کدام کشور دنیا محدودترین روابط دیپلماتیک را با اتحادیه اروپا دارد؟!

پیشنهاد اجرایی کردن مقدمات گشایش دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در تهران تا پایان سال جاری که به تازگی به تصویب پارلمان اروپا رسیده، با واکنش های متفاوتی رو به رو شده است. انتقادات تند از احتمال گشایش چنین دفتری در حالی صورت می گیرد که نگاهی به نقشه روابط خارجی اتحادیه اروپا، وضعیت خاصی برای ایران نشان می دهد.

به گزارش «تابناک»، پس از توافق موقت هسته ای ژنو و در جریان سفر مقامات اروپایی و از جمله کا ترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران، احتمال گشایش دفتر نمایندگی این اتحادیه در تهران، از جمله موضوعاتی بود که مورد توجه روزنامه ها قرار گرفته است؛ هر چند دو طرف در این باره خبری را رسما منتشر نکردند.

در ایام نوروز، پیش نویس قطعنامه اتحادیه اروپا در خصوص راهبرد اتحادیه اروپا در قبال ایران در کمیته خارجی اتحادیه اروپا به تصویب رسید و سپس پارلمان اروپا با تصویب قطعنامه ای از کا ترین اشتون، مسئول دیپلماسی خارجی اتحادیه اروپا خواست تا مقدمات گشایش دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا در تهران را تا پایان سال جاری ۲۰۱۴ فراهم آورد.

هرچند ایجاد نمایندگی های دیپلماتیک بین طرف های مقابل با رضایت آن ها انجام شده و هیچ کشوری را نمی توان وادار به پذیرش یا رد درخواست ایجاد روابط دیپلماتیک با کشور یا سازمانی بین المللی کرد، تصمیم اتحادیه اروپا برای اجرایی کردن مقدمات گشایش دفتر این اتحادیه در تهران با واکنش های تندی روبه رو شد. این در حالی است که سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته است: اگر تأسیس دفتر اتحادیه اروپا در تهران بر اساس احترام متقابل و رفتارهایی در چهارچوب اصول روابط بین المللی و دیپلماتیک باشد، از آن استقبال می کنیم.

با شکل گیری و گسترش اتحادیه اروپا که هم اکنون متشکل از ۲۸ کشور عضو است و با حرکت تدریجی آن ها به سمت سیاست های مشترک، نمایندگی های این اتحادیه در دیگر کشور ها و نیز نزد سازمان های بین المللی رو به روز بیشتر شده . اکنون این اتحادیه به جز ایران و چند کشور معدود دیگر، در همه کشورهای دنیا دارای دفتر نمایندگی است؛ هرچند برخی از کشور ها در اعطای موقعیت دیپلماتیک (مصونیت ها و مزایای دیپلماتیک) به نمایندگی های اروپایی ملاحظاتی دارند.

تصویر زیر کشور ها را در سه دسته کلی کشورهای عضو اتحادیه اروپا (سبز رنگ)، کشورهای محل استقرار نمایندگی های اتحادیه اروپا (کشورهای آبی رنگ) و کشورهایی که اتحادیه اروپا در آن ها نمایندگی ندارد (کشورهای با رنگ خاکستری) نشان داده است.

نقشه زیر به طور تفصیلی تر وضعیت نمایندگی های اتحادیه اروپا در کشورهای مختلف جهان را نشان می دهد. کشورهای آبی رنگ عضو اتحادیه اروپا هستند، در کشورهایی که با رنگ سبز تیره نشان داده شده اند نمایندگی اتحادیه اروپا همه وظایف تعیین شده در پیمان لیسبون را انجام می دهد، در کشورهای با رنگ سبز روشن نمایندگی اتحادیه اروپا تنها وظیه نمایندگی اتحادیه را بر عهده دارد، در کشورهای با ترکیب رنگ زرد و قرمز نمایندگی اکردیته اتحادیه اروپا همراه با یک دفتر محلی قرار دارد، در کشورهای با رنگ زرد نمایندگی اکردیته اتحادیه اروپا بدون دفتر محلی قرار دارد، کشورهای با رنگ صورتی محل استقرار نمایندگی های غیردیپلماتیک اتحادیه اروپا است، در کشورهای با رنگ قهوه ای یک نمایندگی غیر مقیم غیر دیپلماتیک وجود دارد و در کشورهایی مانند ایران، ازبکستان، کره شمالی و صحرای غربی هیچ نمایندگی از اروپا وجود ندارد.

در مقابل، بسیاری از کشورها نیز نمایندگی خود نزد اتحادیه اروپا را ایجاد کرده اند، ولی ایران از جمله کشورهایی است که به دلیل نداشتن نمایندگی نزد اتحادیه اروپا، روابط خود با این اتحادیه را از طریق سفارت خود در بلژیک ـ که مقر اتحادیه اروپاست ـ پیگیری می کند. در نقشه زیر کشورهایی که با رنگ سبز نشان داده شده اند، در مقر اتحادیه اروپا نمایندگی دارند.