صالحی: پلوتونیوم اراک نگران‌کننده نیست

ایسنا:  علی اکبر صالحی "مرد تمام دوران ها" پس از انقلاب، در حالی سکان سازمان انرژی اتمی را برای دومین بار و در دولت اعتدال گرای "تدبیر و امید" به عهده گرفت که به لحاظ فنی و سیاسی شاهد تحولات مهمی در این عرصه در بیش از 100 روز گذشته بوده ایم.

صالحی سال 1392 را سالی "خوب" و با گشایش های فراوان پیش بینی کرده بود. با این حال او از بیان دلایل این سخن خود تاکنون خودداری کرده است.

دو تحول مهم در شش ماه گذشته در عرصه سیاسی و فنی هسته ای "چارچوبی برای همکاری" و "برنامه اقدام مشترک" بوده است که میان ایران با آژانس و ایران با 1+5 صورت گرفته که اولی در حال اجرا و دومی در انتظار اجراست.

صالحی ضمن "مناسب" خواندن توافق ژنو با توجه به شرایط و مقدورات کشور گفت که "اگر بتوانیم از پیچ تاریخی که در آن هستیم عبور کنیم «فزت و رب الکعبه» می شویم."

وی با بیان این که مذاکره کنندگان بر روی پل صراط حرکت نمی کنند بلکه در یک اتوبان حرکت می کنند، افزود که مسوولان کشور برای مذاکره کننده آزادی عمل قائل هستند و فرد مذاکره کننده سلیقه خود را اعمال می کند اما نمی تواند وقتی مقصد مشهد است، سر از پاریس در بیاورد.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره نگرانی های بین المللی از فعالیت راکتور اراک گفت که "رآکتور تحقیقاتی اراک نمی تواند پلوتونیوم مورد استفاده در سلاح های هسته ای را تولید کند."

او درباره تولید UF6 تا غنای 5 درصد اظهار کرد که "از زمان اجرای توافق ژنو، ذخایر اورانیوم 5 درصدی که تولید می شود به اکسید اورانیوم تبدیل می شود و ذخایر تولید شده قبلی در جای خود می ماند."

صالحی هم چنین گفت که "تعلیق موقت غنی سازی 20 درصدی می تواند سریع انجام پذیرد."

وی نیز از پیشنهاد و مذاکره با یک کشور در رابطه با ساخت نیروگاه های اتمی جدید در ایران و نیز دستیابی به شیوه جدیدی برای تولید مولیبدن از طریق صفحات سوخت از رده خارج شده خبر داد.

علی اکبر صالحی با حضور در محل خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) درباره تعهدات هسته ای ایران در چارچوب توافق ژنو، برخی ابهامات و انتقادها به آن ها، آخرین تحولات در عرصه هسته ای، نظرش درباره فیس بوک به سوالات خبرنگاران این خبرگزاری پاسخ داد که متن کامل آن در زیر می آید.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره آن بخش از تعهد ایران در چارچوب توافق ژنو مبنی بر تبدیل UF6 غنی شده تا 5 درصد به UO2 (اکسید اورانیوم) طی شش ماه، با تاکید بر این که "ایران اورانیوم پنج درصدی را تولید می کند، چون ماده اولیه تهیه سوخت برای راکتورهای هسته ای است" گفت: ما در نهایت ذخایر UF6 غنی شده تا 5 درصد را که به شکل گاز است باید برای تولید سوخت به UO2 تبدیل کنیم تا بعدا تبدیل به قرص سوخت شود.

وی هم چنین گفت که نگهداری UO2به مراتب آسان تر از گاز UF6 است.

صالحی گفت که به طور طبیعی و در زمان مقتضی باید ذخایر UF6 پنج درصدی مان را تبدیل به اکسید اورانیوم کنیم.

با اجرای توافق ژنو هرچه قدر اورانیوم 5 درصدی تولید کنیم به اکسید اورانیوم تبدیل می شود

صالحی درباره برخی انتقاد ها در چارچوب توافق ژنو مبنی بر این که تولید اورانیوم تا غنای 5 درصد قرار است متوقف شود، تصریح کرد: از زمان اجرای توافق ژنو و پس از راه اندازی واحد تبدیل در اصفهان، هرچه قدر اورانیوم تا غنای 5 درصد تولید کنیم، باید به اکسید اورانیوم تبدیل شود.

