشپیگل آنلاین"، اوباما قرار است با رائول کاسترو، رئیس جمهور کوبا ملاقات و در زمینه تعمیق روند نزدیک سازی دو کشور و رفع دشمنی دیرینه گفت وگو کند.
چه خبر کوبا؟
اوباما اندکی پس از ورود خود به کوبا با استفاده از اصطلاح رایج در این کشور در توئیتر نوشت: «چه خبر کوبا؟» او ابراز شادمانی کرد که می تواند با کوبایی ها دیدار کند و سخنانشان را بشنود.
به گزارش دویچه وله، شامگاه یکشنبه اوباما از بخش معروف و قدیمی هاوانا دیدن کرد. میشل اوباما، همسر و مالیا و ساشا، دو دختر اوباما او را در این سفر همراهی می کنند.
انتهای سال ۲۰۱۴ اوباما و رائول کاسترو تصمیم گرفتند به سردی روابط طرفین پایان دهند. در سال ۲۰۱۵ روابط دیپلماتیک دو کشور شروع و از تحریم های تجاری آمریکا کاسته شد.
کوبا به عنوان اولین قدم خواستار برچیده شدن کامل تحریم های تجاری و بازگرداندن پایگاه گوانتاناموست که از سال ۱۹۰۳ در دست آمریکاست. انتظار می رود که اوباما از وضعیت ناگوار حقوق بشر در کوبا سخن براند. صدها معترض تظاهرکننده کمی پیش از دیدار او دستگیر شدند. مقامات کوبایی با خواست اوباما برای دیدار با فعالان حقوق بشر موافقت کرده اند. پیش تر از برخی محدودیت های مسافرتی میان دو کشور کاسته شده بود.
رائول کاسترو با شیوه ای محتاطانه مسیر عادی سازی روابط با آمریکا را پیش گرفته است. با این حال او در فرودگاه به استقبال اوباما نرفت. این اقدام انتقاد دونالد ترامپ جمهوری خواه، کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده را در پی داشت. دیدار با فیدل کاسترو، رهبر انقلاب کوبا و برادر رائول در برنامه سفر اوباما قرار ندارد.
در زمان زمامداری فیدل کاسترو دشمنی با آمریکا به اوج رسید و دوستی کوبا با شوروی سابق در سال های دهه شصت تعمیق یافت. استقرار موشک های اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در کوبا در سال ۱۹۶۲ جهان را به آستانه جنگ اتمی کشاند.
همزمان با سفر اوباما عکس های جدیدی از فیدل کاسترو منتشر شد. این اقدام پیام روشنی در بر دارد: در این تصاویر کاسترو در گفت وگو با نیکلاس مادورو، رئیس جمهور سوسیالیست ونزوئلا دیده می شود که آمریکا را امپریالیست و کاپیتالیست نامیده و از آن انتقاد می کند. فیدل کاسترو به نزدیک شدن رائول، برادر و جانشین خود به آمریکا با بدبینی می نگرد.
دیدار تاریخی
به گزارش یورونیوز، اوباما در نخستین روز از این سفر پس از بازدید از کلیسای جامع شهر هاوانا در سفارت آمریکا در کوبا حاضر شد و در نطقی گفت: «با فرود هواپیمای ریاست جمهوری در کوبا آن هم برای نخستین بار طی سال ها، اولین مرحله از دیدار تاریخی ما آغاز شد و ما شانس تاریخی را به دست آوردیم که مستقیما با مردم کوبا روبرو شویم. این دیدار برای توافقات جدید تجاری به منظور ساختن روابط میان مردم دو کشور اولین گام است و برای من فرصتی است تا چشم انداز و تصورم از بهتر بودن آینده نسبت به گذشته ای را که داشتیم نشان بدهم.»
روابط جدید میان شهروندان دو کشور پیش از سفر اوباما آغاز شده است. به گفته گزارشگران آلمانی در بخش قدیمی شهر هاوانا، پایتخت کوبا صدها گردشگر آمریکایی سرگرم دیدار از همسایه جنوبی خود هستند.
سفر شهروندان آمریکایی در سال های گذشته نه تنها امکان نداشت، بلکه ممنوع بود. ممنوعیت سفر شهروندان آمریکایی در پی برقراری تحریم های آمریکا علیه کوبا وضع شد. اما پس از گذشت ۵۴ سال از این تحریم ها، شهروندان آمریکایی به عنوان "گردشگر فرهنگی" و به صورت گروهی اجازه بازدید از کوبا را یافته اند.
در سال ۲۰۱۴ بیش از ۸۰ هزار آمریکایی از کوبا بازدید کردند. در سال ۲۰۱۵ شمار گردشگران آمریکایی رشدی ۸۰ درصدی نسبت به سال پیش داشت و به بیش از ۱۴۴ هزار نفر رسید.
اوباما پیش تر قوانین ممنوعیت سفر شهروندان آمریکایی به کوبا را کاهش داده بود. حتی امکان سفر شخصی شهروندان آمریکایی به کوبا نیز هم اکنون میسر شده است.
وفاداری به الگوی سوسیالیستی
برنو رودریگز، وزیر امور خارجه کوبا اعلام کرده بود که نزدیکی میان هاوانا و واشنگتن به معنای تغییر در ساختار سیاسی و اقتصادی کوبا نیست.
وزیر امور خارجه کوبا گفت: «مردم ما دست به تغییر اموری می زنند که نظام سوسیالیستی را بیش از پیش عادلانه کند تا حقوق سیاسی و اجتماعی آنان بیش از پیش تضمین شود.»
وی تاکید کرد که نظام حاکم در کوبا "آینده خوبی را برای فرزندان خود ضمانت می کند". به گفته رودریگز کوبا خواهان ایجاد اقتصادی نیرومند در کشور است تا از این طریق "عدالت، رفاه و منزلت" شهروندان کوبایی تامین شود.
دولت کوبا خواسته های زیادی از رئیس جمهور آمریکا دارد که البته اوباما بدون تایید کنگره این کشور قادر به تحقق آنها نیست.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/ ۳۰