معاون حزب کارگر ترکیه: اردوغان رقیب جدی ندارد

پروفسور سمیه کورای استاد علوم سیاسی دانشگاه بیلکنت آنکارا و معاون حزب کارگر در گفتگوی تفصیلی با خبرنگار مهر حوادث اخیر عراق و سوریه و مواضع حکومت ترکیه نسبت به تحرکات داعش و انتخابات این کشور را مورد بررسی قرار داد.

خبرگزاری مهر- گروه بین الملل: سالهای گذشته آمریکایی ها سخن از خاورمیانه بزرگ کردند که نشان از شکست راهبردهای امنیتی این کشور در منطقه داشت. تداوم شکست سیاستهای امنیتی آمریکا در منطقه کماکان نیز ادامه دارد. نظر شما چیست؟

در حال حاضر این پروژه در سوریه به یک کوه عظیم برخورد کرده و اشغال عراق در گذشته توسط آمریکا نتوانست اهداف این کشور را در این راستا محقق سازد.

نوری المالکی نخست وزیر عراق با حمایت از حکومت بشار اسد و تلاشش برای تاسیس عراقی جدید، این تفکر را نزد آمریکایی ها سبب شد که حکومت عراق در کنار ایران و دیگر کشورهای ضد آمریکایی منطقه صف بندی کرده است. ضمنا ایران با ایستادگی کامل در مقابل آمریکا و اسرائیل تهدید و توطئه های این کشورها را خنثی کرد. از سوی دیگر فلسطین در راه ایجاد یک کشور واحد قدم برداشته است. با وجود حمایت حکومت فعلی ترکیه از پروژه خاورمیانه بزرگ آمریکا، توده عظیمی از مردم ترکیه مخالف جنگ علیه بشار اسد هستند و از تمامیت ارضی عراق هم حمایت می کند و مخالف تهدیدها علیه ایران هستند. ملت ترکیه حامی حقوق مردم فلسطین و مخالف جنگها و ستیزهای مذهبی می باشند. شایان ذکر است حزب الله لبنان در سوریه از یک سو به بشار اسد کمک می کند و از سوی دیگر به متحدین علیه آمریکا نیروی مضاعف می بخشد.

ارزیابی شما از سیاست خاورمیانه ای دولت کنونی آمریکا چیست و این موضوع که جان کری نتوانست برای آتش بس در غزه اسرائیل را متقاعد کند آیا به معنای کاهش نفوذ دولت کنونی امریکا بر اسرائیل نیست؟

آمریکا در مصر هم از حسنی مبارک و هم از اخوان المسلمین چشم پوشی کرد. بطور کلی در سطح بین الملل با مداخله های چین و روسیه و مقاومت سوریه، توطئه های آمریکا در خاورمیانه نقش بر آب شده است.

طی پنج سال اخیر آمریکا قابلیت خود را در خاومیانه برای جهت دادن به روند حوادث بطور چشمگیر از دست داده و ابتکار عمل به دست کشورهای منطقه و حوزه اوراسیا افتاده است. کشورهایی که با ایجاد اتحاد باعث کم رنگ شدن حضور آمریکا در منطقه شده اند دارند جایگاه خود را از کشورهای حامی آمریکا باز پس می گیرند.

آمریکا و اسرائیل با استفاده از داعش در عراق دست به عملیات نظامی زده اند و سعی دارند روند ضد امپریالیستی در منطقه را متوقف کرده و شرایط را به نفع خود تغییر دهند. هدف اسرائیل و آمریکا جایگزین حکومتهای دست نشانده در عراق، سوریه، ترکیه و فلسطین است. در ضمن آمریکا به دنبال ایجاد یک اسرائیل جدید در منطقه به اسم "کردستان" است.

هدف نخست داعش کمک به بارزانی برای نزدیک شدن قدم به قدم وی به استقلال برای تشکیل کشور کردستان و خنثی سازی قدرت حکومت مرکزی عراق در مناطق تحت اشغال این گروه ترویستی است. علی الخصوص یکی از اهداف اشغال بخشی از خاک عراق توسط داعش، ایجاد جبهه نظامی واحد در پشت جبهه ای در سوریه است که این گروهک ترویستی در آن مستقر شده است. داعش به منظور ایجاد مشکلات بیشتر برای بشار اسد و ضربه به او در سوریه حمایت می شود. یکی از مهمترین عوامل حمایت از یک گروه ترویستی ایجاد جبهه پشتیبانی کننده در جبهه اصلی که وی در آن به عملیات تروریستی می پردازد.

