کری پرکارترین وزیرخارجه در مذاکرات ۱+۵

بعد از 10 دور مذاکره فشرده و سنگین یک سال گذشته، با آن که زمان چندانی به پایان دومین ضرب الاجل مقرر برای دستیابی به توافق جامع هسته ای میان ایران و 1+5 باقی نمانده است، هنوز هیچکدام از دو طرف به صراحت از رسیدن به نقطه پایان حرف نزده و منتظر تصمیم سیاسی سخت طرف مقابل است.

 

به گزارش ایرنا، سران کشورهای 1+5 و رسانه های حامی آنها که بخوبی با قواعد جنگ رسانه ای و فضاسازی آشنا هستند، این روزها و درحساس ترین ایام مذاکراتی که بی تردید جهان به وین و بیرون آمدن خبر توافق نهایی هسته ای از آن چشم دوخته است به صورت هماهنگ و هدفدار این گونه القا می کنند که این ایران است که باید برای به نتیجه رسیدن مذاکرات تصمیم سخت سیاسی اتخاذ کند.

 

با دقت در سخنان رییس کارکشته دستگاه دیپلماسی کشور در بدو ورود به وین برای حضور در دهمین آوردگاه مذاکرات هسته ای ولی بخوبی می توان دریافت که این ادعا تا چه می تواند به واقعیت نزدیک باشد.

 

محمد جواد ظریف روز دوشنبه در فرودگاه وین، با زبان دیپلماتیک اما صریح به همتایان خود در 1+5 بویژه آمریکایی ها گفت که سوم آذر در صورت دستیابی به توافق نهایی یا مقاومت در برابر زیاده خواهی ها، در هر صورت روز جشن ملی ایرانیان خواهد بود که این، نشان از آن دارد که ملت ایران به' توافق به هر شکل ممکن' چشم ندوخته و امید نبسته است.

 

اطمینان دادن ظریف به اینکه 'اگر بتوانیم به راه حلی برسیم که منافع کشور و مردم را لحاظ کند به توافق می رسیم و اگر بر اثر زیاده خواهی طرف مقابل، راه حل به دست نیاید، دنیا متوجه شده است که جمهوری اسلامی ایران به دنبال راه حل، تفاهم و تعامل سازنده است و از حقوق و عزت و سربلندی کشور دست برنمی دارد'. پیام روشنی به طرف غربی در مذاکره بود برای اینکه متوجه باشند، این آنهایند که بیشتر از همیشه نیازمند توافق جامع هستند.

 

مذاکرات هسته ای به عنوان یکی از زمان بر ترین پرونده های دربرگیرنده رایزنی ها دیپلماتیک این روزها به عنوان سمبل دیپلماسی و تلاش های سیاسی برای پایان دادن به یک مناقشه بین المللی شناخته می شود و بی تردید به نتیجه نرسیدن آن می تواند ضربه سنگین و غیرقابل جبرانی بر دیپلماسی جهانی باشد.

 

5 قدرت جهانی به عنوان اعضای دائم شورای امنیت و آلمان به عنوان سرمدار اروپا همه اعتبار سیاسی و دیپلماتیک خود را روی به قول خودشان «خبرسازترین مناقشه جهانی» معطوف کرده اند و از اظهارات سران این کشورها طی روزهای گذشته می توان به روشنی دریافت که تا چه اندازه به نتیجه مثبت آن چشم دوخته اند.

 

وقتی سران و مقام های کشورهای روسیه،چین، آلمان، فرانسه، انگلیس و در راس همه آنها آمریکا در هفته های گذشته و با نزدیک تر شدن به 24 نوامبر،بخش زیادی از برنامه های خود را به انجام سفرهای سیاسی به کشورهای مختلف و تبادل نظر درباره مذاکرات هسته ای اختصاص می دهند یا در نشست های بین المللی از مذاکرات هسته ای به عنوان یکی از مهمترین محورها در مباحث خود یاد می کنند، باید فهمید که آنها تحت هیچ شرایطی حاضر نیستند،با عملکرد خود بر ناکارآمدی دیپلماسی مهر تایید بزنند.

 

به عنوان نمونه می توان به اظهارات فرانک والتر اشتاین مایر بعد از دیدار روز سه شنبه با همتای روس خود در مسکو اشاره کرد، آنجا که با وجود درگیر بودن دو کشور در بحران اوکراین به عنوان بزرگترین مناقشه منطقه ای، وزیر امور خارجه آلمان می گوید،' به لاوروف گفتم به جای اوکراین بهتر است درمورد موضوعات مهم بین المللی همچون مذاکرات هسته ای گفت و گو کنیم'.

 

در همین ارتباط، وزیران امورخارجه آلمان، آمریکا، انگلیس و روسیه در ملاقات روزهای گذشته خود دهمین دور مذاکرات هسته ای در وین را فرصتی ارزشمند برای پایان دادن به مذاکرات هسته ای 10 ساله ارزیابی کرده اند. در واقع اکنون این فرصت برای طرف های غربی فراهم است تا حسن نیت خود را نیز پس از مدتها چانه زنی دیپلماتیک ثابت کنند.

