سخنرانی نتانیاهو پشت درهای بسته؟

نویسنده: دیوید فرانسیس

دیپلماسی ایرانی: آتش جنگ لفظی میان باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل بار دیگر زبانه کشیده است و هر دو طرف به این آتش دامن می زنند.

در اسرائیل، نتانیاهو روز دوشنبه در اقدامی تبلیغاتی بار دیگر مخالفت خود را با هر گونه توافق هسته ای میان آمریکا و ایران اعلام و تاکید کرد در مورد سفر به واشنگتن برای اعلام مواضع اسرائیل به اعضای کنگره و مردم آمریکا، مصمم است. اوباما در مقابل در کنفرانس خبری در کاخ سفید اعلام کرد نخست وزیر اسرائیل با پذیرفتن دعوت جان بینر رئیس جمهوری خواه مجلس نمایندگان از ایالت اوهایو برای سخنرانی در کنگره آمریکا بدون مشورت با کاخ سفید، پروتکل دیپلماتیک را نقض کرده است.

اوباما روز دوشنبه در کنفرانس خبری مشترک با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و با اشاره به سخنرانی نتانیاهو در کنگره آمریکا دو هفته پیش از انتخابات در اسرائیل، تصریح کرد: «او (مرکل) هیچگاه چنین انتظاری نمی داشت.» به طور عمومی انتظار می رود نخست وزیر اسرائیل تلاش های رئیس جمهور آمریکا را برای نهایی سازی توافق هسته ای با ایران، مورد انتقاد قرار دهد و احتمالا انتقاد دیگر نتانیاهو متوجه اقدامات گسسته کنگره در اعمال تحریم های جدید (علیه ایران) در صورت شکست مذاکرات خواهد بود.

مایکل استیل سخنگوی بینر در گفتگو با فارن پالسی تصریح کرد نتانیاهو درخواستی برای سخنرانی در جلسه کنگره مطرح نکرد. وی همچنین تایید کرد رئیس مجلس نمایندگان بوده که برای نتانیاهو دعوتنامه ارسال کرده است.

اما اظهارات اوباما نشان دهنده تنش های فزاینده میان واشنگتن و تل آویو درست در زمان تلاش های ایران و آمریکا برای دستیابی به توافق هسته ای است. هر دو طرف در روزهای گذشته اعلام کردند گفتگوها پس از مهلت نهایی پایان ماه ژوئن، ادامه نخواهد یافت. اما به نظر می رسد شرایط برای حصول توافق کم و بیش مهیا شده است: آیت الله سید علی خامنه ای رهبر معظم ایران روز یکشنبه اعلام کرد: «من با توافقی که بتواند انجام پذیرد موافقم.» در عین حال، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا و محمدجواد ظریف همتای ایرانی وی در آخرین تلاش ها برای دستیابی به توافقی دائمی، در مونیخ دیدار کردند.

یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در گفتگو با خبرگزاری رویترز تصریح کرد: «آنها در دیدار خود بر مذاکرات کنونی هسته ای تمرکز داشتند و همچنین در مورد جلسات اخیر 1+5 گفتگو کردند.»

در عین حال، فشارها بر نتانیاهو برای تغییر در برنامه سخنرانی وی افزایش یافته است. طبق یک نظرسنجی که توسط «رادیو ارتش اسرائیل» برگزار شد، 47 درصد از اسرائیلی ها بر این باورند که نتانیاهو می بایست برنامه سخنرانی خود را لغو کند و تنها 34 درصد از افراد معتقدند که وی باید طبق برنامه، در کنگره سخنرانی کند. باقی افراد شرکت کننده در نظرسنجی نیز معتقد بودند نتانیاهو نباید در کنگره سخنرانی کند و می تواند گروه کوچکتری از قانونگذاران آمریکا را (در شرایطی دیگر) مخاطب قرار دهد.

به گزارش رویترز، برخی مقامات اسرائیلی اکنون در حال بررسی سخنرانی نتانیاهو در کنگره پشت درهای بسته هستند و با پخش مستقیم مصاحبه از شبکه های تلویزیونی مخالفند؛ مقامات اسرائیلی همچنین امکان سخنرانی نتانیاهو را در کنفرانس سالانه آیپک به جای جلسه مشترک کنگره، بررسی می کنند.

برخی از قانونگذاران آمریکایی از پیش اعلام کرده اند در جلسه کنگره و در حقیقت در جلسه سخنرانی نتانیاهو شرکت نخواهند کرد. از جمله این افراد برنی ساندرز سناتور مستقل از ایالت ورمونت بود که روز دوشنبه اعلام کرد جلسه سخنرانی نتانیاهو را تحریم می کند. اگرچه ساندرز اولین سناتوری بود که این مسئله را آشکارا اعلام کرد، اما بسیاری دیگر از قانونگذاران آمریکایی نیز احتمالا در نهایت تصمیمی مشابه ساندرز اتخاذ می کنند.

منبع: فارن پالسی / مترجم: طلا تسلیمی