دفاع تمام قد لاریجانی از توافق هسته‌ای

 هنوز یک هفته ای به روز خبرنگار مانده که به دیدار رییس مجلس می رویم، اما می شود انتظار داشت که در این فرصت هم به سوالاتمان با حوصله پاسخ داده شود و هم تعارف و تمجیدات رییس مجلس شامل حالمان گردد.

به گزارش خبرنگار پارلمانی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، علی لاریجانی در این نشست با مدیران و خبرنگاران ایسنا در عین تقدیر از عملکرد این خبرگزاری به مناسبت 17 مرداد درباره توافق هسته ای چشم انداز انتخابات مجلس، دیدار با ناطق نوری و برخی مسائل سیاسی اظهارنظر کرد.

آنچه در پی می آید حاصل این گفت وگو است:

آیا توافق هسته ای در دولت یازدهم موجب حفظ و تثبیت فعالیت ها و دستاوردهای هسته ای و لغو تحریم های غرب می شود؟
بحث هسته ای از ابعاد مختلفی قابل بررسی است. گاهی ریزه کاری هایی مطرح است که در جای خودش قابل بررسی است و گاهی در برداشت ها، فواید و ضررها که اگر در جای خودش انجام شود، مفید است لاکن یک سری سوالات ریشه ای وجود دارد که باید بیشتر از سایر امور مورد توجه قرار داد. اولین سوال این است که چرا نظام ما دنبال این بود که مذاکرات به صورت جدی دنبال شود؟ تلقی ها، برداشت ها و قرائت های مختلفی ممکن است از این مسئله وجود داشته باشد حتی سیاست مداران کشورهای بزرگ نیز برداشت شان را مطرح می کنند ولی ما چرا دنبال مذاکرات رفتیم؟

دلایل روشنی برای این کار وجود داشت که یقینا از سر احساسات و عواطف نبود بلکه مبتنی بر یک منطق انجام شد و این مسئله محدود به دولت یازدهم نیست. در این دولت مسئله هسته ای جدی تر دنبال شد. اواخر دولت قبل این بحث در سطح کشور مطرح بود که ایران مذاکرات خیلی دقیقی در مسئله هسته ای را لازم می بیند و وقتی مقدماتی برای این مسئله به وجود آمد، از این مقدمات استفاده شد تا مذاکرات به صورت جدی دنبال شود.

پرونده هسته ای در دولت یازدهم با همت و علاقمندی بیشتری پیگیری شد، اما چرا مذاکرات را در شرایط فعلی لازم می دانیم؟ در زمینه هسته ای دوره ای را طی کرده ایم یعنی از شرایط خیلی مقدماتی به شرایط حضور در صحنه مسائل هسته ای رشد کردیم هرچند که طی این مدت فشار زیادی را متحمل شدیم ولی کشور با مقاومت در حوزه هسته ای به سرمایه فنی دست یافت. طرف مقابل همواره درصدد انکار این سطح از دانش هسته ای ایران و از بین بردن آن بود. چه در قطعنامه ها و چه در مذاکرات سیاسی، تاکید می کردند ایران باید غنی سازی را از بین ببرد، حتی گاهی نیز صحبت از باز کردن پیچ و مهره های سانتریفیوژهای هسته ای ایران می کردند.

سطح خواسته غربی ها این بود که مجموعه رشد دانش هسته ای ایران از بین برود و بساطش جمع شود اما خواسته جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات، تثبیت دانش هسته ای و از بین بردن برخی مذایق به وجود آمده، بود.

جمهوری اسلامی ایران از درون مذاکرات به هر دو هدف دست یافت. مهم نیست که تعداد و سطح سانتریفیوژها چندتا باشد چون ایران با علم و آگاهی سطح موجود را انتخاب کرده است و این مسئله هیچ خسرانی برای کشور ندارد. این مسئله بسیار مهم است که 5 کشور قدرتمندی که به ایران زور می گفتند، امروز پذیرفتند غنی سازی در ایران انجام شود. این دستاورد، دستاورد کمی نیست و ضمنا در قطعنامه شورای امنیت نیز وقتی برجام تایید می شد یعنی این سطح غنی سازی در ایران قابل قبول است در حالی که در قطعنامه های گذشته در پی برچیدن توان هسته ای ایران بودند. این مسئله دستاورد مهم سیاسی و حقوقی برای کشور است ضمن آنکه غنی سازی را هم بالفعل در اختیار داریم و تنها مسئله ای حقوقی نیست.