ترکیه به گذرگاه الحاق تروریستهای جهان به داعش و حمایت از این گروه ترویستی تبدیل شده است. روابط اردوغان و داعش جزئی از طرحیست که برای موفقیت آن هر اقدامی لازم الاجرا می باشد. در این میان آمریکا با جا زدن خود بعنوان مخالف داعش سعی دارد از اقدامات تروریستی این گروه استفاده کرده و نیروهای خود را برای استقرار در سطحی وسیع مجددا به آن منطقه اعزام کند.    

به لحاظ سیاسی هم اعلام استقلال توسط بارزانی نه تنها از سوی آمریکا و اسرائیل بلکه توسط حکومت اردوغان حمایت می شود. عملیات تروریستی داعش وسیله ای است تا این اقدام اردوغان نزد افکار عمومی ترکیه مشروعیت پیدا کند. طرح دور نمودن نوری المالکی از حکومت مرکزی هم از آن طرح هایی است که اردوغان از گذشته دور آن را دنبال می کند و در این رابطه از هر گونه اقدام و یا حمایتی دریغ نمی کند. باید در نظر داشت که تقویت داعش در سوریه و اقدامات اردوغان علیه بشار اسد همزمان صورت می گیرد.

چه ارتباطی بین بمباران غزه توسط رژیم صهیونیستی و حوادث عراق وجود دارد؟

شروع عملیات زمینی توسط رژیم صهیونیستی به معنای اشغال غزه توسط رژیم جعلی است. شروع این عملیات جزئی از نقشه از قبل طراحی شده در منطقه است و ارتباطات آن دو آشکار است. همزمان بودن شروع عملیاتهای نظامی در دو منطقه حاکی از آن است که بعضی ها قصد دارند قدرتهای منطقه ای را با مشکلات عمده و جدی مواجه سازند. سوریه در حال مبارزه برای حفظ تمامیت ارضی و اتحاد ملی اش است، حزب الله با تمام وجود در حال حمایت و دفاع از  سوریه است، حکومت عراق در حال مبارزه و مقاومت در مقابل تجزیه کشورش. ایران هم به نوبه خود متوجه مشکلات عراق و سوریه است. روسیه هم با مشکلات اوکراین دست و پنجه نرم می کند.

بطور خلاصه حمله اسرائیل به غزه در چارچوب یک توطئه بین المللی است و نباید از یاد برد که این رژیم از حوادث منطقه ای سوء استفاده می کند. حملات اسرائیل بر آن است تا جبهه متحد منطقه ای مخالف آمریکا-اسرائیل را نابود سازد.

یکی دیگر از دلایل حمله گسترده اسرائیل به غزه، نابودی حماس و در نتیجه جلوگیری از تشکیل کشور متحد فلسطین است که مورد قبول رژیم صهیونیستی نیست. یا به گفته ای دیگر، جلوگیری از راه حل عادلانه برای حل مسئله فلسطین در منطقه است. زیرا اسرائیل موجودیت خود را در ایجاد و ادامه تهدید می بیند و در این راستا زمینه های متفاوتی را ایجاد می کند. چنانچه اسرائیل در دایره یک راه حل عادلانه و مسالمت آمیز قرار گیرد، آن اسرائیل، این اسرائیلی نخواهد بود که ما شاهد آن هستیم. چنین اسرائیلی هم نمی تواند بعنوان چماق آمریکا در منطقه ایفای نقش نماید.

سپر دفاعی اطلاعات موشکهای حماس را در اختیار اسرائیل قرار می دهد

ورود فلسطین به سازمان ملل بعنوان ناظر و شروع مذاکرات برای سازش ملی از سوی حماس و تشکیلات خودگردان، باعث هراسان شدن اسرائیل شد و برای جلوگیری از شروع این روند، درصدد آن شدند تا حماس را تضعیف و خلع سلاح کنند. تشکیل دولت فلسطینی که دربر گیرنده حق و حقوق مردم آن سرزمین است قطعا کلیه توازن ها را در آسیای غربی برهم خواهد زد.

حکومت عدالت و توسعه به رهبری اردغان هم در حال حاضر مجاب است تا نقش ضد اسرائیلی ایفا کند. ولی در مقابل، تامین سوخت هواپیمای جنگی برای اسرائیل از یک سو و تشکیل سپر دفاعی در خاک ترکیه به آن منظور است تا اطلاعات موشکی و سلاح های حماس را در اختیار اسرائیل قرار دهد.

ملت ترکیه نسبت به مسئله فلسطین بسیار حساس و هشیار است و اردوغان به منظور جلوگیری از قیام و کنترل نیروهای مردم ترکیه نقش ضد اسرائیلی را ایفا می کند.

