افول ترامپ و صعود سندرز

امیرعلی ابوالفتح، تحلیلگر مسایل آمریکا

دیپلماسی ایرانی: در بررسی نتایج انتخابات انجمن های حزبی برای انتخاب کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در ایالت آیووا، باید تحلیل جداگانه ای درباره کمپین جمهوری خواهان و دموکرات ها داشت. تحولات پیش آمده در کمپین جمهوری خواهان بیانگر این است که شعارهای پوپولیستی دونالد ترامپ و سیاست های تهاجمی که مطرح می کرد، جوابگو نبوده و با وجود نظرسنجی های صورت گرفته که حاکی از پیروزی ترامپ در ایالت آیووا داشت، او به جایگاه دوم اکتفا کرد و تد کروز پیروز شد. پیروزی تد کروز نیز بیانگر حرکت جمهوری خواهان بیش از هر زمان دیگری به سمت راست مذهبی است. تد کروز نماینده جناح راست مذهبی جمهوری خواهان بود که توانست به پیروزی مهمی دست یابد. نفر سوم حزب جمهوری خواه، مارکو روبیو نیز از چهره های نزدیک به راست مذهبی بوده و تا حدودی چهره محبوب در تی پارتی است که فاصله اش با نفر دوم فقط در حد یک درصد است. پیام انتخابات درون حزبی در ایالت آیووا این است که هر سه نامزد جمهوری خواه، _ تد کروز، دونالد ترامپ و مارکو روبیو_ به جریان راست و تا حدودی راست افراطی تمایل دارند که بسیار بیگانه ستیز بوده و تفکرات محافظه کاری را در مسایل فرهنگی دنبال می کنند. این درحالی است که جب بوش، نماینده طیف میانه حزب جمهوری خواه می توانست یکی از نامزدها باشد که با اقبال عمومی مواجه نشد.

درباره چرایی شکست دونالد ترامپ نیز دلایلی را می توان بیان کرد، از جمله مقبولیت بیشتر چهره تد کروزه برای جریان های مذهبی در داخل حزب جمهوری خواه و همچنین سیاست های دونالد ترامپ که تحریک کننده بوده و نارضایتی مهاجران مسلمانان را به همراه داشت.

انتخابات آیووا بر اساس رای انجمن های حزبی (caucus) و نه انتخابات مقدماتی برگزار می شود. میان این دو تفاوت بسیار ریزی وجود دارد. به نظر می رسد سران حزب جمهوری خواه چندان تمایلی به حضور فردی مانند ترامپ به عنوان نامزد نهایی که دشمنان زیادی داشته و می تواند آرای زیادی از جمله مهاجران، اقلیت ها و زنان را به صندوق دموکرات ها بریزد، ندارند.

اما در اردوگاه دموکرات ها، خلاف آنچه انتظار اولیه می رفت، پیش آمد. انتظارات اولیه گویای این بود که هیلاری کلینتون نامزد بی رقیب و شکست ناپذیر است. اما برنی سندرز شانه به شانه او پیش آمد. با توجه به اینکه هنوز نتایج رسمی اعلام نشده اما هیلاری کلینتون ادعای پیروزی کرده است. اما این پیروزی قطعی برای او نیست زیرا فقط 4 دهم درصد با ساندرز اختلاف داشته و به پیروزی رسیده است. این پیروزی نشان می دهد رقابت در اردوگاه دموکرات ها می تواند همانند سال 2008 تنگاتنگ و نفسگیر باشد و اطمینانی از اینکه هیلاری کلینتون پیروز انتخابات درون حزبی باشد، نیست. گرچه به نظر می رسد هنگامی که انتخابات مقدماتی در ایالت های جنوبی که عموما محافظه کار هستند، شروع شود، اقبال به نامزد طیف راست دموکرات ها یعنی هیلاری کلینتون در مقایسه با نامزد جناح چپ یعنی برنی سندرز، بیشتر شده و احتمال پیروزی کلینتون افزایش یابد. آنچه مسلم است اینکه هیلاری کلینتون نتواسته با وجود دارا بودن از یک شخصیت بسیار شناخته شده و با نفوذ و همچنین نزدیک به بیش از دو دهه فعالیت در عرصه سیاست ملی آمریکا، پیروزی خود را تضمین کند. این در حالی است که در اردوگاه جمهوری خواهان، با وجود تعدد نامزدها، اما تد کروز توانست نسبت به ترامپ _ نزدیک به 5 درصد اختلاف آرا_ به برتری دست یابد. اما فاصله کلینتون و سندرز، فقط چند دهم درصد است. در عین حال اگر برنی سندرز بتواند در ایالت نیوهمشایر پیروز شود، در این صورت هیلاری کلینتون راه دشواری را در پیش خواهد داشت.