نکته بعدی، لغو تحریم های اقتصادی است که در برجام و قطعنامه آمده است البته برای تحقق این مسئله حتما مقدماتی نیاز است که به صورت طبیعی طی می شود. نظام در این قضیه درست و با چشم باز تصمیم گرفت و خوب توانست آن را مدیریت کند البته حواشی دارد که همیشه در گفت وگوهای بین المللی این حواشی وجود داشته است.

البته برای هر کدام از حواشی فکر کرده ایم و همه آنها را در داخل، مورد بحث و کاوش قرار گرفته داده ایم. این دستاورد مرهون پایمردی و هوشیاری ملت، تیزهوشی رهبری در مقاطع مختلف و همت دولت و مذاکره کنندگان است. اگر غربی ها این توافق را خوب اجرا کنند و شیطنت نکنند، این توافق دستاورد خوبی برای ملت ایران خواهد بود.

با نگاه ملی به این مسئله از این دستاورد باید صیانت کنیم، این سخن به این معنا نیست که منتقدان در ابعاد و اجزای این مسئله چیزی نگویند. در ایران دمکراسی حاکم است و مطالب باید مورد حلاجی قرار بگیرد و مذاکره کنندگان نیز جواب منتقدان را بدهند. در کلان مسئله باید به این سوال ریشه ای توجه کرد که چرا نظام این را پذیرفت و آیا در مسیر کار به آنچه که طراحی کرده بود، رسیدیم یا خیر؟ بنده معتقدم نظام درست تحلیل کرد و تا حد خوبی نیز به تصمیم خودش رسید و برخی مطالب منتقدان یا در سایه بی توجهی به طراحی های اولیه در این مسئله انجام می شود یا موضوع به اندازه کافی برایشان باز نشده است.

آیا امکان تحقق طراحی های اولیه کشور در زمانی زودتر امکان پذیر نبود و باید حتما 12 سال طی می شد تا با غرب به تفاهم برسیم؟
زمان در بخشی از این مسئله نقش داشت ولی یک بخشی هم می توانست زودتر انجام شود. در عالم سیاست جَزمیتی وجود ندارد که حتما مثل چرخ های مکانیکال، یک چرخ بچرخد تا چرخ بعدی بچرخد. در عالم سیاست اراده ها، فکرها و تصمیمات به موقع، همیشه نقش دارد بنابراین نمی شود گفت حتما این زمان باید طی می شد، در برخی مقاطع می شد برای جلو بردن موضوع از ابتکاراتی استفاده کرد و زمان را خرید، یک بخشی هم چاره ای جز این نبود چون حریف فکر می کرد که ایران مقاومت نمی کند.

شاید به این مطلب در مقالاتی که این روزها در حال چاپ است، برخورده باشید که چه در سطح منطقه و چه در سطح جهان می گویند ایران، به دلیل استقامتش این پرونده را به نتیجه رساند یا برخی دولت مردان آمریکایی می گویند تحریم ها خاصیتی نداشت و نتوانست ایران را مجاب کند. طرف غربی بر این باور بود که اگر جمهوری اسلامی را تحریم کنند، موفق می شوند و برخی کشورهای منطقه هم تصور می کردند به کمک تحریم ها و دستکاری قیمت نفت فشار بیاورند تا اراده ایران تحت تاثیر قرار بگیرد. همه این تجربیات پشت سر گذاشته شد و حالا متوجه شده اند ایران در راه و هدفش ایستادگی دارد.