از ذخایر اورانیوم 5 درصدی که قبلا تولید شده چیزی کم نمی شود

وی گفت: در حال حاضر حدود 7 تن UF6 غنی شده تا 5 درصد تولید کرده ایم و هرچه از این مقدار در طول شش ماه مورد توافق بیش تر تولید کنیم، باید به اکسید اورانیوم تبدیل شود، یعنی به میزان ذخایر UF6 قبلی مان چیزی اضافه نخواهد شد، نه این که ذخایر قبلی را به اکسید اورانیوم تبدیل کنیم.

رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به تاکید و اصرار 1+5 بر افزایش نیافتن میزان ذخایر اورانیوم 5 درصدی ایران اظهار کرد: آن ها با ظن باطل خودشان بر این اعتقادند که اگر اورانیوم UF6 به شکل گاز نگهداری شود، هر زمانی که ایران اراده کند، می تواند آن را به سانتریفیوژهایش تزریق کرده و غنای آن را بالاتر ببرد، اما اگر به اکسید اورانیوم تبدیل شود برگرداندن آن به گاز UF6 کار آسانی نخواهد بود.

هنوز خط تبدیل اورانیوم در اصفهان آماده نشده است

وی درباره عملیاتی کردن خط تبدیل اورانیوم 20 درصدی به U3O8 و اورانیوم 5 درصدی با بیان این که "ما برای این کار به تجهیزات و تاسیسات خاص خود نیاز داریم که ساخت آن در تاسیسات هسته ای اصفهان از یکی دو ماه قبل آغاز شده است" افزود: ما یک ماه پیش اعلام کردیم که در آینده نزدیک این تاسیسات فعال خواهد شد و هنوز تا تکمیل آن فاصله داریم. ممکن است وقتی "برنامه اقدام مشترک" شروع به اجرا شود، هنوز این تاسیسات آماده نشده باشد. با این حال تلاش داریم در زمان مقتضی آن را آماده کنیم، اما نمی توانم قول دهم که در زمان آغاز اجرای توافق ژنو آماده خواهد شد یا نه.

تبدیل اورانیوم 20 درصدی به U3O8 و اورانیوم 5 درصدی در طی شش ماه انجام می شود

رییس سازمان انرژی اتمی تاکید کرد که عملیاتی کردن تبدیل اورانیوم 20 درصدی به U3O8 و اورانیوم 5 درصدی باید طی شش ماه صورت گیرد و اجرای آن از روز اول و یک جاامکان پذیر نیست.

تعلیق غنی سازی 20 درصد به معنای انصراف ما از حق مان نیست

وی در پاسخ به انتقاد ها درباره متوقف شدن تولید اورانیوم تا غنای 5 درصد گفت: در چارچوب "برنامه اقدام مشترک" میان ایران و 1+5 روشن است که ایران تولید اورانیوم تا غنای 5 درصد خود را ادامه می دهد و فقط 20 درصد خود را به طور موقت و داوطلبانه متوقف می کند. تعلیق تولید اورانیوم تا غنای 20 درصد به این معنا نیست که ما از حق خود انصراف داده یا آن را واگذار کنیم، فقط سطح غنی سازی را پایین آورده که آن هم در چارچوب نیاز و برنامه سازمان انرژی اتمی است.

صالحی تاکید کرد: ما غنی سازی 20 درصدی را حق خود می دانیم که در خاک خود آن را به هر میزان، سطح و شیوه ای که به لحاظ اقتصادی توجیه پذیر باشد، انجام دهیم.

معاون رییس جمهور گفت: در حال حاضر نیاز کشور برای تولید اورانیوم تا غنای 5 درصد برای رآکتور اتمی بوشهر است. راکتور بوشهر در سال به 30 تن اورانیوم 5 درصد احتیاج دارد و ما الان فقط 7 تن داریم.

