از دیدار خصوصی مالکی با حکیم تا احتمال نامزدی چلبی

دیپلماسی ایرانی: با گذشت نزدیک به دو هفته از زمان اعلام نتایج انتخابات سراسری عراق، بحث نخست وزیری و تشکیل حکومت جدید این کشور در راس اخبار قرار دارد. بعد از آن که با الحاق شش ائتلاف کوچک دیگر به فهرست دولت قانون به ریاست نوری مالکی که در هفته گذشته انجام شد، جمع کرسی های ائتلاف مالکی به حدود یک صد کرسی رسید، اکنون اخباری به گوش می رسد که برخی فراکسیون های سیاسی دیگر نیز در حال جدا شدن از ائتلاف های خود هستند و می خواهند به ائتلاف دولت قانون بپیوندند. گفته می شود این افراد از جمع سنی ها و ائتلاف صدر هستند و به نمایندگان ائتلاف دولت قانون گفته اند که در قبال گرفتن سمت و وزارت و مبالغی پول حاضر به پیوستن به جمع او هستند. ائتلاف دولت قانون اعلام کرده است به زودی کرسی هایش در پارلمان با الحاق گروه های سیاسی دیگر از 130 کرسی فراتر خواهد رفت.

جریان صدر به رهبری مقتدا صدر که با 32 کرسی دومین فراکسیون شیعی پیروز انتخابات عراق محسوب می شود به صراحت مخالفت خود را با نخست وزیری مجدد مالکی اعلام کرده و گفته که به سمت تشکیل ائتلافی فراگیر با متحدون و الوطنیه به ریاست ایاد علاوی متمایل شده است.

در این میان اسامه النجیفی، رئیس پارلمان عراق و رئیس ائتلاف المتحدون که دیگر می توان او را رئیس پارلمان سابق دانست، گفته است که ائتلاف او با هر فردی که از ائتلاف ملی برای نخست وزیری نامزد شود، موافقت می کند به جز مالکی.

وی تاکید کرده که مالکی خط قرمز ائتلاف متحدون است و به هیچ وجه امکان ندارد که ائتلافش با نخست وزیری او موافقت کند.

ائتلاف المتحدون موفق ترین ائتلاف سنی های عراق بود که توانست 23 کرسی پارلمان عراق را از آن خود کند. این ائتلاف اکنون مدعی است که نماینده اکثریت جامعه سنی عراق است و باید در دولت آینده به آن به عنوان نماینده اهل تسنن سهمی داده شود.

اما مهمترین دیدار روزهای اخیر، دیدار نوری مالکی با سید عمار حکیم، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق و رئیس ائتلاف شهروند بود که پنج شنبه هفته گذشته انجام شد. ائتلاف شهروند با 31 کرسی خود را موفق ترین ائتلاف پیروز انتخابات در عراق می داند. این ائتلاف در انتخابات قبل تنها 12 کرسی داشت.

یکشنبه هفته پیش سید عمار حکیم به دیدار نوری مالکی در منزل شخصی اش رفته بود اما این بار این نوری مالکی بود که در مقر ریاست مجلس اعلای اسلامی عراق حاضر شد و با رئیس آن گفت وگو کرد. با این تفاوت که این دیدار کاملا محرمانه برگزار شد و آن طور که پایگاه خبری عراق پرس گزارش می دهد فقط مالکی و یک نفر از همراهان او به همراه سید عمار حکیم و یک نفر همراهش در آن حضور داشتند. در حالی که نه عمار حکیم عادل عبدالمهدی و احمد چلبی از سران ائتلاف شهروند را به جلسه فرا خوانده بود و نه مالکی کسی از حزب الدعوه و ائتلاف دولت قانون را با خود آورده بود. به گفته عراق پرس، یکی از افراد نزدیک به مالکی درباره جزئیات این دیدار به این پایگاه خبری گفته که مالکی در این دیدار پیشنهاد داده است که ائتلاف شهروند با قبول اتحاد با ائتلاف دولت قانون و قبول نخست وزیری مالکی، پست های معاونت ریاست جمهوری، معاونت نخست وزیری، معاونت ریاست مجلس، وزارت کشور و وزارت نفت را از آن خود کند. همچنین گفته است که تعهد می دهد در استان بصره برنامه مجلس اعلا به اجرا در آید. گفته می شود سید عمار حکیم در این دیدار از مالکی خواسته در دولت آینده امور به صورت اجماع و نه به صورت اکثریت سیاسی که طبیعتا از آن مالکی است، اداره شوند.