علاوه بر این مسئله، ابتکار عمل و استفاده از ظرفیت های مختلف هر دو طرف بر جمع بندی جهانی و داخلی برای انعقاد تفاهم تاثیرگذار بوده است. در مقاطعی می شد از برخی ابتکارات برای جلوگیری از اجماع و تندروی غربی ها استفاده کرد که به صورت طبیعی زمان بر بود چون تحولاتی هم در کشورهای غربی رخ داده بود. طرف غربی هم باید مزه اینگونه گستاخی ها را می چشیدند تا بفهمد مزه دل چسبی هم ندارد تا راه شان را تغییر دهند. بنده فکر می کنم از تجربیات گذشته باید استفاده کرد تا راه آینده به درستی طراحی شود.

نظام طراحی شده برای بازرسی ها به ویژه بازرسی از مراکز نظامی و موشکی کشور آیا تامین کننده امنیت ملی کشور نیست؟
در برجام بحث موشکی به این معنا نداریم ولی در قطعنامه 2231 داریم که البته هر کدام وزن جداگانه ای دارد. در قطعنامه درباره تسلیحات موشکی مسائل مختلفی آمده که ما هم گوش نمی دهیم، قبول هم نداریم بنابراین حرکت موشکی خودمان را ادامه می دهیم. آقا هم فرموده اند که نظام چنین چیزی را قبول ندارد. اینکه تسلیحات را تحریم کرده اند، یک بخش خرید است و یک بخش فروش است، ما نه خرید تسلیحات را قبول داریم و نه فروش آن را دنبال می کنیم و غربی ها هم این مسئله را می دانند.

مذاکره کنندگان هسته ای تا جایی که توانستند مواد مربوط به تسلیحات موشکی را سست کردند اما این مواد از متن برداشته نشد. اگر سوال شما این باشد که اگر اینها در برجام نمی آمد بهتر بود، پاسخ این است که بله بهتر بود اما همیشه در مذاکرات سیاسی در این سطوح داد و ستدی در جریان است، به همین دلیل بیش از این نتوانستند این بخش ها را نسبت به قطعنامه های موجود سست کنند. اگر سوال این باشد که آیا این مواد بنیه دفاعی ایران را دچار آسیب می کند، پاسخ این است که نمی تواند آسیب بزند چون در قطعنامه هایی که قبلا هم علیه ایران تصویب کرده و محکم تر از این هم ایران را محدود کرده بودند، ایران هرگز تمکین نکرده و نخواهد کرد و طرف غربی هم به خوبی این مسئله را می داند. اما در برجام آنچه که مهم است، چهارچوب های هسته ای مذاکرات است نه سایر مسائل. در موضوع هسته ای آنچه که نظام دنبال می کرد تا حد قابل قبولی پیش برده شد که خوب است هر یک در جای خودش مورد بررسی دقیق قرار گیرد. مسائل موشکی جزو مسائل اصلی بنیه دفاعی کشور است بنابراین ما همین مسیر جاری را ادامه خواهیم داد.

با برداشته شدن تحریم های اقتصادی سازمان ملل، آمریکا و اتحادیه اروپا پس از 9 سال چه برنامه هایی برای دوران پساتحریم باید داشته باشیم تا دیگر شاهد صدور چنین قطعنامه های علیه جمهوری اسلامی ایران نباشیم؟
نمی توان گفت در آینده مسیر کار ایران به نحوی است که هیچ گاه با دیگران در این موضوعات اختلاف پیدا نمی کنیم البته ممکن است اختلافات طوری مدیریت شود که تبدیل به صدور قطعنامه علیه کشور نشود.

از موضوعات مهم فعلی کشور نحوه مواجهه با برجام و قطعنامه 2231 است. گاهی وقتی به این پدیده نگاه می شود ممکن است گفته شود باید بگردیم تا ریزه کاری هایش مشخص شود که البته این کار سر جای خودش خوب است اما در سطح کلان باید به این مسئله توجه کرد که با برجام و قطعنامه 2231 چگونه مواجه شویم تا بتوانیم یک گام رو به جلو برداشت.

برجام یک دستاورد است، اگر به حاشیه های این دستاورد نگریسته شود دچار ایستایی می شویم اما به این دستاورد باید به شکلی نگریسته شود که موجب برداشتن گام روبه جلو شود، امروز کشور به این نگاه نیاز دارد. باید به این فکر کرد که از بسته هسته ای چگونه می توان برای توسعه اقتصادی، علمی و فناوری و تبدیل این ظرفیت به ظرفیت ملی، منطقه ای و بین المللی استفاده کرد. اگر اینگونه به بسته هسته ای نگریسته شود می توان راه های جدیدی را شناسایی کرد.