غنی سازی با استفاده از لیزر را داوطلبانه کنار گذاشتیم

صالحی درباره روش های غنی سازی با بیان این که امروز روش های قدیمی مثل دیفیوژن هنوز در دنیا از جمله در شرکت اوردیف فرانسه مرسوم است گفت: از آن جایی که استفاده از سانتریفیوژ برای غنی سازی مقرون به صرفه تر است در دنیا مرسوم شده است. ایران هم قبل از آن که غنی سازی را با استفاده از سانتریفیوژ آغاز کند، هم زمان دو روش غنی سازی با لیزر و کار بر روی سانتریفیوژ را در سطح آزمایشگاهی انجام داد و در هر دو روش موفق شدیم، اما از آن جا که استفاده از سانتریفیوژ به صرفه تر بود، آن را پیش گرفتیم و غنی سازی با استفاده از لیزر را داوطلبانه کنار گذاشتیم. البته این موضوع به سال ها پیش، زمانی که بنده در آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان نماینده ایران مشغول به فعالیت بودم بازمی گردد.

در تحقیق و توسعه نسل های جدید سانتریفیوژ راه برای ما به طور کامل هموار است

رییس سازمان انرژی اتمی در رابطه با تحقیق و توسعه در رابطه با نسل های جدید سانتریفیوژ تصریح کرد: در این زمینه راه برای ما به طور کامل هموار است. ما توانسته ایم نسل های پیشرفته ای از سانتریفیوژ را بسازیم که افق بلندتری برای متخصصان ما فراهم می کند و در آخرین گزارش DIQ که داوطلبانه و از روی حسن نیت درباره نسل جدید سانتریفیوژها به آژانس دادیم، اطلاعات نسل جدید سانتریفیوژ تولید شده در ایران را ارائه کردیم.

وی درباره نصب سانتریفیوژ های جدید پس از اجرای توافق ژنو گفت: اگر در زنجیره های ماشین های نسل اول، ماشینی خراب شود از همان ماشین جایگزین می شود که به لحاظ فنی امری معقول است و اگر در نسل های جدید ماشینی خراب شود، از نسل خودش جایگزین می شود.

بر اساس توافق ژنو نباید امکان تبدیل U3O8 به اورانیوم 20 درصد وجود داشته باشد

صالحی درباره "برگشت ناپذیر بودن" خط تبدیل U3O8 به اورانیوم 20 درصدی گفت: نصف مقدار اورانیوم 20 درصدی که در کشور وجود دارد، با اجرای برنامه اقدام مشترک به U3O8 تبدیل می شود و نصف دیگر به اورانیوم تا غنای 5 درصد رقیق می شود. این که می گویند خط برگشت پذیر وجود نداشته باشد، یعنی U3O8 به UF6 بیست درصدی تبدیل نشود. البته اقدام به چنین کاری صرفه اقتصادی ندارد و به لحاظ فنی نیز انجام دادن آن زمان بر است.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره چگونگی رقیق کردنUF6 بیست درصدی به UF6 پنج درصدی گفت: روند رقیق کردن به چند روش قابل انجام است و به لحاظ فنی کار سختی نیست. ما می توانیم UF6 بیست درصدی را با اورانیوم طبیعی ترکیب کنیم و به 5 درصد برسانیم یا UF6 بیست درصدی را با اورانیوم تهی شده که به عنوان پسماند نگهداری می کنیم، ترکیب کنیم.

وی در پاسخ به این که تعلیق غنی سازی 20 درصد در چارچوب توافق ژنو اولین اقدام ایران در آغاز اجرای توافق است یا در طول شش ماه صورت می گیرد؟ گفت: تعلیق غنی سازی 20 درصد می تواند سریع انجام پذیرد، اما تبدیل مواد باید در یک پروسه انجام شود.