مالکی همچنین خواستار تشکیل دولتی شده که در آن جریان صدر و ائتلاف الوطنیه به ریاست ایاد علاوی حضور نداشته باشند. در این دیدار سید عمار حکیم همچنین تاکید کرده است که نخست وزیر آینده باید حتما از دل ائتلاف ملی خارج شود. حکیم همچنین گفته است که ائتلاف تحت رهبری او مخالفتی با نامزد ائتلاف دولت قانون ندارد به شرطی که این فرد نه فقط از سوی ائتلاف دولت قانون بلکه از سوی ائتلاف ملی نامزد شود. در پایان دو طرف بر ادامه دیدارها با یکدیگر تاکید کرده و خواستار فعال شدن نقش ائتلاف ملی در مراحله پیش روی سیاسی کشور شدند.

پیگیری های دیپلماسی ایرانی از اعضای مجلس اعلا آن چه در گزارش عراق پرس آمده را کاملا رد می کند. یک منبع آگاه از مجلس اعلای اسلامی عراق که نخواست نامش فاش شود در این باره به دیپلماسی ایرانی گفت: «در این جلسه به هیچ وجه درباره پست های دولت آینده صحبت نشد. محور گفت وگوها انسجام شیعیان و حفظ وحدت شیعیان بود که مالکی بر آن بسیار تاکید می کرد و می گفت که نخست وزیر آینده حتما باید از میان شیعیان ائتلاف ملی انتخاب شوند. مساله ای که سید عمار حکیم نیز بر آن تاکید داشته است.»

این منبع تاکید می کند، به هیچ وجه درباره دولت آینده صحبت نشد و هر آن چه گفته شد صرفا کلیات بود و نه مالکی پیشنهادی برای ائتلاف با ائتلاف شهروند داشت و نه مجالی برای بحث بر سر چگونگی تشکیل دولت به وجود آمد.  

از سوی دیگر روزنامه العرب، چاپ لندن در گزارشی نوشت که سید عمار حکیم به دنبال نامزدی احمد چلبی برای نخست وزیری عراق است. فردی که پیش از این جریان صدر نیز از نامزدی او حمایت کرده بود و ائتلاف الوطنیه، به رهبری ایاد علاوی نیز اعلام آمادگی کرده بود با نخست وزیری وی موافقت می کند. این روزنامه به نقل از منابع آگاه خود نوشته که دیدار مالکی با حکیم در روز پنج شنبه گذشته به هیچ نتیجه ای نرسیده است.

این خبر را نیز اعضای مجلس اعلا در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی رد کرده اند و گفته اند تا به این لحظه مجلس اعلا برنامه ای برای نامزدی احمد چلبی برای نخست وزیری ندارد اگر چه در صورتی که توافقی در درون ائتلاف ملی برای نامزدی وی شود، مخالفتی با او نمی کند و حتی از آن حمایت خواهد کرد.

با این حال تمامی شواهد حاکی از آن است که مالکی برای بار سوم مجددا نخست وزیر عراق خواهد شد. به ویژه که همان طور که در ابتدای گزارش آمد روز به روز افراد بیشتری به جمع ائتلافش می پیوندند و این مساله رفته رفته به سمتی می رود که در سایه مخالفت های شدید رقبا و مخالفان سیاسی مالکی دوباره نخست وزیر عراق شود.

بهاء جمال الدین، نماینده ائتلاف دولت قانون در گفت وگو با سومریه نیوز در این باره می گوید: «رهبران ائتلاف دولت قانون به دیدارهای خود با همه فراکسیون های سیاسی برای رسیدن به یک دیدگاه کامل و جامع و خطی استراتژیک که بتواند منجر به حکومت جدید شود، ادامه می دهند.»

وی تاکید می کند، تعداد کرسی های ائتلاف دولت قانون به زودی از 130 کرسی فراتر خواهد رفت و در این رابطه گفت وگوها با ائتلاف های المتحدون، الوطنیه و العربیه ادامه دارد.

طی روزهای گذشته ائتلاف های الکفاءات، الجماهیر، التضامن، الوفاء للعراق و دو پیمان نینوا و صلاح الدین انضمام خود را به فهرست دولت قانون اعلام کردند.