پس از گذشت 36 سال از پیروزی انقلاب اسلامی تجربیات مختلفی در حوزه اقتصاد کسب کرده است و البته یک خطر مهم پیش روی کشور است و اینکه از گشایش های اقتصادی فوری به آرزوهای زودگذر بسنده شود در حالی که این گشایش ها باید به افزایش توان اقتصادی و فناوری کشور تبدیل شود. این مسئله زحمت دارد و مجاهدت می خواهد.

رسانه ها باید به این موضوع توجه کنند که جامعه از گشایش های اقتصادی برای خیزش جدید جهت حصول به دستاوردهای خرد، توقع نکند. این مسئله باید به ورود فناوری های جدید و آمایش سرزمینی دقیق برای توسعه تبدیل شود. توجه به این مسائل است که می تواند مشکلات کشور را حل کند. اینکه به بهانه مشکل داشتن کشور در قبل و بعد از توافق بخواهیم این پول ها را به جامعه تزریق کنیم، اگرچه ممکن است در کوتاه مدت دستاوردی داشته باشد ولی در بلندمدت باز با آثار رشد نقدینگی، تورم، رکود و حل نشدن مشکل بیکاری دست به گریبان خواهیم ماند. باید قبول کنیم در یک دوره زمانی مشخص برای توسعه و پیشرفت کشور، مجاهدت کنیم.

حتما نیازمند این هستیم که منافع ملی در پس مذاکرات در راستای تعالی بخشی به امور کشور برای مردم تعریف شود همچنین توان و ظرفیت ملی در شئون مختلف حتی در بُعد دفاعی باید ارتقاء یابد. از این ظرفیت باید با توجه به وضعیت نابسامان و شلوغ منطقه استفاده شود و توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران افزایش یابد.

یک مسئله مخاطره آمیزی وجود دارد که هر وقت گشایشی شده است به آن مسئله بسنده می کردیم و آن، مصرف فناوری به جای انتقال است. انتقال تکنولوژی برای ایران مهمتر از تکنولوژی است که می تواند کالاهای مصرفی تولید کند. مهمتر از این مسئله استفاده از ظرفیت نیروی انسانی متخصص داخلی است. نباید فضایی به وجود آید که از رویکرد داخلی برای توانمندسازی اقتصاد منصرف شویم البته در دولت هوشیاری وجود دارد تا این مسئله مورد توجه قرار گیرد و ساختار خوبی طراحی شود.

در سطح بالاتری، در مجامعی با دولت این صحبت را کرده ایم که این فضا را ببریم به سمت بهترین استفاده از زمان و شرایط را برای بکارگیری نیروهای متخصص، به تولید و انتقال فناوری توجه کنیم. تمهیدات این چنینی باید موضوع اصلی فکر جامعه باشد زمان به سرعت در حال سپری شدن است. در آستانه تدوین برنامه ششم توسعه قرار داریم. اگر تعریف درستی در این زمینه داشته باشیم، می توان این برنامه را به سمتی هدایت کرد که بتوان از این ظرفیت استفاده کرد تا پله ای شود برای پرش اما اگر نشود، تصمیم گیری های روتینی که در بودجه نویسی انجام می شود به اضافه 20 درصد افزایش سنواتی دنبال شود آنگاه وضعیت کشور همین وضعیت جاری خواهد بود و هیچ تحولی نخواهیم داشت. امیدوارم شاهد تغییرات بنیادی در وضعیت کشور باشیم.