وی در پاسخ به این پرسش که گفته می شود برخی از بازرسی ها در چارچوب توافق ژنو فراتر از پروتکل الحاقی است؟ گفت: نظارت هایی که در توافق ژنو به آن اشاره شده است، در برخی موارد فراتر از توافق نامه پادمان جامع میان ایران و آژانس است که ایران برای نشان دادن حسن نیت و انعطاف خود این همکاری را انجام می دهد. بازرسی از کارخانه تولید آب سنگین اراک و معدن گچین بندرعباس از این جمله است. در چارچوب توافق ژنو نیز موارد بازرسی ها در قالب پادمان جامع هستند. البته برخی موارد را ما خارج از چارچوب پادمان به طور استثناء پذیرفته ایم برای این که موانع پیش رو را برطرف کنیم.

برای نشان دادن حسن نیت، بازرسی از برخی مراکز را به طور مدیریت شده و کنترل شده پذیرفته ایم

صالحی تصریح کرد: در توافق نامه پادمان جامع الزامی به نشان دادن کارخانه روتورهای سانتریفیوژ نداریم، چراکه در آن کارخانه، مواد هسته ای وجود ندارد و آژانس زمانی حق ورود برای بازرسی دارد که مواد هسته ای در آن محل به کار می رود. جمهوری اسلامی ایران به طور استثناء و برای نشان دادن حسن نیت و اثبات مجدد شفافیت برنامه هسته ای و این که ریگی به کفشش ندارد، برای چندمین بار دسترسی به این مراکز را البته به طور مدیریت شده و کنترل شده پذیرفته است.

مذاکره کنندگان در یک اتوبان حرکت می کنند و از آزادی عمل مشخصی برخوردارند

وی با اشاره به تصمیم کشور در این باره اظهار کرد: کمیته ای از مسوولان نهادها و ارگان های مختلف وجود دارد و کلیات توافق و مذاکرات در آن مورد بحث قرار می گیرد و پس از آن موارد برای اجرا در اختیار مذاکره کنندگان قرار می گیرد. البته این گونه هم نیست که مذاکره کنندگان بر روی پل صراط حرکت کنند. آن ها در یک اتوبان حرکت می کنند و از آزادی عمل مشخصی برخوردارند.

رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این که چه «فعالیت هایی» قرار است در تاسیسات غنی سازی نطنز و فردو و رآکتور آب سنگین اراک بر اساس توافق ژنو بیش از این گسترش نیابد؟ خاطرنشان کرد: قرار شده در مدت شش ماه در فردو و نطنز ماشین جدید نصب نکنیم. اما ماشین هایی که در حال کار هستند، اگر صدمه ببینند، از نوع خودشان جایگزین می کنیم.

باید در برابر انتقادها سعه صدر داشته باشیم

وی با اشاره به انتقادهای صورت گرفته درباره توافق ژنو به ویژه درخصوص رآکتور اراک با بیان این که من در نقد اشکالی نمی بینم و نقدها را در چارچوب خانواده ایران می بینم، گفت: وظیفه ماست که به این انتقادها گوش دهیم و اگر درست هستند، روند را اصلاح کنیم و اگر نادرست است، منتقد را توجیه کنیم. معتقدم باید در برابر انتقادها سعه صدر داشته باشیم.

صالحی درباره آن چه برخی مطرح می کنند مبنی بر این که رآکتور اراک قرار است متوقف شود تصریح کرد: باید بگویم تا الان بیش از 80 درصد ساخت و ساز و نصب تجهیزات در راکتور اراک انجام شده است و اگر 20 درصد باقی مانده هم انجام شود، تازه به نقطه ای می رسد که ما آمادگی پیدا می کنیم سوخت مشابه سوخت حقیقی را با استفاده از آب سبک در رآکتور تست کنیم.

آمادگی داریم در یک چالش فنی دلایل مان برای گرایش پیدا نکردن رآکتور آب سنگین اراک به سمت سلاح هسته ای را بازگو کنیم

وی هم چنین در پاسخ به ادعای غربی ها که معتقدند راکتور اراک می تواند به خاطر استفاده از پلوتونیوم ایران را به سمت سلاح هسته ای ببرد با رد این استدلال تاکید کرد: ما آمادگی داریم در یک چالش فنی و در معرض افکار عمومی بین المللی دلایل خود برای گرایش پیدا نکردن رآکتور آب سنگین اراک به سمت سلاح هسته ای را بازگو کنیم و از هیچ چیز واهمه نداریم. بر اساس توافق ژنو گفته شده است که در مدت 6 ماه برخی تجهیزات عمده را نصب نکنیم اما این اقدامات لطمه ای به کار راکتور وارد نمی کند.

