دلیل مخالفت آمریکا با لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران

به گزارش «تابناک»، روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از وین می نویسد، یکی از مهمترین موانع باقی مانده بر سر راه توافق هسته ای تاریخی ایران، اختلاف نظر بر سر مجموعه ای از تحریم های سازمان ملل است که به نظر می رسید، بحث درباره آن ها ماه ها پیش به نتیجه رسیده و تنها در حاشیه مذاکرات مطرح خواهند بود. این تحریم ها، مربوط به مجموعه ای از قطعنامه های سازمان ملل است که تصویب آن ها از 9 سال پیش آغاز شد و صادرات و واردات سلاح های متداول را برای ایران ممنوع می سازد.

برای کسانی که نگران قدرت نمایی مستمر ایران در خاورمیانه، از جمله حمایت از بشار اسد در سوریه، نیروهای حزب الله در لبنان، گروه های فلسطینی و گروه های شیعه در عراق هستند، پابرجا ماندن این ممنوعیت حتی پس از دستیابی به توافق، به یک موضوع کلیدی و حیاتی تبدیل شده است.

اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا حتی این هفته در سخنانی در کنگره اظهار داشت، بخشی از این ممنوعیت که به فناوری موشک های بالیستیک مربوط می شود، برای امنیت خود آمریکا نیز ضروری است، زیرا در صورتی که موشک های بالیستیک ایران به کلاهک های شیمیایی، بیولوژیک یا هسته ای مسلح شوند، به سلاحی خطرناک تبدیل می شوند.

وی اظهار داشت: «دلیل اینکه ما می خواهیم جلوی برخوداری ایران از برنامه موشک های بالیستیک بین قاره ای را بگیریم، این است که اصطلاح بین قاره ای یعنی توانایی رسیدن این موشک ها از ایران به ایالات متحده... ما خواستار چنین چیزی نیستیم».

اما برای ایرانی ها، این موضوع به اصل عمل متقابل و همچنین غرور ملی ارتباط دارد. آن ها اشاره می کنند که این تحریم ها بر سر برنامه هسته ای ایران وضع شده و بنابراین، باید همزمان با دستیابی به توافق در موضوع هسته ای لغو شود. در عرصه وسیع تر، این امر مشخص خواهد کرد که بر اساس توافق هسته ای، جایگاه ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای پذیرفته خواهد شد.

از سوی دیگر، محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران سعی دارد از این موضوع به عنوان ابزاری برای ایجاد شکاف در گروه 1+5 استفاده کند. در این چهارچوب، روسیه و چین که در موضوع تجارت تسلیحات با ایران دارای منافعی هستند، از برداشته شدن تحریم های مربوط به این موضوع دفاع می کنند.

تحریم های تسلیحاتی ایران نخستین بار در سال 2006 و بر اساس قطعنامه شورای امنیت ـ که مربوط به برنامه هسته ای ایران بود ـ وضع شد؛ هرچند ایرانی ها بر همین اساس تأکید دارند، با حل موضوع هسته ای، این تحریم ها باید برداشته شوند، اما دولت آمریکا از یک سو ادعا می کند که برداشته شدن تحریم ها سبب حمایت بیشتر ایران از دولت سوریه خواهد شد و از سوی دیگر، این نگرانی را دارد که برداشتن تحریم تسلیحاتی، سبب مخالفت کنگره با کلیت توافق هسته ای ایران شود.

این موضوع به ویژه از آن جهت اهمیت دارد که فرماندهان نظامی آمریکایی نیز بر لزوم حفظ این تحریم ها تأکید دارند. به جز اشتون کارتر که به آن اشاره شد، مارتین دمپسی، رئیس ستاد مشترک ارتش این کشور نیز اظهار داشته: «ما نباید تحت هیچ شرایطی فشار بر ایران را در موضوع توانمندی های موشکی و تسلیحاتی برداریم».