روحانی دوران دبیری شورای امنیت ملی در موضوع هسته ای با روحانی دوران رییس جمهور چه تفاوتی دارد؟
بیشتر از اینکه بحث افراد مطرح باشد، خود پدیده ها مطرح هستند به بیان روشن تر نظام در دوره ای پیشنهاد و راهی را که دکتر روحانی در مسئله هسته ای پیشنهاد کرد را پذیرفت اما چیزی که مهم است اینکه دیگران به تعهداتی که در آن دوران دادند، پایبند نماندند، این مسئله نوعی پدیده شناسی است، بحث فرد، نه آن مقطع مطرح بود و نه در حال حاضر. آن زمان اینها توافقی داشتند که ایران تعلیق کند تا غرب پس از مدتی مسائل مدنظرش را حل کند، زمان کوتاهی هم برای حل مسئله در نظر گرفته شده بود اما به تعهداتشان عمل نکردند در نتیجه نظام تصمیم به تغییر مسیر، گرفت و از تجربه اش در این زمینه استفاده کرد.

غربی ها در آن دوران دنبال جمع کردن بساط هسته ای ایران بودند هرچند که در ظاهر چنین نمی گفتند، ایران پذیرفت تعلیق کند که در نهایت پس از 2 سال، آخرش گفتند راهی ندارند و جِدی گارانتی را عمل نکردند و مسئله تا امروز ادامه یافت. الان هم شرایط ایران تغییر کرده و هم شرایط غرب با این تفاوت که ایران سانتریفیوژ و تجهیزات و فناوری هسته ای را در اختیار دارد و توسعه داده است و طرف غربی هم به این تجربه رسیده که فشارها به ایران جواب نمی داده، پس زمان آن بود تا مذاکراتی جدی انجام شود تا از این مرحله عبور کنیم. شرایط تغییر کرده و بنده فکر می کنم با توجه به شرایط و دستاوردها باید تصمیم درست گرفت. معتقدم نظام تصمیم درستی برای تفاهم گرفت.

از نظر جنابعالی مجلس باید درباره برجام نظر دهد یا شورای عالی امنیت ملی؟
مجلس شورای اسلامی از باب اصول قانون اساسی باید نسبت به این گونه معاهدات بین المللی نظر بدهد اما در برخی موارد نیز نظر نداده است مثل قطعنامه 598. مسئله هسته ای را علاج می کنیم و شاید مجلس هم نظر بدهد، بهتر باشد و پشتیبانی و وفاقی حاصل شود.

آیا کمیته 5 نفره هسته ای همچنان برقرار است؟
بله.

آیا برای انتخابات مجلس دهم از هم اکنون برنامه ای دارید؟
برنامه خاصی برای آن مجلس ندارم و فعلا کار در مجلس نهم ادامه دارد.

بحث هایی در خصوص تشکیل حزبی به لیدری جنابعالی مطرح است. تشکیل این حزب به کجا رسید و آیا ممکن است این حزب در دوران نزدیک به انتخابات فعالیت بیشتری داشته باشد؟
بنده نمی دانم چرا چنین مسئله ای مطرح شد، اما شاید به خاطر حمایت و دفاعی بود که بنده از احزاب و تشکل های سیاسی داشته و همچنان دارم. معتقدم دمکراسی باید ساز و کارهای مدنی لازم را برای ساماندهی امر تدارک ببیند. کشور از ناحیه فقدان احزاب و تشکیلات قوی، منسجم، با شناسنامه مشخص و تمهیدات لازم رنج می برد.

حزب هم کارکرد هدایت گری و برنامه ریزی و هم کارکرد تربیت کادر فکری و اجرایی دارد. این نقص در دوره ها و دولت های مختلف به جد قابل مشاهده است. افراد برای سطوح عالی مدیریتی، آموزشی ندارند. پست های وزارت و مدیریت های عالی، اکابر سیاسی نیست که افراد بیایند و در آنها کسب تجربه کنند. مدیران در این سطح باید به حدی مسلط باشند که از همان روز اول مسئولیت، تصمیمات درست بگیرند. این مسئله احتیاج به سازماندهی دارد، همان کاری که در دیگر کشورها انجام می شود. متاسفانه در کشور برخی معتقدند حزب جنس خوبی ندارد و با ساز و کار سیاسی ایران نمی سازد. بنده هیچ وقت به این باور نرسیدم که این حرف ها ماحصلی دارد. خیلی از افرادی که از این حرف ها می زنند خودشان نیمچه حزبی دارند ولی تابلوی حزب بلند نکرده اند و این برای کشور مضر است.