وی گفت: در حال حاضر تمامی سوخت های مشابه سوخت اصلی راکتور اراک (DUMMY) ساخته شده است.

اگر در گذشته انسجام امروز وجود داشت، می توانستیم توافق خوبی داشته باشیم

معاون رییس جمهور در پاسخ به این پرسش که شما در جایی گفتید که توافق ژنو می توانست بهتر نوشته شود با بیان این که "من پیش از این هم گفته ام که اگر در شرایط مهیا و بهتری قرار داشتیم، این توافق می توانست به شکل بهتر صورت گیرد" افزود: اگر در گذشته انسجامی که امروز در کشور شاهد آن هستیم وجود داشت، می توانستیم توافق خوبی داشته باشیم. امروز شرایط بهتر است و براساس همین شرایط توافق ژنو صورت گرفت. ضمن این که بخشی از مشکل ناشی از عملکرد طرف مقابل است. به طور مثال صدور فتوای مقام معظم رهبری می توانست در صورت رویکرد صادقانه طرف غربی فصل الخطاب و شتاب دهنده روند اعتمادسازی باشد.

علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی

رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که مدیریت پرونده هسته ای در وزارت خارجه چه تفاوتی با مدیریت آن در شورای عالی امنیت ملی دارد؟ گفت: در سال 2002 که نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی بودم و در آن مقطع آقای خرازی وزیر خارجه بودند، موضوع هسته ای مطرح شد. بعد از مدت کوتاهی به توصیه وزارت خارجه تشخیص داده شد مسوولیت پرونده هسته ای به شورای عالی امنیت ملی انتقال یابد بنابراین پرونده به شورا و جناب آقای روحانی واگذار شد. استدلال این بود که دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی به همه نهادها و ارگان ها اشراف دارد و می تواند آن ها را در بحث هسته ای هماهنگ کند. تا اینکه در دولت یازدهم تشخیص این شد که مجددا مدیریت بحث هسته ای به وزارت خارجه بازگردد.

مکانیزم تصمیم سازی و تصمیم گیری درباره موضوع هسته ای کماکان مثل گذشته است

وی خاطرنشان کرد: مکانیزم تصمیم سازی و تصمیم گیری درباره موضوع هسته ای کماکان مثل گذشته است، یعنی مجموعه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بحث و گفت وگو و تصمیم سازی را بر عهده دارد و در نهایت چارچوبی تعیین می شود و آن به مذاکره کننده واگذار می شود. البته مذاکره کننده با سلیقه خودش و در یک محدوده مشخصی از آزادی عمل حرکت می کند.

صالحی گفت که خوشبختانه بعد از تصمیم آقای روحانی برای بازگشت موضوع هسته ای به وزارت خارجه، به خوبی کارها پیش رفته است و امیدواریم باقی راه را به دقت و سعه صدر پیش ببرند.

ظریف با آقای روحانی و مجموعه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی هماهنگ است

معاون رییس جمهور در پاسخ به این که آیا درخواستی برای کاهش اختیارات وزیر خارجه به ویژه در زمینه هسته ای از سوی مجلس مطرح شده است؟ با بیان این که این که "دراین باره چیزی نشنیده ام"، گفت: آقای ظریف با آقای روحانی و مجموعه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی هماهنگ است و نیز خدمت حضرت آقا می رسند.

وقتی مقصد مشهد است نمی توان سر از پاریس درآورد

وی ادامه داد: موضوع هسته ای مساله شخصی نیست که افراد بخواهند به طور مستقل در آن عمل کنند. در عین حال که مسوولان کشور برای مذاکره کننده آزادی عمل قائل هستند و در این چارچوب فرد مذاکره کننده سلیقه خود را اعمال می کند. مثلا می گویند مقصد سفر مشهد است در این چارچوب هرکس می تواند به هر طریق که می تواند و می خواهد به مقصد برسد و این در اختیار آن فرد است، اما نمی تواند وقتی مقصد مشهد است، سر از پاریس در بیاورد.