تصمیم بارزانی برای تشکیل دولت مستقل کرد و رابطه وی با حکومت ترکیه چگونه ارزیابی می شود؟

همانطور که قبلا در مورد رابطه اردوغان با داعش توضیح دادم، هدف اصلی طرح ها، تجزیه ترکیه است ولی باید گفت هدف اصلی آمریکا در بحث تشکیل دولت مستقل کرد در منطقه، تشکیل یک دولت وابسته به آمریکا و خودفروش و تشکیل اسرائیلی جدید در منطقه است.

گفتگو بین اردوغان و پ ک ک بطور مستقیم توسط آمریکا هدایت می شود

برای تجزیه ترکیه وجود دو قطب نیرومند یکی از سمت ترکیه و دیگری از سمت اکراد لازم است. قطب نیرومند ترکیه حکومت رجب طیب اردوغان و طرف دیگر گروه پ ک ک است. در صورت تضعیف پ ک ک، اردوغان دیگر نخواهد توانست روند تجزیه را به افکار عمومی ترکیه بقبولاند. اگر هم طرف ترک تضعیف شود پ ک ک نخواهد توانست با زور سلاح کاری از پیش ببرد. ضمنا با شروع روند گفتگو با پ ک ک که توسط اردوغان کلید خورد، این تشکیلات نسبت به گذشته قدرتمندتر شده است.

گفتگوی بین اردوغان و پ ک ک بطور مستقیم توسط آمریکا هدایت می شود و به همین دلیل بحث تجزیه ترکیه نه تنها کمرنگ نشده، بلکه عمیق تر شده است. در مقایسه با 20-25 سال گذشته اتباع کرد تبار ترکیه به لحاظ فرهنگی و حقوق دموکراتیک پیشرفت قابل توجه ای کسب کرده اند ولی در مقابل، این پیشرفت نه تنها اتحاد ایجاد نکرده، بلکه روند جداسازی و تجزیه را تسریع کرده است. زیرا در این روند افکار اتباع کرد هر روز به یکدیگر نزدیک تر می شوند.

اعلام استقلال از سوی بارزانی و حمایت اردوغان از این روند، باعث عمیق تر شدن اختلافات قومی بین اتباع ترک و کرد خواهد شد.

با توجه به اغتشاشات داخل عراق چه رابطه اقتصادی میتواند بین ترکیه و اقلیم کردستان عراق وجود داشته باشد؟

در گزارشی که در سال 2007 توسط آکادمیسین معروف آمریکایی دیوید فیلیپس نگارش شد، نقشه راه و نحوه بازسازی رابطه بین اردوغان و پ ک ک و بارزانی بخوبی توضیح داده شده است.

این گزارش می گوید که اردوغان در نهایت رویکردش را نسبت به بارزانی تغییر خواهد داد و سعی خواهد کرد تا افکار عمومی ترکیه را نسبت به وی تغییر دهد و با این هدف درهای اقتصادی را به روی وی می گشاید. فیلیپس دراین گزارش به بارزانی پیشنهاد می کند تا وی هم درهای اقتصادی را به روی بازرگانان ترک بگشاید. هم اکنون برای اجرای این پیشنهاد قدمهای مهمی برداشته شده است. بارزانی از میادین نفتی اش بعنوان یک وسیله برای اعلام استقلال استفاده می کند. در آینده نزدیک ترکیه با مشکلات اقتصادی عدیده مواجه خواهد شد و اغتشاشات عراق در این مابین آن را تشدید خواهد کرد. در نتیجه اردوغان برای رهایی از این مشکلات، نقشی عمده در تجزیه عراق ایفا خواهد کرد و در این راه قدمهای سریعتری برخواهد داشت.

ارزیابی شما از انتخابات ریاست جمهوری ترکیه و احتمال انتخاب اردوغان به ریاست جمهوری چیست؟

ترکیه در حالی به سمت انتخابات ریاست جمهوری می رود که هیچ کدام از دونامزد رقیب اردوغان، رقیبی جدی برای او به شمار نمی روند. نامزدی اردوغان بعنوان رهبر حزب عدالت و توسعه و دمیرتاش رهبر حزب دمکراسی و صلح بعنوان دو مخالف جمهوریت و موافق تجزیه، قابل تامل است. در ضمن نماینده احزاب مخالف در مجلس یعنی اکمل الدین احسان اوغلو شبیه اردوغان است.

بهر حال می توان گفت مبارزه سخت مردم منطقه به دلیل قدرت آمریکا نیست. بلکه به دلیل ضعیف بودن آمریکاست. زیرا مردم منطقه به طرح های آمریکا سر تعظیم فرود نمی آورند و بدین منظور است که آمریکا و اسرائیل برای کسب جایگاه های خود حملات اخیر را نسبت به این منطقه شروع کرده اند. ولی این حملات در نهایت به شکست خواهد انجامید.

شایان ذکر است در مقابل امپریالیسم حضور یک خط ضد امپریالیستی اتحادیه غرب آسیا خالیست.