معتقدم افراد باید مسئولیت پذیر باشند. این افراد باید بگویند اگر ما انتخاب شویم، این برنامه ها با این افراد را پیاده می کنیم بعد هم تاوان کارشان را پس دهند، پنهان کاری جز گمراهی معنای دیگری ندارد. این نظر را قبول دارم و معتقدم درباره آن باید بحث و صحبت کرد. باید توافقی در سطح رجال ملی به وجود آید که برای آینده کشور هم مفید است و تا جایی هم که بتوانم به شکل گیری این مسئله کمک می کنم اما اینکه الان فرصتی برای تشکیل حزب داشته باشم، واقعا چنین فرصتی ندارم.

مدت زیادی از وقتم در مدت اخیر صرف مذاکرات شد و فرصتی نکردم که اصلا دراین باره بیندیشم. امیدوارم در آینده افرادی بیایند، بحث کنند و همت کنند تا تشکیلاتی تر کار کنند البته برخی دوستان در این زمینه در حال انجام کارهایی هستند که امیدوارم موفق شوند.

برخی اصولگرایان اخیرا مطرح می کنند که مجلس دهم باید صرفا یک مجلس اصولگرا باشد این تفکر چقدر با منافع ملی و این جمله که میزان رای ملت است انطباق دارد؟
قاعدتا اصولگرایان دوست دارند اکثریت مجلس آینده را در اختیار داشته باشند همانطور که گروه های دیگر نیز چنین چیزی را دوست دارند. این مسئله خیلی مخالف رای مردم نیست. جریان اصولگرایی می گوید می خواهد تلاش بیشتری برای کسب اکثریت کرسی های مجلس دهم داشته باشد، گروه های دیگر نیز همین هدف را دارند.

آیا این دیدگاه به معنای پذیرش حضور سایر جریان های سیاسی در انتخابات است؟
این مسئله مخالف حضور سایر جریان های سیاسی نیست، معنی این کار آن است که در بستر رقابت ها یک گروه تلاش می کند تا اکثریت مجلس را کسب کند بقیه نیز چنین می کنند این مسئله مخالف «میزان رای ملت است» نیست. اینکه این رقابت ها چگونه شکل می گیرد؟ بنده فکر می کنم صحنه سیاسی کشور هنوز روشن نیست. همه در حال تلاش هستند اما اینکه ساختار آن در آینده چگونه چیده خواهد شد، هنوز مشخص نیست.

چرا بعضا وحدت انتخاباتی جریان های سیاسی در آستانه انتخابات و سر دادن شعارهایشان برای جذب آرای مردم پس از مشخص شدن نتایج انتخابات به کشمکش های سیاسی ختم می شود؟
این مشکل به ضعف در ایجاد حزب و تشکیلات برمی گردد. گروه های سیاسی در سایه فقدان تشکیلات قوی و بزرگ، حضور دارند که برای پیروزی در انتخابات به صورت تاکتیکی با یکدیگر وحدت می کنند البته در پاره ای موارد این وحدت با مبنای استراتژیک هم انجام می شود. وقتی جزیره های مجزای سیاسی وجود دارد و پوشش سراسری ندارند، می گویند «متحد شویم مفیدتر است» اما در موارد بسیاری اتحادهای سیاسی، تاکتیکی است و ممکن است در داخل خود اختلافاتی داشته باشند که پس از مشخص شدن نتایج انتخابات دچار افتراق می شوند. ضعف کار تشکیلاتی و تربیت نشدن در اصول فکری واحد، موجب شکسته شدن ائتلاف ها و وحدت های مقطع انتخابات می شود که البته به کشور ضربه می زند. باید به علت پرداخت نه معلول. برای رفع این ضعف باید حتما تشکیلات تربیت کننده افراد به وجود آید هرچند که ممکن است این پیشنهاد به انتخابات مجلس دهم نرسد.