صالحی در ادامه این گفت وگو درباره ساخت دومین راکتور اتمی کشور در بوشهر توسط روس ها که گفته شده است سال آینده کلنگ آن به زمین خواهد خورد، اظهار کرد: در سال 1992 و در زمان ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی و مدیریت آقای امراللهی بر سازمان انرژی اتمی پروتکلی میان ایران و روسیه امضا شد که بر اساس آن روس ها می توانند تا چهار هزار مگاوات نیروگاه در ایران بسازند. از این رو جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفته است در چارچوب این پروتکل با روس ها وارد مذاکره شود.

تکنولوژی نیروگاهی روس ها الان یکی از بهترین های تکنولوژی هاست

وی در پاسخ به این پرسش که تکنولوژی نیروگاهی روس ها بسیار عقب تر از تکنولوژی غربی است چرا باید دومین نیروگاه اتمی کشور به روس ها واگذار شود؟ گفت: ما معتقدیم تکنولوژی روس ها الان یکی از بهترین های تکنولوژی هاست و آن ها بازار بسیار خوبی در دنیا در اختیار دارند. در حال حاضر در چین، هند، ترکیه، اروپای شرقی در حال ساخت نیروگاه هستند.

صالحی اضافه کرد: نیروگاه بوشهر موجب شد تا روس ها تکنولوژی ساخت نیروگاه های اتمی شان را ارتقاء دهند. در حال حاضر متخصصان هسته ای ویژه ای در امر نیروگاهی در ایران و روسیه قرار دارند که علاوه بر زبان روسی و انگلیسی به تکنولوژی غربی و شرقی آشنا هستند و این سرمایه ای بسیار ارزشمند است.

وی گفت: هم چنین محل فعلی نیروگاه اتمی بوشهر ظرفیت ساخت چهار هزار مگاوات نیروگاه را دارد و با توجه به زیرساخت هایی که برای واحد اول وجود دارد، هزینه های ساخت و تولید بسیار کاهش می یابد و برای ما مقرون به صرفه است. از سویی ما نیروی انسانی قابل توجهی در زمینه ساخت نیروگاه های اتمی با تکنولوژی روسی در اختیار داریم.

رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که اگر ایران در شرایط عادی و تعامل با جامعه بین الملل بود کدام تکنولوژی نیروگاهی، شرقی یا غربی را انتخاب می کرد؟ اظهار کرد: در چنین شرایطی ما پیشنهادات را به مناقصه می گذاشتیم و شرایط و پیشنهادهای طرف ها در مناقصه را به طور دقیق بررسی می کردیم. بررسی شرایط پیشنهاد دهنده ها به لحاظ نوع راکتور، جنبه های ایمنی، شیوه تامین مالی و انتقال تکنولوژی بسیار مهم است.

وی با اشاره به روش های مختلف سرمایه گذاری در زمینه ساخت نیروگاه های هسته ای در ایران تصریح کرد: ما آمادگی داریم تا دراین زمینه کشورها سرمایه گذاری کرده و نیروگاه بسازند. ما حاضریم برق تولیدی این نیروگاه ها را خودمان خریداری کرده یا هزینه ساخت نیروگاه را بپردازیم و برق آن را صادر کنیم. ایران به عنوان یک هاب منطقه ای می تواند در زمینه تولید برق به ویژه از طریق انرژی هسته ای موثر باشد.

پیشنهاد و مذاکره با یک کشور در رابطه با ساخت نیروگاه اتمی در ایران

صالحی در ادامه از پیشنهاد و مذاکره با یک کشور در رابطه با ساخت نیروگاه اتمی در ایران خبر داد و گفت: در حال حاضر یکی از کشورها پیشنهاد خوبی به ما داده است و تاکنون هم دو جلسه با حضور بنده و معاون نیروگاهی سازمان در این خصوص برگزار شده است. هم چنین قرار است سفری در این رابطه به کشور مذکور صورت گیرد.

