کمربند انجیل در برابر نوار هاروارد: کروز یا کلینتون؟

نویسنده: علیرضا میریوسفی، سخنگو و رایزن سابق نمایندگی ایران در سازمان ملل

دیپلماسی ایرانی: نتایج اولیه رقابت های مقدماتی انتخابات آمریکا، با وجود جنجال های رسانه ای زیاد برای افراد آشنا به ساختار نخبگی آمریکا غیرمنتظره نبود. شگفتی این دور از انتخابات نه پیروزی تد کروز بر دونالد ترامپ پرمدعا که شکست میلیمتری برنی سندرز از هیلاری کلینتون بود. خلاف برخی تحلیل های جهت دار رسانه های آمریکایی، این رقابت نزدیک و میلیمتری بین کلینتون و سندرز بسیار معنی دار بود و اصلا خبر خوبی برای کلینتون نبود، زیرا ستادهای انتخاباتی کلینتون را نگران کرد و برعکس خون تازه به رگ های ستادهای انتخاباتی سندرز دمید.

در یک نگاه کلی، انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یکی از پیچیده ترین و پرهیجان ترین رقابت های انتخاباتی در سطح دنیا محسوب می شود. تقریبا از یکسال قبل از انتخابات ریاست جمهوری که به طور همزمان با انتخابات کنگره شامل مجلس نمایندگان و سنا و همچنین سایر انتخابات ایالتی و قضایی صورت می گیرد، جامعه سیاسی آمریکا در یک فضای کاملا سیاسی فرو می رود و محتوای اکثر صفحات سیاسی روزنامه ها و برنامه های سیاسی تلویزیونی را تشکیل می دهد. ماراتن انتخابات مقدماتی حزبی برای تعیین نامزد نهایی حزب در انتخابات ریاست جمهوری شاید حتی از خود انتخابات نهایی ریاست جمهوری نیز پیچیده تر و هیجان انگیزتر باشد.

مهمترین ارزش انتخابات مقدماتی آمریکا، به ویژه اولین آنها یعنی آیووا، نیوهمشایر، کارولینای جنوبی و فلوریدا در دادن ضرباهنگ یا Momentum به مبارزات انتخاباتی نامزدهای انتخاباتی و تشویق یا ناامید کردن رای دهندگان سایر ایالت ها به نفع این نامزدهاست. چون مردم سایر ایالت ها فقط به نامزدهایی رای می دهند که فکر می کنند شانس خوبی برای پیروزی دارند و سعی می کنند رای خود را هدر ندهند. به همین خاطر اولین ایالت ها مهمترین ایالت ها هم محسوب می شوند و بیشترین هزینه های تبلیغاتی نامزدها در آنها صورت می پذیرد. به علاوه سه ایالات مهم تعیین کننده (Swing States) در نتیجه انتخابات نهایی ریاست جمهوری بین نامزدهای نهایی دو حزب دموکرات و جمهوریخواه یعنی فلوریدا، آیووا و نیوهمشایر در میان همین ایالات های اولیه هستند و محبوبیت نامزدها در این ایالت ها در نتیجه نهایی انتخابات موثر است.

در مورد انتخابات آیووا، نتیجه بسیار نزدیک و میلیمتری نامزدهای حزب دموکرات، به گونه ای نبود که پیروزی قاطعی برای کلینتون محسوب شود و رقبایش را در ادامه رقابت سست کند یا ناامید سازد، درست عکس آن باعث شد که طرفداران سندرز و حامیان مالی انتخاباتی وی که در بسیاری از پیش بینی ها سقف سی درصدی برای آرای وی در نظر گرفته شده بود، به طور جدی تشویق شوند تا هم در انتخابات ایالت های بعدی مشارکت جدی کنند و هم به وی رای بدهند. به عبارت دیگر کارزار انتخاباتی سندرز بعد از نتایج اولیه آیووا می تواند به شکل قابل توجهی تقویت شود.

