طرح نظارت کنگره بر توافق هسته‌ای هم تصویب شد

اعضای مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج شنبه طرحی را تصویب کردند که در صورت امضای توافق رئیس جمهور، به کنگره اجازه بررسی توافق هسته ای احتمالی با ایران را می دهد.

به گزارش فارس، مجلس نمایندگان آمریکا روز پنج شنبه طرح نظارت بر توافق هسته ای با ایران را با اکثریت قریب به اتفاق آرا تصویب کرد تا این طرح برای تبدیل شدن به قانون تنها به امضای باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا نیاز داشته باشد.

طرح موسوم به «قانون بازنگری توافق هسته ای ایران 2015» که امکان بررسی توافق احتمالی با ایران را به کنگره می دهد، با 400 رأی مثبت در برابر تنها 25 رأی منفی به تصویب رسید.

این طرح هفته گذشته نیز پس از کش و قوس های فراوان با 98 رأی موافق در برابر تنها یک رأی مخالف، در سنا هم تصویب شده بود.

بر اساس قوانین آمریکا، طرح های قانونی باید پس از عبور از مجلسین (سنا و مجلس نمایندگان)، به امضای رئیس جمهور برسد.

هرچند باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا در ابتدا گفته بود این  طرح را امضا نمی کند، اما پس از اعمال اصلاحاتی در آن، که احتمال رد شدن توافق توسط کنگره را بسیار پائین آورد، اعلام کرد که با آن موافقت خواهد کرد.

بر اساس مصوبه کنگره، کاخ سفید ملزم خواهد بود ظرف نهایتا «5 روز تقویمی پس از رسیدن به توافق مربوط به برنامه هسته ای ایران»، توافق را با تمام ضمایم آن به کمیته مربوطه و سران کنگره ارائه کند.

همچنین جان کری وزیر خارجه آمریکا باید گزارشی در خصوص مفاد توافق را به کنگره ارائه دهد. کاخ سفید باید به کنگره تضمین دهد که توافق به دست آمده با ایران، اهداف «منع اشاعه» آمریکا را محقق کرده و ضمنا وضعیت دفاعی و امنیتی این کشور را تضعیف نکند.

کاخ سفید باید تضمین کند که توافق به دست آمده، اجازه نمی دهد برنامه هسته ای ایران «برای اهداف نظامی هسته ای یا انفجارات هسته ای از جمله تحقیق یا توسعه هرگونه قطعه انفجاری هسته ای یا دیگر اهداف نظامی هسته ای» به کار گرفته شود.

بر اساس متن منتشر شده این طرح، وزیر خارجه باید در بخشی از گزارش خود، کنگره را در جریان توان و میزان دسترسی آژانس بین المللی انرژی اتمی برای بازرسی از برنامه هسته ای ایران قرار دهد و «از جمله اینکه آیا آژانس بین المللی انرژی اتمی دسترسی کافی برای بازرسی سایت های مشکوک یا ادعاهای مربوط به فعالیت های هسته ای مخفی دارد و اینکه آیا منابع مالی لازم، نفر و اختیارات کافی جهت راستی آزمایی مورد نیاز یا مربوط به توافق را دارد یا نه.»

در ادامه این طرح در مورد «دوره بازنگری» کنگره آمده است: «طی دوره 30 روزه تقویم، پس از ارائه (توافق) توسط رئیس جمهور، کمیته روابط خارجی سنا و کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، به نحو مقتضی جلسات استماع و توجهی برگزار کرده و یا به انحا دیگر برای بازنگری کامل بر توافق، اطلاعات دریافت می کند.»

در این طرح تصریح شده است که اگر کاخ سفید توافق را با تأخیر و پس از 10 جولای به کنگره ارائه دهد، دوره نظارت بر توافق، 60 روزه خواهد بود.

این طرح حق توقف اجرای تحریم ها در دوره 5 روزه تحویل توافق به کنگره و دوره 30 روزه ابتدایی بررسی و همین طور روزهایی اضافی که ممکن است این روند زمان ببرد را از رئیس جمهور می گیرد. سناتورها در مورد دوره بررسی توافق نوشته اند که پیش و در طول این دوره «رئیس جمهور تحریم های موجود مربوط به ایران تحت هر مجوز قانونی را سبک یا تعلیق نکرده، کاهش یا تخفیف نداده یا به هر نحو دیگری اجرای آن ها را محدود نکرده و از اجرای هرگونه از این تحریم ها بر اساس توافق» خودداری نخواهد کرد.

بر اساس این طرح، در صورتی که کنگره پس از بررسی، توافق جامع را رد کند، رئیس جمهور «12 روز تقویمی» برای بررسی وتوی تصمیم کنگره زمان خواهد داشت. وی در این مدت هم حق کاهش یا توقف اجرای تحریم های ایران به هر نحو را نخواهد داشت.

در ادامه در صورتی که اوباما مصوبه کنگره در رد توافق را وتو کند، نمایندگان سنا و مجلس نمایندگان «10 روز تقویمی» فرصت خواهند داشت که تعداد دو سوم آرا را که برای سلب حق وتو از رئیس جمهور لازم است، جمع آوری کنند. در این دوره نیز رئیس جمهور حق کاهش یا توقف اجرای تحریم های ایران به هر نحو را نخواهد داشت.

بر این اساس، عملا واشنگتن حتی در صورتی که کنگره نهایتا نتواند وتوی اوباما را با جمع آوری 67 رأی مسدود کند، می تواند اجرای توافق و توقف اجرای تحریم ها را به بهانه اختلاف نظر با کنگره تا 52 روز به تأخیر بیندازد.