فاصله میان تهران و واشنگتن کم شدنی است

این هفته بار دیگر تلاش می شود تا شکاف باقی مانده میان ایران و گروه ۱+۵ برای رسیدن به یک توافق هسته ای کاهش پیدا کند؛ شکافی که اگر چه به عقیده دو طرف هنوز باقی است اما پر نشدنی و از بین نرفتنی به نظر نمی رسد.

به گزارش فرارو، مذاکرات هسته ای بار دیگر در هفته جاری از سر گرفته می شود؛ این بار در مونترو سوئیس. مذاکراتی که با دیدار دوجانبه وزرای خارجه ایران و آمریکا آغاز و به دیدار چندجانبه ایران و گروه ۱+۵ ختم می شود.

محمد جواد ظریف و جان کری وزرای خارجه ایران و آمریکا، قرار بود که ابتدا روز دوشنبه و در حاشیه اجلاس شورای حقوق بشر در ژنو سوئیس با یکدیگر دیدار و هفته مذاکرات هسته ای را در این شهر آغاز کنند.

با این حال بر اساس اعلام سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده، جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، روز سه شنبه با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود در شهر مونترو سوئیس دیدار می کند. بر این اساس مکان دور تازه مذاکرات هسته ای ایران و گروه ۱+۵ از ژنو سوئیس به مونترو منتقل شد.

پس از مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا که به مدت دو روز دنبال خواهد شد، از روز پنجشبه مذاکرات هسته ای از حالت دو جانبه به چند جانبه تغییر پیدا خواهد کرد.

کا ترین ری، سخنگوی اتحادیه اروپا، روز جمعه، اعلام کرد که مذاکرات هسته ای ایران و گروه پنج بعلاوه یک، ۱۴ اسفند (پنجم مارس)، در شهر مونتروی سوئیس برگزار می شود. سخنگوی اتحادیه اروپا گفت این مذاکرات پس از دیدارهای دو جانبه هیات های مذاکره کننده انجام می شود.

این دور از مذاکرات یک هفته بعد از هفتمین دور مذاکرات هسته ای ایران با آمریکا و گروه ۱+۵ پس از توافق برای تمدید ۷ ماهه مذاکرات برگزار می شود.

از یکم تا چهارم اسفندماه مذاکرات دو جانبه ایران و آمریکا به صورت فشرده برگزار شد که در این دور برای نخستین بار از ایران علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی و از آمریکا وزیر انرژی این کشور به مذاکرات اضافه شدند.
 
هدف از اضافه شدن این دو به مذاکرات هم بررسی مسائل فنی بود که به گفته صالحی با نوعی بن بست روبه رو شده بود که حضور رییس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر انرژی آمریکا تا حدودی این مسائل را از بن بست خارج کرد و در پایان این مذاکرات هر دو طرف اذعان داشتند که به پیشرفت هایی قابل توجه ای دست پیدا کرده اند.

توافق خوب هسته ای آمریکا، توافق خوب هسته ای ایران
با وجود این پیشرفت های محسوس و مورد تایید هر دو طرف، در آستانه دور تازه مذاکرات هسته ای مقامات آمریکایی مدعی اند هنوز فاصله زیادی میان ایران و گروه ۱+۵ وجود دارد و دوطرف برای رسیدن به توافق جامع با موانع جدی روبرو هستند.

اختلافی هم که به نظر می رسد میان دو طرف وجود دارد رسیدن به یک توافق خوب است. در همین حال یک مقام آمریکایی روز جمعه گفت، واشنگتن بر سر این حرف خود که خواستار یک «توافق خوب» است، مانده و با چند مرتبه تمدید مذاکرات موافقت کرده است زیرا ما بر اصولی مشخص تاکید داریم.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، این مقام آمریکایی که نخواست نامی از وی ذکر شود گفت: «ما تنها توافقی را خواهیم پذیرفت که راه های مختلف دستیابی به ماده شکافت پذیر را که ایران برای ساخت یک سلاح هسته ای به آن نیاز دارد، قطع کند.»

او بدون اشاره به جزئیات، به رئوس کلی یک موافقتنامه که مد نظر واشنگتن است اشاره کرد: ایران نباید اجازه پیدا کند در رآکتور اراک پلوتونیوم تسلیحاتی تولید کند. ایران نباید از تاسیسات هسته ای فردو برای غنی سازی اورانیوم استفاده کند. هرگونه موافقتنامه باید تضمین کند که ایران برای دستیابی به ماده شکافت پذیر کافی به منظور ساخت یک بمب، یک سال زمان نیاز خواهد داشت. ایران باید با بازرسی های سرزده از تاسیسات هسته ای و تولید و همچنین معادن و کارخانجات اورانیوم و همچنین سایت های مشکوک خود موافقت کند.

نگاهی به آنچه از سوی مقام آمریکایی درباره توافق خوب هسته ای با ایران بیان شده است نشان می دهد که برخلاف آنچه که آمریکایی ها و حتی مقامات ایرانی درباره فاصله میان دو طرف برای رسیدن به توافق هسته ای مورد تاکید قرار گرفته است، این فاصله چندان زیاد نیست.

چرا که آنچه آمریکایی ها درباره راکتور آب سنگین اراک مورد نظر دارد مورد تاکید جمهوری اسلامی ایران هم هست چرا که ایران قصدی برای تولید پلوتونیم تسلیحاتی از راکتور اراک ندارد.

بر همین اساس نیز جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد بازطراحی راکتور اراک را روی میز مذاکرات با گروه ۱+۵ گذاشت تا بر اساس آن نگرانی ها نسبت به پلوتونیوم این سایت به طور قابل توجه ای کاهش پیدا کند.

درباره اینکه آمریکایی ها خواستار دستیابی به تضمینی هستند که ایران برای دستیابی به ماده شکافت پذیر کافی به منظور ساخت یک بمب، یک سال زمان نیاز خواهد داشت هم باید گفت که ایران قبلا چنین تضمینی را با فتوای فقهی مقام معظم رهبری مبنی بر حرام بودن ساخت و استفاده از تسلیحات هسته ای و تاکیدات مکرر مقامات رسمی مبنی بر اینکه تسلیحات هسته ای جایی در دکترین دفاعی ایران ندارد، داده شده است.

همچنین اینکه آمریکایی ها خواستار بازرسی های سرزده از تاسیسات هسته ای ایران هستند هم خواسته غیر قابل دستیابی نیست چرا که جمهوری اسلامی ایران پیش از این اعلام کرده بود که در پایان توافق جامع هسته ای ایران که منجر به عادی شدن پرونده هسته ای ایران با لغو تمام تحریم ها و ارسال پرونده هسته ای از شورای امنیت به آژانس بین المللی شود حاضر است پروتکل الحاقی را به امضا برساند.

امضای پروتکل الحاقی از جانب ایران هم می تواند امکان بازرسی های سرزده که جمهوری اسلامی ایران به دلیل اطمینان از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود ندارد را فراهم می کند.

بنابراین توافق خوبی که آمریکایی ها به دنبال آن هستند تا حدود زیادی همان توافق خوبی است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال دارد مشروط بر آنکه به خواسته های ایران از جمله لغو تحریم ها در پایان توافق جامع و عادی شدن پرونده هسته ای ایران همچون سایر کشورهای عضو ان پی تی توجه شود.