آیا توافق هسته‌ای نزدیک است؟

 

به گزارش فرارو، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در ادامه چالش کنگره و کاخ سفید بر سر دعوت بدون هماهنگی با اوباما از او برای سخنرانی درباره برنامه هسته ای ایران در جمع نمایندگان کنگره، با دفاع از تصمیمش برای پذیرش این دعوت مدعی شد که «من تعهد اخلاقی دارم تا از هر فرصتی برای مطرح کردن مسئله ای ایران که علیه اسرائیل خطر نابودگری است استفاده کنم.» 

 

او ادعا کرد: «به احتمال زیاد قدرت های بزرگ و ایران در هفته های آینده به توافقی هسته ای می رسند. این توافق باعث می شود ایران به کشوری قادر به ساخت سلاح هسته ای تبدیل شود. این موضوع موجودیت اسرائیل را به شدت در معرض خطر قرار می دهد.» 

 

در همین راستا بنیامین نتانیاهو به دعوت نمایندگان کنگره قرار است به واشنگتن سفر کند و در جمع نمایندگان کنگره درباره خطرات احتمالی و ادعایی توافق هسته ای ایران سخنرانی کند. 

 

این در حالی است که سخنگوی باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، در اظهاراتی کاملا دیپلماتیک اما صریح، دلخوری دولت آمریکا را از دعوت نخست وزیر اسرائیل توسط جمهوری خواهان کنگره برای سخنرانی درباره ایران آن هم در آستانه توافق هسته ای، البته بدون اطلاع کاخ سفید را اعلام کرد. 

 

 «جاش ارنست»، سخنگوی کاخ سفید، گفته بود سنت تشریفاتی و قاعده کار این است که زمانی که شخصیتی به کشور دیگری دعوت می شود، قبل از عزیمت با رهبر کشوری که قصد رفتن به آنجا را دارد، تماس بگیرد. مسلما سفرهای باراک اوباما نیز به کشورهای خارجی به همین منوال تدارک دیده می شود بنابراین باید گفت رویه ای که نخست وزیر اسرائیل در پیش گرفته و قصد سفر به آمریکا را دارد، نادیده گرفتن تشریفات است. 

 

بر همین اساس گفته می شود که اوباما در سفر نتانیاهو به اسرائیل برنامه ای برای انجام دیدار مشترک و دوجانبه با او نخواهد داشت چرا که ورای جنبه تشریفاتی بحث برانگیز ماجرای دعوت جمهوری خواهان از نتانیاهو برای سفر به آمریکا، این احتمال وجود دارد که سفر آتی نخست وزیر اسرائیل به واشنگتن به نوعی دخالت در حوزه سیاسی خارجی آمریکا در رابطه با برنامه هسته ای ایران محسوب می شود. 

 

چالش دعوت بدون هماهنگی نتانیاهو به آمریکا میان جمهوری خواهان و کاخ سفید پس از آن بروز پیدا کرد که اختلاف میان کنگره و دولت آمریکا بر سر تصویب تحریم های تازه علیه ایران بالا گرفت. 

 

نمایندگان کنگره آمریکا خواستار تصویب تحریم های پیشگیرانه بر ضد ایران به منظور مجبور کردن تهران به امضای توافق نامه با کشورهای عضو گروه ۱+۵ در خصوص برنامه هسته ای خود پیش از مهلت تعیین شده اول ژوئیه هستند. 

 

این در حالی است که باراک اوباما که از یک سو نمی خواهد حتی ذره ای از اختیارات خود را در زمینه مذاکره با ایران واگذار کند و از سوی دیگر تحریم تازه علیه ایران تهدیدی برای منحرف شدن مسیر مذاکرات هسته ای ایران می داند، وی از چندی پیش تهدید کرده است که تحریم های احتمالی جدید بر ضد ایران را وتو خواهد کرد. 

 

بر این اساس جمهوری خواهانی که نمی خواهند ایران و ۱+۵ به توافق نهایی و پایان دادن به مناقشه چندین ساله حول محور برنامه هسته ای برسند، تلاش دارند از طرق دیگر از جمله وارد کردن مخالفان سرسخت توافق مسیر دستیابی به توافق هسته ای را منحرف کنند. 

 

تحرکات جمهوری خواهان و مخالفان خارجی توافق هسته ای اما آن زمان بالا گرفته است به نظر می رسد که ایران و ۱+۵ بیش از هر زمان دیگری به توافق جامع و نهایی نزدیک شده اند. 

 

شتاب مذاکرات در هفته ای اخیر انجام رایزنی ها و مذاکرات گسترده چه در سطح معاونان و کار شناسان و چه در سطح وزرای خارجه حکایت از آن دارد که دو طرف عزم خود را جزم کرده اند که در کوتاه ترین زمان ممکن حداقل به توافق سیاسی و بعد توافق جامع و نهایی دست پیدا کنند. 

 

چندی پیش محمد جواد ظریف، وزیر خارجه و مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران اعلام کرده بود که آمادگی داریم که تا بهمن و سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی به گروه ۱+۵ به توافق برسیم. 

 

اکنون هم نتانیاهو مدعی است که احتمال زیاد قدرت های بزرگ و ایران در هفته های آینده به توافقی هسته ای می رسند که این خود نشان دهنده آن است که توافق هسته ای نزدیک است. 

 

هر چند هنوز در صحنه عمل اختلافات اصلی و اساسی از جمله ظرفیت غنی سازی و ترتیب، توالی و چگونگی رفع تحریم های اعمال شده علیه ایران همچنان پابرجا است. 

 

با این حال به نظر می رسد با جدیتی که دو طرف برای حل و فصل اختلافات از خود نشان داده اند، می توانند در فرصت باقی مانده به راه حلی برای پایان دادن به این اختلافات برسند.