 

در میان وزیران امور خارجه گروه 1+5، جان کری پرکارترین فرد

 

در دو هفته گذشته دانست که بعد از مذاکرات سه روزه با همتای ایرانی خود در مسقط ، دیدارهای فشرده و سنگینی با همتایان چینی،فرانسوی و انگلیسی طی روزهای گذشته داشته است.

 

در رایزنی های دیپلماتیک رییس دستگاه دیپلماسی کاخ سفید برای جامه عمل پوشاندن به توافق نهایی هسته ای همچنین باید به ملاقات های بی سابقه وی با وزیر امور خارجه عمان دوست نزدیک ایران در منطقه (سه دیدار در یک هفته) و همچنین گفت و گو با همتای عربستانی به عنوان یکی از دلواپسان منطقه ای توافق هسته ای غرب با ایران اشاره کرد که روز گذشته در پاریس انجام شد.

 

جان کری بعد از ملاقات با همتایان فرانسوی و عربستانی خود در پاریس، ابراز امیدواری کرد که با سفر به وین در روز پنجشنبه و پیوستن به مذاکرات هسته ای، دو طرف به پایان این مسیر برسند.

 

در تاکید ضرورت و اهمیت توافق هسته ای برای آمریکا و غرب بعد از سالها مذاکره و چانه زنی می توان به گزارش روز گذشته روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز نیز اشاره کرد که با پرداختن به آخرین مرحله مذاکرات هسته ای در وین و اشاره به فرصت کم باقیمانده تا ضرب الاجل 24 نوامبر برای حصول توافق هسته نهایی، بر این نکته تاکید می کند که 'نباید فرصت ها برای رسیدن به راه حل جامع از دست برود'.

 

این روزنامه آمریکایی با اشاره به احتمال تمدید دوباره مذاکرات برای چند ماه دیگر، علت ضرورت آن را اینگونه تفسیر کرده که در مرحله ای قرار داریم که هیچ کس خواهان شکست تلاش های انجام شده نیست و به همین خاطر تمدید گفت وگوها برای تدوین پیشرفت های حاصل شده دور از ذهن نیست.

 

نیویورک تایمز هر نتیجه دیگری غیر از توافق برای مذاکرات هسته ای را غیرقابل قبول خوانده است و می نویسد:به هر طریقی این وضعیت باید حفظ شود و فرصت ها برای دستیابی به یک توافق جامع باید زنده نگه داشته شود چون هر اتفاق دیگری غیر از این یک 'تراژدی' خواهد بود.

 

از سوی دیگر مقابله با بحران منطقه ای و یا بهتر بگویم تهدید جهانی ' داعش' علت محکم دیگری برای غرب برای ضروری بودن توافق هسته ای با ایران است زیرا جملگی معتقدند که بعد از توافق هسته ای با ایران می توان از ظرفیت، توان و نفوذ غیر قابل انکار این کشور در مقابله با بحران های منطقه ای و خطر جهانی تروریسم و داعش به نحو مطلوب بهره برد.

 

در این چارچوب از انعقاد قرارداد همکاری تهران و مسکو برای ساخت دو راکتور هسته ای جدید در ایران و همکاری در ساخت چندین راکتور دیگر نیز باید به عنوان برگ برنده ای نام برد که غرب و آمریکا را بیش از پیش به خاطر متضرر شدن از به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای نگران کرده است.

 

برای باراک اوباما که هفته های گذشته با شکست در انتخابات میاندوره ای کنگره، اکثریت حزبی درمجالس قانونگذاری آمریکا را از دست داده است و شرایط سختی در دوسال باقیمانده از دوران ریاست جمهوری پیش رو دارد،موفقیت در مذاکرات هسته ای تنها عاملی خواهد بود که به عنوان محقق کردن بزرگترین توافق دیپلماتیک و سیاسی قرن، دموکرات ها را به ادامه حضور در کاخ سفید امیدوار کند.

 

این همان نکته ای است که نیویورک تایمز نیز در گزارش خود بر آن تاکید کرده و آورده است، پیامدهای دست نیابی به توافق برای هر دو طرف مذاکره کننده بویژه باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا که برای رسیدن به این نتیجه ریسک سیاسی بالایی را پذیرفته، بسیار جدی است.

 

باید منتظر ماند و دید که با ورود وزیران امورخارجه کشورهای عضو گروه 1+5 به وین و ملحق شدن آنها به آخرین مرحله از مذاکرات هسته ای در سه روز باقیمانده تا 24 نوامبر، غرب و در راس آن آمریکا،با کنار گذاشتن زیاده خواهی ها سرانجام تصمیم سخت سیاسی خود را خواهد گرفت چرا که درصورت منفی بودن این تصمیم،باید تبعات زیاده خواهی های خود را در مواجهه با افکار عمومی جامعه بین المللی با بهای بسیار سنگینی بپردازد.

 

تاکید بر این نکته نیز ضروری است که جمهوری اسلامی ایران در طول مذاکرات با جدیت و حضور موثر و هدفمند خود و مقاومت عزتمندانه در راه حفظ حقوق مسلم ملت همواره نشان داده که در مساله هسته ای به دنبال تعامل و مذاکره است و در این راه هیچگاه میز مذاکره را رها نکرده و سعی کرده است به طور واضح نگرانی های مشروع را پاسخ دهد و به حل و فصل نهایی موضوع هسته ای بپردازد.