تلاش پوتین برای تجزیه اوکراین

نویسنده: لئونید برشیدسکی

دیپلماسی ایرانی: اخیراً از جدایی طلبان شرق اوکراین چیز زیادی نشنیده ایم، اما این هفته آنها پیشنهادی بلندمدت برای منطقه خودشان مطرح کرده اند. اساساً این پیشنهادات در راستای طرح صلح مینسک است که فوریه مطرح شده، اما آنها طرح دولت اوکراین مبنی بر منطقه جنگی منجمد دائم همانند مناطق گرجستان که در کنترل روس ها است را رد می کنند.

جدایی طلبان درخواست های خودشان را در وبسایت «خبرگزاری دونتسک» یعنیی جایی که اغلب بیانیه های رسمی شان را منتشر می کنند، قرار داده اند. این سند پیشنهاد می دهد که اصلاحات قانون اساسی باید در اوکراین انجام شود و پیش نویس قانون انتخابات در مناطق در اختیار شورشی ها تدوین شود. در هر دو پیشنهاد رد پای مسکو دیده می شود. پیشنهاداتی که حیله گیری این شورشیان خشن را نشان می دهد.

قضاوتی که می توان بر این دو سند انجام داد این است که هدف ولادیمیر پوتین برای رهبران اوکراین در کی یف، این است که این پیشنهادات را رد کنند. سپس وی قادر خواهد بود تا بگوید اوکراین وعده های سیاسی اش را شکسته است و این به منزله نفی امتیازات کلیدی خودش - بازگشت کنترل مرزهای جنوب شرقی اوکراین به دولت مرکزی تا اواخر سال - خواهد بود.

در نگاه اول، اسناد جدایی طلبان می تواند امیدوار کننده به نظر برسد. در تضاد با نسخه های قبلی، آنها هیچ اشاره ای به جمهوری های خلق به رسمیت شناخته نشده دونتسک و لوگانسک نکرده اند. در عوض، این قلمروها را مناطق خودمختار با وضعیت ویژه نامیده اند. اگرچه جدایی طلبان قبلاً به این موضوع اذعان نکرده بودند، اما براساس توافق مینسک، قلمروهای آنها جزئی از خاک اوکراین محسوب می شود. همچنین براساس این توافق، قضات و دادستان ها توسط کی یف منصوب خواهند شد.

پوتین بدون شک می خواهد که کمیسیون این پیشنهادات را رد کند. این دلیل اقدام جدایی طلبان برای فرستادن پینشهادات به گروه تماس بین المللی است که پیر مورل، دیپلمات فرانسوی بر بخش های سیاسی توافق مینسک نظارت می کند. این برای پوتین مهم است که دشمنان غربی اش را متقاعد کند که اوکراین به نوبه خودش نمی تواند به صلح پایدار برسد.

این دلیل جنجالی آفرینی ماشین تبلیغات پوتین درباره بیانیه اخیر پروشنکو مبنی بر اینست که اوکراین فرودگاه دونتسک را آزاد خواهد کرد. فرودگاهی که براساس شرایط آتش بس در قلمروی شورشیان قرار دارد. پوتین می خواهد رهبران غربی از موقعیت تهاجمی پروشنکو خسته شوند. به محض این که در آینده نزدیک نشانه هایی از این خستگی دیده شود، وی می تواند اوضاع را منجمد کند و اقدام به ایجاد روابط با مناطق شورشی همانند دیگر مناطق جنگی منجمد کند: ترانسنیستریا در مولداوی، آبخازیا و اوستیای جنوبی در گرجستان.

کار اوکراین برای شکست سناریوی کرملین دشوار است. آخرین چیزی که آن ها می خواهند مذاکره بر سر قانون اساسی جدید با پوتین و گروه های نیابتی آن است. با این حال امتناع از مذاکره، خوشایند آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه که توافق مینسک با میانجیگری آنها به دست آمد، نیست.

بنابر گزارش ها، مرکل به پروشنکو گفته است که پوتین آماده به رسمیت شناختن جمهوری های خلق در شرق اوکراین است و پس از آن همانند کاری که در مناطق مورد مناقشه گرجستان انجام داد، نیروهای حافظ صلح را به این مناطق می فرستد. اگر مرکل این حرف را زده است، قصد داشته تا پروشنکو را وادار به اتخاذ مواضعی منعطف تر و زنده نگه داشتن توافق مینسک کند، تا پوتین مجبور شود تا آخر سال از مناطق مرزی عقب نشینی کند.

با این حال، چنین انعطافی از لحاظ سیاسی برای پروشنکو غیرممکن است. او دارای محبوبیتی نیست که بتواند یک منطقه خودمختار روسی در اوکراین ایجاد کند. پاسخ وی این است که سعی می کند شرکای غربی اش را با استفاده از یورش جدید روسیه بترساند، اما آنها تنها زمانی این مسئله را باور می کنند که این اقدامات را ببینند.

منبع: بلومبرگ ویو/ مترجم: حسین هوشمند