احتمال ملحق شدن کری به مذاکرات

دیپلماسی ایرانی - آزاده افتخاری : مذاکرات هسته ای وین در حالی وارد سومین روز از ماراتن سه هفته ای خود شده که یک مقام عالی رتبه دولت اوباما نسبت به توقف مذاکرات ماه جاری در صورت سر باز زدن ایران از مصالحه هشدار داده است. این مقام آمریکایی گفت که گروه 1+5 و ایران گزینه ادامه مذاکرات پس از پایان فرجه 20 جولای(29 تیرماه) را در اختیار دارند اما اگر هر دو طرف باور نداشته باشند که تمدید مذاکرات ارزش اش را دارد، این اتفاق نخواهد افتاد.

لس آنجلس تایمز به نقل از این مقام که نام او را فاش نکرده ، نوشت: تمدید مذاکرات به طور خودکار انجام نمی شود، هرچند که برخی رسانه ها سعی دارند اینگونه وانمود کنند. او به خبرنگاران گفت: همه طرف ها باید موافقت خود را با تمدید مذاکرات اعلام کنند.

به گزارش این روزنامه آمریکایی این هشدار بخشی از تبلیغات عمومی مقامات آمریکایی به شمار می رود که قصد دارند ایران را برای ارایه امتیازهایی که تکمیل توافق هسته ای تاریخی با ایران را ممکن می کند، تحت فشار قرار دهند. آمریکا و شرکای اش در گروه 1+5- فرانسه، انگلیس، چین، روسیه و آلمان- پنج ماه است که تلاش می کنند به توافقی جامع دست یابند که نگرانی های بین المللی در خصوص برنامه های هسته ای ایران را تعدیل می کند. اما از دور چهارم مذاکرات که در وین برگزار شد، موانع جدی در روند مذاکرات ظهور کرد و از آن پس باوجود برگزاری مذاکرات دوجانبه بین ایران و آمریکا و دیگر طرف ها، پیشرفت محسوسی در روند مذاکرات مشاهده نشد.

مذاکراتی که هم اکنون در وین در حال برگزاری است، آخرین فرصت برای دستیابی به توافق نهایی تا پایان فرجه شش ماهه مذاکرات به شمار می رود. اما در حال حاضر طرفین یکدیگر را به زیاده خواهی متهم می کنند. هرچند مقامات ایرانی می گویند در صورت ادامه اختلاف نظرها، طرفین می توانند مذاکرات را تمدید کنند اما مقامات آمریکایی که با فشار نئوکان ها در کنگره مواجه هستند، می خواهند هر چه سریع تر توافق هسته ای با ایران را رقم بزنند.

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران پیش از آغاز مذاکرات در پیامی ویدئویی در یوتیوب از این نکته که زیاده خواهی های آمریکا روند مذاکرات را تهدید می کند، انتقاد کرد. این در حالی است که مقامات آمریکایی ادعا می کنند که پیشنهاد های متنوعی را به ایران ارایه داده و موضع گیری عقلانی داشته اند. آنها می گویند با ایران بر مبنای احترام و به طور عادلانه رفتار کرده اند.

یک مقام آمریکایی در این زمینه اظهار داشت: این مذاکرات در مورد این نیست که دو طرف نیازهای هم را به طور نصفه و نیمه برآورده کنند. این یک مدیتیشین نیست. بلکه نیاز جامعه بین المللی این است که اطمینان یابد ایران به تعهدات خود به موجب پیمان منع اشاعه هسته ای عمل می کند. به گفته او ایران در در روز نخست مذاکرات امتیاز قابل توجهی ارایه نداده است و احتلاف نظرها به قوت خود باقی است.

شاید کری به وین برود

برخی دیپلمات ها در وین می گویند حتی اگر بن بست جاری شکسته نشود نیز این احتمال وجود دارد که جان کری، وزیر خارجه آمریکا در روزهای آینده به وین سفر کند و به روند مذاکرات ملحق شود.

یک مقام عالی رتبه دولتی نیز می گوید با توجه به الگوی مذاکراه ای ایران، احتمالا ایرانیان تا ساعات پایانی مذاکرات اعلام نحواهند کرد که می خواهند چه امتیازهایی ارایه کنند. یک مقام دیگر نیز می گوید: ما می دانیم که ایران برخی انتخاب هایی را که باید انجام دهد در دیرترین زمان ممکن انجام خواهد داد.

از سوی دیگر مقامات آمریکایی در گفت و گو با وال استریت ژورنال نیز در مورد باقی ماندن شکاف ها هشدار داده اند.آنها می گویند آمریکا در مورد یکی از درخواست های کلیدی خود یعنی محدود کردن ظرفیت غنی سازی ایران به این کشور باج نخواهد داد. در مقابل تهران نیز تاکید دارد که امتیازهای بزرگی به غرب نمی دهد.

یک دیپلمات غربی در گفت و گو با این روزنامه آمریکایی با اشاره به ادامه اختلاف نظرها تاکید کرد که مذاکرات بسیار دشوار است. علی واعظ، تحلیلگر گروه بحران بین المللی نیز در گفت و گو با بلومبرگ این نکته را خاطرنشان کرد تا زمانی که مذاکره کنندگان راه هایی را پیدا کنند که بر سر منافع مصالحه کنند ، نه مواضع، قادر نخواهند بود بر اختلاف نظرها غلبه کنند. به گفته وی در شرایطی که معامله بزرگتری در خصوص بحران های منطقه ای بین ایران، همسایگان اش و غرب انجام نشده، هر گونه توافق هسته ای نیز شکننده خواهد بود.

مذاکرات دشوار

این در حالی است که ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در پیامی توییتری مذاکرات را بسیار دشوار توصیف کرده و روزهای پیش رو در مذاکرات را بسیار مهم توصیف کرده است. به گزارش نیویورک تایمز در روزهای منتهی به 20 جولای این تنها 10 هزار سانتریفوژ ایرانی نیستند که درحال چرخش اند ، بلکه مذاکره کنندگان هسته ای نیز در تلاطم به سر می برند.

کری و ظریف هر دو پیش از آغاز مذاکرات در مورد موضوعاتی که مذاکرات را تهدید می کند هشدار دادند. این روزنامه آمریکایی می نویسد که در واقع این هشدار ها نوعی آمادگی پیش بینی شده برای شرایطی است که مذاکرات به نتیجه نمی رسد و طرف مقابل باید مسئول شکست مذاکرات معرفی شود.

کریم سجاد پور، کارشناس امور ایران در موسسه کارنگی می گوید آنچه که اکنون روشن نیست این است که از نظر مقامات عالی ایران توافق خطرناک تر است یا توافق نکردن؟

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10