استراتژی خودروسازان در پساتحریم

"برندگان مناقصه با خودروسازان داخلی همکاری می کنند." دبیر انجمن خودروسازی بابیان این مطلب گفت که از حالا نمی توان تعیین کرد کدام یک از برندهای خارجی به خودروسازی در این مشغول می شوند.

با آغاز دوران پساتحریم و استقبال خارجی ها از بازار ایران توجه ویژه ای به شکل حضور آنها در بخش های مختلف صنعت می شود. یکی از بخش های بسیار مهم صنعت خودروسازی است که بعد از سال های تحریم آماده مشارکت با خارجی ها می شود. بدون شک چندوچون این شراکت اهمیت ویژه ای دارد و قبل از رسیدن به مرحله قرارداد باید همه جوانب آن را سنجید.

مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی به بررسی استراتژی برندهای معتبر خودروسازی پرداخته تا از آن به عنوان تجربه ای برای شرایط پساتحریم و برنامه ششم توسعه استفاده شود. بر اساس این گزارش طی یک توافق ضمنی و تقسیم کار بین المللی انواع تکنولوژی خودرو در مناطق مختلف جهان توسط برندهای مختلف مورداستفاده قرار می گیرد. به عبارت دیگر تمایل شخصی خودروساز به تنهایی نوع استراتژی را تعیین نمی کند و مؤلفه های دیگری مانند منابع انرژی، کیفیت، رقابت پذیری و مقاصد صادراتی در تولید مؤثر است لذا خودروسازان را وامی دارد تا استراتژی خاصی را در پیش گیرند.

اکنون که در شرایط سیاسی و اقتصادی پسا توافق قرارگرفته ایم و در آغاز راه تعامل با برندهای جهانی قرار داریم لازم است که قبل از انعقاد هر قراردادی با هر برندی، استراتژی موردنظر خود را مشخص کنیم. گزارش مرکز پژوهش ها با تأکید بر این ضرورت پیشنهاد می دهد که خودروسازان داخلی رویکرد سرمایه گذاری مشترک در فضای پسا تحریم را از برندهای فرانسوی و چینی به سمت برندهای آلمانی و ژاپنی تغییر دهند تا علاوه بر دستیابی به مزیت های کیفیت، رقابت پذیری، پایین بودن آلایندگی و همگرایی کامل با رویکرد صنعت خودروسازی دنیا به تدریج بنزین از حالت کالای استراتژیک و ابزار فشار یا تحریم های سیاسی، اجتماعی خارج شود.

ذکر این نکته لازم است که با توجه به اشباع بازارهای کشورهای میزبان این برندها، شرکت های خارجی تمایل به تصاحب بازار داخلی ما خواهند داشت لذا ضروری است که محتوای قراردادها و میزان الزام آور بودن آن برای طرف مقابل با رعایت دو اصل کلیدی میزان عمق ساخت داخل و سهم صادرات تحت سرمایه گذاری مشترک موردتوجه ویژه قرار گیرد.

حال باید دید که خودروسازان داخلی در این خصوص چه می گویند و چقدر به این نکات توجه دارند. سهم چهل درصدی از تولید و الزام به صادرات سی درصدی ازجمله تأکیدات محمدرضا نعمت زاده رییس شورای سیاست گذاری خودرو است که نشان می دهد وزیر صنعت با توجه به همین مسائل به استقبال دوران پساتحریم می رود و خودروسازان نیز این رویکرد را دنبال خواهند کرد.

احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان در گفت وگو با فرارو در این خصوص گفت: استراتژی صنعت خودرو تدوین شده و در سایت انجمن نیز وجود دارد. بر اساس این استراتژی ما باید در افق 1404 سه میلیون دستگاه خودرو داشته باشیم و یک میلیون از آن را صادر کنیم. همچنین تلاش می شود که تا آن زمان نزدیک به سی خودرو جدید تولید کرده باشیم.

وی افزود: کاهش مصرف سوخت و آلایندگی از دیگر محورهای موردتوجه در این استراتژی است که در راستای آن خروجی اگزوز خودروها باید معادل خودروسازی دنیا باشد. علاوه بر این صادرات برای قطعه سازان و افزایش برندهای داخلی و ... ازجمله دیگر محورهای استراتژی صنعت خودروسازی است.

دبیر انجمن خودروسازان در پاسخ به این پرسش که استراتژی شما در مواجه با شرکت های خودروساز خارجی که در فضای پس از تحریم به سمت بازار ایران می آیند، چیست؟ گفت: آقای نعمت زاده به عنوان رییس شورای سیاست گذاری خودرو و مسئول صنعت کشور شرایطی را برای همکاری با خودروسازان خارجی تعیین کردند که در حقیقت استراتژی ما است.

نعمت بخش در رابطه با این شرایط تعیین شده، گفت: بر این اساس شرکت های خارجی باید با خودروسازان داخلی تولید مشترک داشته باشند. به این ترتیب که از آغاز تولید محصول باید 40 درصد آن ساخت داخل باشد.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این امکان برای شرکت ها داخلی وجود دارد، گفت: مشکلاتی در این خصوص داریم زیرا برند خارجی برای محصول خود ارزش قائل است و اجازه نمی دهد که قطعات بی کیفیت روی آن قرار گیرد لذا قطعه سازان ما باید بتوانند چنین قطعاتی تولید کنند درحالی که به خاطر شرایط تحریم ماشین آلات فرسوده دارند و این امکان را ندارند.

این کارشناس حوزه خودرو افزود: البته بعد از قراردادی که با رنو برای تولید ال 90 بستیم حدود چهل، پنجاه قطعه ساز ما با این شرکت شریک شدند یا محصول خود را به آن رساندند اما ظرفیت تولید آنها برای شرایط کنونی کافی نیست و نیاز داریم که دیگران نیز با نو کردن ماشین آلات خود و استفاده از تکنولوژی دنیا بتوانند قطعات باکیفیت و مناسب تولید کنند.

وی همچنین گفت: یکی دیگر از شرایط تعیین شده این است که سی درصد از خودروهای تولیدشده، به بازارهای هدف صادر شود. این نیز طبیعی است زیرا برند خارجی می خواهد محصول خود را به کشورهای دیگر بفرستد.

نعمت بخش در خصوص اینکه با کدام یک از خودروسازان آلمانی، فرانسوی، کره ای و ... بهتر می توان کنار آمد، گفت: فعلاً همه چیز در حد صحبت های اولیه است و هنوز کسی پای قرارداد نیست. می دانیم که این پروسه زمان بر است و در حالت خوش بینانه تا پایان سال طول می کشد.

وی افزود: بعد از تصویب توافق هسته ای از سوی مجلس ایران و آمریکا و لغو تحریم ها باید ببینیم که خودروسازان خارجی چطور از بازار ایران استقبال می کنند و اگر استقبال خوب باشد حتماً مناقصه برگزار می کنیم تا مشخص شود که کدام شرکت در ایران خواهد بود.

نعمت بخش در پاسخ به این که پیش بینی شما با توجه به تجارب گذشته و شرایط فعلی چیست نیز گفت: اکنون زمان مناسبی برای پیش بینی نیست و من هم علم غیب ندارم لذا باید منتظر ماند و دید که بعد از لغو تحریم ها چه کسانی خواهان حضور در ایران هستند.