در مورد جمهوریخواهان همانطور که بسیاری پیش بینی می کردند، ساختارهای مسلط و جاافتاده حاکم بر آمریکا، تحمل افراد کاملا خارج از جریان اصلی یا Main Stream نظیر دونالد ترامپ را نداشته و ندارند. به همین خاطر ترامپ با عصبانیت کمپانی های نفتی را متهم به صرف هزینه های کلان به نفع تد کروز می کند. پیام دیگر این انتخاب، افول راست مذهبی حداقل در اولین ایالت انتخاباتی بود. ترامپ با وجودی که خود اذعان دارد فردی مذهبی نیست، حمایت قاطع و غیرقابل انتظار اونجیلیکان ها را با خود همراه داشت که در انتخابات قبلی معمولا حمایت آنها در تعیین نامزد نهایی جمهوریخواهان تعیین کننده بوده است. با این حال شکست ترامپ با اختلاف فاحش، می تواند این عادت جمهوریخواهان را دچار تغییر کند. با این حال آویوا یک ایالت متغیر بین جمهوریخواهان و دموکرات هاست و به هیچ یک از کمربندهای انجیل (نواحی جنوب شرقی ایالات متحده آمریکا و ساکنین محافظه کار و پروتستان های مسیحی آن که به طور ثابت به جمهوریخواهان رای می دهند) یا کمربند هاروارد (ساکنین لیبرال مناطق ساحلی و شهرهای بزرگ که به طور سنتی به دموکرات ها رای می دهند) تعلق ندارد و برای اظهار نظر دقیق تر باید تا انتخابات ایالت های واقع در کمربند انجیل صبر کرد.

بعلاوه دلایل و ملاحظاتی که اوباما را دو دوره رییس جمهور آمریکا کرد، هنوز کماکان پابرجا هستند. به عبارت دیگر دلایل نژادی و جنسیتی باعث می شود شانس تد کروز، مارک روبیو و در طرف مقابل هیلاری کلینتون همچنان بسیار بالا باشد و شانس های اصلی انتخابات محسوب شوند. البته سندرز هم به عنوان اولین رییس جمهور یهودی آمریکا می تواند در این چارچوب قرار بگیرد، ولی خود تمایل چندانی بر تاکید بر عامل مذهب ندارد. درباره اهمیت تعیین کننده این عامل، ساموئل هانتینگتون هشت سال بعد از نگارش کتاب برخورد تمدن ها که تهدیدات خارجی را تهدید اصلی آمریکا تلقی می کرد، در سال 2004 کتاب دیگری تحت عنوان "ما که هستیم؟ چالش های هویت ملی آمریکا" نوشت که در آن چالش های هویتی شامل تعارضات نژادی و جنسیتی را بزرگترین تهدید و چالش آتی آمریکا تلقی کرد. به عقیده هانتینگتون ریشه های اصلی هویت آمریکایی که با مهاجرت اولیه چهار گروه قومی از انگلستان موسوم به Albion seeds به آمریکا در قرون هفدهم و هجدهم میلادی پایه گذاری شده و مبتنی بر سه عامل نژاد سفید، انگلوساکسون و مذهب پروتستان (WASP) در سده های گذشته بوده، به طور جدی با تهدید مواجه شده است. به نظر می رسد انتخاب یک رئیس جمهور سیاهپوست، اسپانیایی تبار یا زن پاسخ نظام آمریکا به چنین چالش هایی است و به همین خاطر کروز یا روبیو به عنوان نخستین رئیس جمهور اسپانیولی تبار یا هیلاری کلینتون به عنوان نخستین رئیس جمهور زن یا سندرز بعنوان اولین رییس جمهور یهودی همگی می توانند گزینه های جذابی برای پاسخ به این چالش ها تلقی شوند.

در این میان، مشکل اصلی سندرز این است که صرفا از سال ٢٠١٥ به عنوان یک سناتور دموکرات شناخته می شود و در جریان فعالیت طولانی سیاسی خود در مجلس نمایندگان یا سنا، همیشه یک نماینده مستقل بوده و در جریان اصلی قرار نداشته است. همزاد جمهوریخواه وی در انتخابات 2012 در جناح محافظه کار، ران پاول بود که در تمام مناظره ها یا نظرسنجی های تلویزیونی، اینترنتی یا تلفنی و ... قبل از شروع انتخابات مقدماتی جزو نفرات پیشتاز بود، ولی تعلق وی به جریان تساوی طلبی یاegalitarian که خارج از جریان اصلی محسوب می شود، باعث شد با روش های مختلف و از جمله نقض قواعد و عرف انتخابات در رسانه ها و برخی ایالت ها نتواند ضرباهنگ خوبی بگیرد و حذف شد. با این حال اگر هر یک از دو نامزد خارج از جریان اصلی، یعنی ترامپ یا سندرز بتوانند نامزدهای نهایی شوند، آن را باید یک تحول جدید و مهم در آمریکا محسوب کرد.

انتشار اولیه: جمعه 16 بهمن 1394 / انتشار مجدد: جمعه 23 بهمن 1394