دلیل اصلی مخالفت اسراییل با توافق هسته ای چیست؟

عصر ایران - بدون تردید رژیم اسراییل در ماه ها و سال های گذشته در صف نخست مخالفت با هر گونه توافق هسته ای با ایران بوده است.

اسراییلی ها در ظاهر مدعی اند نگرانی اصلی آنها از ماهیت برنامه هسته ای ایران و نیات ایران از توسعه قابلیت ها و توانمندی های هسته ای در کنار توسعه قابلیت های نظامی ایران است.

بنیامین نتانیاهو نخست وزیر دست راستی اسراییل در سال های گذشته بارها و بارها در موضع گیری های خود مدعی شده است از یک "توافق هسته ای خوب" با ایران دفاع می کند ولی در توصیف مختصات یک توافق خوب از توافقی سخن می گوید که عملا امکان انعقاد ندارد و معنایی جز تسلیم کامل و محض ایران در قبال قدرت های جهانی نیست، او می گوید از نظر اسراییل توافقی خوب است که غنی سازی در داخل ایران را پایان دهد، تاسیسات هسته ای ایران را برچیند ، توسعه برنامه های موشکی را متوقف کند و سیاست های منطقه ای ایران را در جهت خلاف مسیر کنونی هدایت کند.

مشخص است که چنین توافقی عملا امکان تحقق ندارد و این مساله ای است که باراک اوباما رییس جمهور آمریکا نیز بارها تاکید کرده و گفته است آن چیزی که اسراییل در عمل می خواهد امکان تحقق ندارد چون ایرانی ها در قالب یک فرمول "برد – برد" حاضر به مذاکره شده اند و چیزی که اسراییل می خواهد در واقع فرمول مذاکره به سبک کشورهای شکست خورده پس از جنگ است که به دلیل شکست در جنگ مجبور می شوند هر امتیازی که فاتحان از آنها می خواهند، به طرف مقابل بدهند و این دیگر مذاکره بر اساس فرمول "برد – برد" نیست بلکه یک تحمیل اراده آشکار است که ظاهری دیپلماتیک می یابد.

اما سوال اصلی اینجاست که اگر بر فرض محال امکان چنین مذاکره ای فراهم باشد و شرایط به سمتی برود که مورد خواست و ادعای رژیم اسراییل باشد، اگر در نهایت با چنین فرمول مذاکره ای خروجی آن عادی شدن مساله هسته ای ایران و رفع ( تدریجی یا فوری) تحریم ها علیه ایران باشد، آیا اسراییلی ها باز هم از نتیجه چنین مذاکره ای خشنود خواهند بود؟

به گمان راقم این سطور پاسخ منفی است و به نظر می رسد حتی در صورت تسلیم محض ایران در قبال خواسته های حداکثری رژیم اسراییل در زمینه هسته ای ، رژیم تل آویو راضی نخواهد شد چون در نهایت به نظر می رسد اسراییل با خروجی حاصل از مذاکرات مشکل دارد و آن مساله " رفع تحریم های ایران " است.

هر چند موضع طرف مذاکره کننده ایرانی هم اکنون این است که رفع تحریم ها نباید نتیجه توافق بلکه باید جزء اصلی شروط ضمن توافق باشد، اما به هر جهت اسراییلی ها از این مساله نگران هستند که رفع تحریم های ایران چه با فرمولی پله به پله و تدریجی و چه به صورت سریع تر و فوری تر، امکانات و توان اقتصادی ایران را ارتقا خواهد داد و این مساله مایه اصلی نگرانی رژیم نتانیاهو است.

به بیان دیگر به نظر می رسد مساله و مشکل اسراییل با توافق هسته ای احتمالی ایران در دو سطح قابل تحلیل و تفسیر است:

1- نخست، حفظ توانمندی های هسته ای ایران بر اساس فرمولی مرضی الطرفین که ضامن توسعه فناوری بومی هسته ای ایران باشد.

2- و سطح دوم و مهم تر، عادی شدن شرایط و روابط ایران با جهان خارج و کشورهای اروپایی و آمریکا و افزایش توانمندی های اقتصادی ایران.

رژیم اسراییل شاید بتواند با سطح نخست توانمندی های هسته ای ایران که زیر نظارت آژانس بین المللی انرژی هسته ای بوده و قابل راستی آزمایی باشد ، کنار بیاید اما بدون تردید اسراییل از اینکه در اثر رفع تحریم ها امکانات اقتصادی ایران توسعه یافته و این کشور به یک کشور توانمند اقتصادی تبدیل شود، نگرانی بیشتری دارد.

از نظر رژیم اسراییل در این صورت ایران می تواد با فراغ بال بیشتری سیاست های منطقه ای خود را در جهت حمایت از محور مقاومت منطقه پیش ببرد و این مساله برای رژیم اسراییل حتی از مساله حفظ توانمندی های هسته ای ایران در قالب فرمولی مرضی الطرفین بین ایران و گروه 1+5 ، غیر قابل پذیرش تر است.

اسراییل می خواهد مساله ایران همچنان یک مساله اضطراری  باشد تا به بهانه آن بتواند سیاست های سرکوب گرایانه خود علیه فلسطینی ها را توجیه کند، کمبود ها و مشکلات اقتصادی مردم ساکن در اراضی اشغالی را توجیه کرده و همچنان با فرافکنی نگاه جامعه جهانی را از ستمی که بر مردم فلسطین می رود منحرف کرده و به سمت ایران و مساله هسته ای انحراف دهد و از سوی دیگر با مظلوم نمایی خود را قربانی یک توافق احتمالی بین ایران و گروه 1+5 نشان دهد.

با این حال همان طور که پیشتر نیز اشاره شد حتی بر فرض محال اگر برنامه هسته ای ایران به طور کامل برچیده شود اگر خروجی چنین وضعیت فرضی رفع تحریم های اقتصادی و عادی شدن تجارت و روابط اقتصادی ایران با جهان خارج باشد، این مساله برای رژیم اسراییل غیر قابل تحمل تر از توانمندی های هسته ای ایران است.