اتحاد داخلی اصولگرایان و اصلاح طلبان و تعدیل یکدیگر برای کشور ضرر ندارد. گروه های سیاسی نمی توانند از خود اَدا در بیاورند با همین چیزی که هستند باید با هم ائتلاف کنند. معتقدم باید به همین نظم ضعیف هم کمک کرد. این نظم ضعیف هم موجب مشخص شدن متولی گروه ها و تشکل های کوچک سیاسی برای تقویت فرهنگ گفت وگو بین جریان های سیاسی می شود.

شرایط جریانات غیراصولگرا برای ورود در انتخابات را چطور می بینید؟
من شرایط جریان اصولگرا را هم فعلا کامل نمی دانم، از سایرین هم اطلاع دقیق و روشنی ندارم!

 جریانات غیراصولگرا چقدر زمینه عرض اندام در فضای انتخاباتی را دارند؟
بنده مذاکراتی با آقایان نداشتم که بتوانم هم اکنون حرف دقیقی بزنم. بیشتر اطلاعاتم از رسانه هاست. سخنان آقایان را در روزنامه ها می خوانم، معلوم است تلاش هایی برای حضور در انتخابات دارند. زمینه برای حضور همه جریان های سیاسی باید در کشور فراهم شود. هم قانون و هم مصلحت کشور در حضور همه گروه های سیاسی است. چه اصولگرا و چه غیراصولگرا باید در چارچوب قانون حرکت کنند، ما هم باید تلاش کنیم همه جریان های سیاسی حضور داشته باشند. با محدودیت بلاوجه خارج از قانون مخالفم.

اینکه تلاش های انتخاباتی دو جریان اصلاح طلب و اصولگرا موجب شکل گیری نظم در هر دو جریان شده باشد، به دلیل نداشتن فرصت و وقت و سایر مشغله ها چندان اطلاعی از پشت صحنه جریان های سیاسی ندارم.

به نظر جنابعالی مجلس ایده آل جمهوری اسلامی باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
به تعبیر مقام معظم رهبری مجلس جای مهمی از نظر ریل گذاری سایر قواست. اینکه امام فرمودند «مجلس در راس امور است» واقعا همین طور است. مجلس خطوط کلی حرکت کشور را مشخص می کند و تنها جایی که می تواند حقوق مردم را مشخص کند، مجلس است و هیچ دستگاه دیگری حق ندارد حقوق مردم را محدود کند بنابراین به یک پختگی نیاز دارد. هر چه رجال ملی با تجربیات بالا در مجلس حضور داشته باشند، فهم درستی از مسائل اسلامی و انقلاب داشته باشند و در یک جمله در مسائل مختلف استخوان خرد کرده باشند، این جایگاه مجلس را درست تعریف می کند.

حضور در مجلس به پیش زمینه هایی در فهم مسائل و چالش های کشور و راه حل ها نیاز دارد به همین دلیل هم می گویم تشکیلات مهم است. وقتی تشکیلات وجود داشته باشد به طور طبیعی دنبال افراد پخته تر که بتوانند سیمای آن تشکیلات را خوب معرفی کنند، می روند، مجلس چنین تعریفی نیاز دارد وگرنه صرفا یک قالب و صورت است.

ما در این زمینه ضعف هایی در همه قوا داریم که ریشه در فقدان احزاب دارد. مجلس جای افراد زبده و پخته است. البته این نگاه در سایر رشته ها نیز باید ملاک قرار گیرد. وقتی صحبت از دین، صنعت و کشاورزی می شود لاجرم باید رجال اسلامی، صنعتی و کشاورزی صاحب نظر وجود داشته باشند البته رجال ملی به سادگی خود را در معرض رای عمومی نمی گذارند. آنان وزانتی دارند و از رقابت های انتخاباتی به ویژه رقابت های انتخاباتی توام با بداخلاقی فراری هستند اما وقتی تشکیلات باشد و از آنان حمایت کنند انگیزه حضور رجال ملی بیشتر می شود. تشکیلات موید این است که رجال ملی حضور پیدا کنند تا تراز بخش های مختلف بالا رود.

