مقابله با روسیه از طریق توافق هسته ای با ایران

دیپلماسی ایرانی: مدت کوتاهی پس از پایان سومین دور از مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین، ایالات متحده اعلام کرد برای سفیر جدید ایران در سازمان ملل ویزا صادر نمی کند. از سوی دیگر روسیه نیز که این روزها بر سر بحران اوکراین با آمریکا و متحدان اروپایی اش درگیر شده است، زمزمه پیشرفت در مذاکرات تهاتر نفت در برابر کالا با ایران را مطرح کرد. معامله ای که ارزش آن می تواند به 20 میلیارد دلار برسد و مشخص ترین نتیجه آن دور زدن آشکار تحریم هایی است که آمریکا می کوشد انسجام آن را علیه ایران حفظ کند.

فایننشال تایمز در گزارشی در این زمینه نوشت: باوجود دو تحولی که اخیرا اتفاق افتاد، منافع دستیابی به توافق هسته ای نهایی با ایران به اندازه ای است که هیچ یک از این عوامل نمی تواند آن را به چالش بکشد. دیپلمات ها و سیاستمدارانی که از نزدیک با مذاکرات هسته ای ایران درگیر بوده اند می گویند در ماه های اخیر مجاب شده اند که ایران واقعا به دنبال یک توافق هسته ای است. یک دیپلمات عالی رتبه اروپایی که به طور مستقیم در جریان مذاکرات قرار دارد، گفت: نحوه حرکت رو به جلوی ایرانیان، شگفت آور است. به گفته وی، این ایرانیان هستند که این فرصت را ایجاد کرده اند زیرا این شانس برای آنها می تواند به معنی تغییر معادله ها باشد. یک کارشناس امور ایران در منطقه نیز می گوید: ایرانیان به طور کامل روی مذاکرات هسته ای متمرکز شده اند. با این حال در صورتی که یک توافق هسته ای به دست آید، باتوجه به افزایش اعتماد و درک متقابل طرفین، می توان دستور کار مذاکرات را به موضوعاتی مانند سوریه و عراق افزایش داد.

هرچند که هم اکنون ماجرای عدم صدور ویزا برای حمید ابوطالبی نشان می دهد که هنوز اهم سطح بی اعتمادی ها بین ایران و آمریکا بالاست. اما به طور کلی نشانه هایی که از ایران ارسال می شود حاکی از این است که پراگماتیسم طرفداران خود را دارد. باراک اوباما باوجود مخالفت تندروها می خواهد از فرصت روی کار آمدن رئیس جمهوری میانه رو در ایران استفاده کند. از سوی دیگر افکار عمومی در آمریکا مخالف درگیری کشورشان در هر جنگ دیگری در خاورمیانه است. و این در حالی است که جنگ با ایران می تواند مادر تمامی جنگ های منطقه ای باشد. اکنون کاخ سفید بر این باور است که اگر به توافقی هسته ای با ایران برسد با توجه به عمق نفوذ ایرن در سوریه می تواند از تهران برای برون رفت از بحران سوریه کمک بگیرد.

ایران نیز به سهم خود نگرانی هایی دارد. فشار تحریم ها زیاد است و از سوی دیگر تهران به دنبال بازیابی نقش منطقه ای خود است. در عین حال آمریکا و اروپا باید این نکته را درک کنند که یک توافق هسته ای نه تنها به حل بحران سوریه کمک می کند، بلکه می تواند به اهرمی علیه روسیه تبدیل شود. تحلیلگران می گویند توافق هسته ای ایران و غرب از جمله عواملی است که می تواند در کاهش نفوذ روسیه در منطقه خاورمیانه موثر باشد و این همان آرزویی است که واشیتگتن و متحدان اش در آنسوی آتلانتیک در دل دارند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10