رازی به نام میزان دارایی های بلوکه شده ایران

پیش از انجام توافق حساسیت ها برای فاش نکردن میزان دارایی های ایران برای دور زدن تحریم ها و نقل و انتقالات ساده تر پول ها طبیعی به نظر می رسید اما امروز بعد از انجام توافق جامع نیز همچنان این پنهان کاری ها و عدم بیان جزئیات پول های بلوکه شده وجود دارد. حال آنکه برای ورود این دارایی ها و چگونگی مصرف آن نیاز به شفافیت و برنامه ریزی صحیح است.

به گزارش خبرنگار تابناک اقتصادی، بلافاصله بعد از حصول توافق جامع بین اعضای کشورهای مذاکره کننده، داغ ترین موضوع بحث پول هایی است که در شرایط تحریم در کشورها بلوکه شده و با اجرایی شدن برجام به ایران باز خواهد گشت. 

این موضوع داغ اما گویا دامنه اختلافات را تا سطح 120 میلیارد دلار بین مسئولان گسترده کرده است به طوری که اظهارات درباره این پول ها از 60 میلیارد دلار شروع می شود و تا بالاترین تخمین یعنی 180 میلیارد دلار ادامه می یابد.

پیش از انجام توافق حساسیت ها برای فاش نکردن میزان دارایی های ایران برای دور زدن تحریم ها و نقل و انتقالات ساده تر پول ها طبیعی به نظر می رسید اما امروز بعد از انجام توافق جامع نیز همچنان این پنهان کاری ها و عدم بیان جزئیات پول های بلوکه شده وجود دارد. حال آنکه برای ورود این دارایی ها و چگونگی مصرف آن نیاز به شفافیت و برنامه ریزی صحیح است.

پیش از تعطیلات عید فطر رئیس کل بانک بانک مرکزی اعلام کرد پول های بلوکه شده متعلق به بانک مرکزی در مجموع 29 میلیارد دلار است که از این رقم 23 میلیارد دلار در کشورهای کره، ژاپن و امارات بلوکه شده و 6 میلیارد دلار در هند باقی مانده است. 

این گفته های سیف در شرایطی اعلام می شد که پیشتر بسیاری از مقامات ارقامی بالای 100 میلیارد دلار را برای مجمع دارایی های بلوکه شده پیش بینی کرده بودند.

همین موضوع باعث شد در پیش از خطبه های نماز جمعه تهران غلامرضا مصباحی مقدم عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در سخنرانی خود درباره این عدد رئیس کل بانک مرکزی و تفاوت آن با عدد 130 میلیارد دلاری که پیشتر خود او اعلام کرده بود توضیحاتی دهد.

او گفت: آنچه وی درباره ذخایر خارجی 130 میلیارد دلاری ایران گفته، مربوط به کلیه ذخایر خارجی ایران اعم از طلا و ارز است و لذا این سخن با اظهارات رئیس کل بانک مرکزی در مورد ذخایر 29 میلیارد دلاری ارزی ایران که قرار است آزاد شود، منافاتی ندارد.

از این اظهارات حداقلی سیف که البته درباره دارایی های بلوکه شده خود بانک مرکزی صحبت می کرد که بگذریم اختلاف در مجموع پول های بلوکه شده را در بین مقامات کشورمان بسیار می بینیم.

صرف نظر از علی طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی که به عنوان پیشانی اقتصاد بدون بیان هیچ عددی نظاره گر بازی در جریان است، برخی دیگر از مسئولان از اعدادی با فاصله بسیار سخن می گویند. 

شاید تنها اظهارات طیب نیا را در حاشیه یکی از جلسات در پاسخ به اینکه آیا میزان دارایی های ایران در سایر کشورها 120 میلیارد دلار برآورد می شود؟ بتوان دید. او در پاسخ به این پرسش فقط به ذکر این جمله بسنده کرد که 120 میلیارد دلار نیست زیاد گفته اند.

با این حال برخی دیگر از مقامات لب به سخن گشوده و ارقامی را در این باره عنوان کرده اند که البته اختلاف بین اعداد به هیچ وجه اندک و قابل اغماض نیست. جلالی رئیس مرکز پژوهش های مجلس کمترین تخمین را برای این پول ها عنوان کرد. به گفته او پول های بلوکه شده ایران 60 میلیارد دلار است.

اما از میان بهارستان نشینان مروی رئیس کمیسیون انرژی مجلس روی عدد جلالی 40 میلیارد دلار دیگر گذاشته و پول بلوکه شده حاصل از فروش نفت ایران را 100 میلیارد دلار ذکر می کند. از 

بهارستان که فاصله می گیریم و به مرکز شهر نزدیک تر می شویم در استانداری تهران عدد 180 میلیارد دلار به گوش می رسد. سقف ارقامی که تا به حال از سوی مسئولان عنوان شده را استاندار تهران در جلسه شورای اداری استان عنوان می کند که البته در هیچ یک از محافل دیگر داخلی و خارجی این عدد شنیده نمی شود.

به این نکته نیز باید توجه داشت که این نظرها درباره دارایی های بلوکه شده ایران در حالی شنیده می شود که تاکنون نه وزیراقتصاد، نه سخنگوی دولت، نه معاون اول رئیس جمهور، نه وزیر نفت و نه رئیس کل بانک مرکزی هیچ رقمی از مجموع پول های بلوکه شده ایران اعلام نکرده اند.

اما مقامات خارجی در این باره چه می گویند؟ آیا اختلاف آماری آنها نیز مانند داخل کشور بالاست؟ صندوق بین المللی پول حجم دارایی های بلوکه شده ایران را 120 میلیارد دلار اعلام می کند اما پس از توافق باراک اوباما از بلوکه شدن 150 میلیارد دلار ایران خبر می دهد.

مقامات رژیم صهیونیستی هم معتقد هستند که میزان دارایی که قرار است در صورت توافق با ایران آزاد شود بین 30 تا 45 میلیارد دلار است، اما موساد (سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی) این رقم را بین 15 تا 25 میلیارد دلار ارزیابی کرده است. 

پیشتر جان کری وزیر امور خارجه آمریکا اعلام کرده بود که برای ترغیب ایران به انجام یک توافق بر سر برنامه هسته ای احتمالاً بخش ناچیزی از ۴۵ میلیارد دلار دارایی های این کشور در بانک های خارجی آزاد خواهد شد.

به نظر می رسد مقامات خارجی روی حجم دارایی های بالای 100 میلیارد دلار توافق بیشتری دارند در حالی که در ایران عموم اظهارنظرها بر ارقامی کمتر از 100 میلیارد دلار تاکید دارد.