آیا بستر تشکیل احزاب در کشور فراهم است؟
برای حضور رجال ملی به سازماندهی نیازمندیم. بنده اصولا در امور سیاسی همیشه امیدوارم. همه باید تلاش کنیم تا زمینه شکل گیری احزاب و تشکل های سیاسی فراهم شود.

اخیرا اخباری مبنی بر دیدارهای انتخاباتی شما با حجت الاسلام ناطق نوری به گوش می رسد این دیدارها با چه هدفی صورت می گیرد؟
دیدار بین رجال سیاسی طبیعی است و عجیب و غریب نیست. معمولا ما کمتر با این موضوع و با این محوریت با یکدیگر دیدار می کنیم، بلکه در خصوص مسائل مختلف با یکدیگر بحث می کنیم. بنده آقای ناطق نوری را رجل شناخته شده، فهیم و پرظرفیت کشور می دانم و از گذشته با ایشان دوستی عمیق و صمیمانه داشته و دارم و از نظرات ایشان استفاده کرده ام البته با دیگران نیز چنین دیدارهایی داشته ام و درباره مسائل داخلی، منطقه، هسته ای، اقتصادی و گاهی درباره انتخابات با یکدیگر صحبت هایی داشته ایم. این گونه رایزنی ها خیلی طبیعی است، بنده در قم و تهران هم با برخی رجال سیاسی و مذهبی مباحث مختلفی دارم.

گفته می شود این دیدارها جهت هماهنگی بین شما و آقای ناطق نوری جهت نحوه حضور در انتخابات برگزار می شود؟
در این دیدارها هماهنگی خاصی در این زمینه نشده ، بلکه صحبت ها دوستانه است البته طبیعی است که درمورد مسائل مهم و روز هم گفت وگو می کنیم. همین گفت وگو در بسیاری موارد ایده هایی به انسان می دهد که در راه و کارش به انسان کمک می کند. مهم این است فضای کشور از حالت صُلبیت خارج شود و همه احساس کنند می توانند فکر تولید کنند، مشارکت به وجود آورند و حرکت ایجاد کنند. در این مسیر هیچ اشکالی ندارد که افراد با یکدیگر اختلاف نظر هم داشته باشند اما باید برای آینده و آتیه ملت ایران هم فکری کنند، نقاط مشترک دینی، انقلابی و فکری کم نداریم، این مسائل باید بسترهایی برای گفت وگو باشد نه چنگ زدن به یکدیگر.

بنده با این رفتار که عده ای فقط در پی یافتن مراکز اختلاف، بزرگ کردن آنها و کوبیدن بر سر دیگران هستند مخالفم، این روش، روش غلطی در حکمرانی است. افراد در مسائل مختلف از جمله مسئله هسته ای اختلاف نظر دارند مهم گفت وگو و تعدیل یکدیگر و وحدت است. در جریان اصولگرا نسبت به توافق هسته ای از افراد با نظر خیلی موافق تا افراد با نظر مخالف حضور دارند. اینکه همین قدر که با یکدیگر گفت وگو می کنند در بسیاری موارد با یکدیگر به وحدت می رسند اما اگر با یکدیگر گفت وگو نکنند و از یکدیگربدگویی کنند، نزاع و اختلاف در می گیرد که به نفع کشور نیست.

یک عضو شورای نگهبان اخیرا با اشاره به گستردگی انتخابات همزمان دهمین دوره مجلس و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری از احتمال محدودیت این شورا در نظارت بر هر انتخابات صحبت کرده ، نظر شما در این زمینه چیست؟
فکر می کنم نظر ایشان درست است چون برای انتخابات خبرگان یک هیات نظارت و یک هیات اجرایی باید تشکیل شود و همچنین برای انتخابات مجلس نیز یک هیات نظارت و یک هیات اجرایی نیاز است، این مسئله باید سامان یابد. شورای نگهبان باید در قالب یک هیات نظات هر دو انتخابات را پیش ببرد و وزارت کشور نیز یک هیات اجرایی داشته باشد و هر دو انتخابات را مدیریت کند، این دوگانگی برای کشور مشکل ایجاد می کند؛ برای رفع این مشکل شاید نیاز به قانون داشته باشیم که مجلس آماده همکاری در این زمینه است.