جنایت جنگی در سوریه با سلاح گرسنگی

نویسنده: کارول لندری

دیپلماسی ایرانی: سازمان ملل روز پنجشنبه به همه طرفین درگیر در جنگ سوریه هشدار داد که محاصره به منظور ایجاد قحطی، جنایت جنگی محسوب می شود. سازمان ملل به دنبال این است که این بحران انسانی وخیم را تا قبل از برگزاری مذاکرات صلح که 11 روز دیگر برگزار می شود، حل کند. فرانسه، بریتانیا و ایالات متحده خواستار برگزاری جلسه فوری شورای امنیت در رابطه با کمک به حدود 400 هزار شهروند سوری هستند که در مناطق محاصره شده با قحطی روبرو شده اند.

فرانسوا دلاتر، سفیر فرانسه در سازمان ملل به خبرگزاری فرانسه می گوید این جلسه موجب «جلب توجه جهان به تراژدی انسانی می شود که در مضایا و دیگر شهرهای سوریه در جریان است.»

پس از ماه ها مذاکره، دومین محموله غذا و دیگر اقلام مورد نیاز، روز پنجشنبه وارد مضایا شد. روز دوشنبه، اولین محموله وارد این شهر سوری شد که به مدت شش ماه تحت محاصره بود و کامیون های حامل کمک ها به دو شهر دیگر هم که توسط گروه های شورشی محاصره شده بود، وارد شدند.

بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل در حالی هشدار شدیداللحنی درباره استفاده از محاصره به عنوان تاکتیکی جنگی داده است که قرار است روز 25 ژانویه دور جدیدی از مذاکرات برای پایان دادن به جنگ 5 ساله سوریه در ژنو برگزار شود. بان کی مون به خبرنگاران گفت: «اجازه دهید واضح بگویم: استفاده از قحطی به عنوان سلاحی جنگی، یک جنایت جنگی است. تمام طرفین -شامل دولت سوریه که مسئولیت اصلی حفاظت از سوری ها را برعهده دارد- متعهد به رعایت این موضوع و منع دیگر اقدامات ظالمانه براساس قوانین بشردوستانه بین المللی هستند.» بان به این نکته هم اشاره کرد که سوری هایی که تحت محاصره هستند «به گروگان گرفته شده اند» اما این نکته را هم اضافه کرد که اوضاع بدتر از این است چون «گروگان ها هم باید غذا بخورند.» وی در ادامه گفت: «این کودکان و زنان و مردان بدون داشتن غذا و دارو در حال مبارزه برای زنده ماندن هستند.»

کمک ها قبل از مذاکرات

دسترسی به کمک های بشردوستانه یکی از اقدامات کلیدی در زمینه اعتمادسازی در دور جدید مذاکرات صلح سوریه است. دیپلمات ها این نکته را مطرح کرده اند که در صورتی که بحران انسانی همچنان وجود داشته باشد، تلاش ها برای ایجاد صلح هیچ شانسی نخواهند داشت. یکی از دیپلمات های شورای امنیت می گوید: «برای آنها سخت خواهد بود در حالی که کودکان و افراد نزدیک به آنها با خطر قحطی و مرگ روبرو هستند، مذاکره کنند.»

سازمان ملل در تلاش است تا به 4.5 میلیون سوری که براساس تعریف این نهاد در مناطق حاد شامل 400 هزار نفر در مناطق محاصره شده هستند، کمک رسانی کند. با این حال برخی از گروه های مرم نهاد، شمار سوری هایی که در مناطق محاصره شده زندگی می کنند را 1 تا 2 میلیون نفر تخمین می زند. استفان دی میستورا، فرستاده سازمان ملل به سوریه، روز چهارشنبه گفت که اعضای دائم شورای امنیت متعهد شده اند تا «اقدامی فوری» در جهت رساندن کمک ها به مناطق محاصره شده انجام دهند.

شورای امنیت در قطعنامه هایی خواستار پایان دادن به این محاصره ها شده است. قطعنامه 2165 که در سال 2014 تصویب شد به آژانس های سازمان ملل این قدرت را می دهد تا بدون اجازه دولت وارد مناطق محاصره شده شوند، اما بدون حضور نیروهای حافظ صلح برای حفاظت از این کاروان ها، این قطعنامه اجرایی نشد.

زید رعد الحسین، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل گفته است کسانی که عامل این محاصره و قحطی هستند باید به دست عدالت سپرده شوند. «آیا آنها مورد پیگرد قرار خواهند گرفت؟ البته، این اتفاق باید بیفتد. حداقلش این است که آنها باید مسئولیت این قبیل جرایم را بپذیرند.»

شورای امنیت سازمان ملل می تواند از دیوان بین المللی کیفری برای تحقیق درباره جنایات جنگی در سوریه درخواست به عمل آورد، اما تلاش های قبلی برای وارد کردن دیوان بین المللی کیفری به این پرونده توسط روسیه و چین بلوکه شده است.  

منبع: خبرگزاری فرانسه/ مترجم: حسین هوشمند