وی از ذکر نام کشور مذکور خودداری کرد و گفت: مذاکرات در این باره با کشور مذکور در مراحل خوبی قرار دارد.

رییس سازمان انرژی اتمی هم چنین از پیشنهاد کشور دیگری برای ساخت نیروگاه در ایران خبر داد و بدون اشاره به نام این کشور اظهار کرد: البته پیشنهاد ساخت نیروگاه در ایران از سوی واسطه کشور مذکور به ما ارایه شده است و ما در حال بررسی آن هستیم که اگر بررسی ها نتیجه مثبت داشته باشد، وارد مذاکره می شویم.

نیروگاه بوشهر را بسیار ارزان ساختیم

صالحی درباره هزینه ساخت و تکمیل نیروگاه بوشهر واحد اول با بیان این که "ما نیروگاه بوشهر را بسیار ارزان ساختیم"، تصریح کرد: اگر سرمایه گذاری قبل از انقلاب بر روی نیروگاه بوشهر را با توجه به تحولات 30 سال گذشته دو برابر کنیم و با پولی که الان به روس ها دادیم، آن را جمع کنیم، هزینه ای که برای نیروگاه بوشهر صرف شده است به اندازه قیمتی خواهد بود که امروز برای ساخت یک نیروگاه اتمی باید پرداخت کنیم، فقط یک ضرر کردیم و آن این که 30 سال از مزیت تولید برق هسته ای عقب ماندیم.

رییس سازمان انرژی اتمی با اشاره به دوره مدیریت قبلی اش در سازمان انرژی اتمی (1388 - 89) اظهار کرد: وقتی به سازمان انرژی اتمی آمدم، تعداد کارکنان روسی بسیار کم شده بودند و کارها به کندی پیش می رفت. تصمیم گرفتیم تا موانع را رفع کنیم، اما خیلی از مسوولان کشور به ما می گفتند ساده نگری است اگر فکر کنید روس ها نیروگاه را برای شما می سازند، اما ما موانع را برطرف کردیم و در عرض چند ماه در حالی که تعداد روس ها به 900 نفر کاهش یافته بود، به سه هزار نفر افزایش یافت.

وی ادامه داد: بیش از دو سال است که نیروگاه بوشهر در حال تولید برق و انرژی است، اما متاسفانه هنوز برخی ها فکر می کنند که نیروگاه تولید برق نمی کند. در دوره جدید مسوولیتم در سازمان انرژی اتمی، نیروگاه به بهره بردار ایرانی تحویل داده شد و در سه، چهار ماهه اخیر، بیش از یک میلیارد و نیم کیلووات ساعت برق تولید شده است.

پس از توافق با روس ها شاهد کلنگ زنی نیروگاه جدید در بوشهر خواهیم بود

صالحی با اشاره به قول رییس جمهور برای اختصاص بودجه ساخت دومین رآکتور اتمی در بوشهر و تحقق این مساله در لایحه بودجه گفت: آقای روحانی قول داده اند و در بوشهر هم این مساله را بیان کرده اند که مبلغ قابل توجهی را برای ساخت نیروگاه جدید اتمی در بوشهر در سال 93 اختصاص داده اند. مذاکرات ما با روس ها برای رسیدن به یک قرارداد در این زمینه همچنان ادامه داد و پس از توافق شاهد کلنگ زنی این نیروگاه جدید خواهیم بود.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره چگونگی تامین سوخت دومین نیروگاه اتمی ایران و کلید در دست بودن یا نبودن آن تصریح کرد که هنوز این مسائل قطعی نشده و جزییات آن در حال مذاکره است.

با توجه به شرایط، محدودیت ها و مقدوریت ها آن چه در ژنو به دست آمد یک توافق مناسب بود

معاون رییس جمهور درباره برخی انتقاد ها به قراداد ساخت و تکمیل نیروگاه بوشهر با روسیه با بیان این که "باید زمان و شرایط امضای قرارداد مورد توجه قرار گیرد" اظهار کرد: معتقدم قبل و بعد از ما کسی قصد خیانت به کشور را نداشته است. بلکه همه می خواهند بهترین امتیازها را برای کشور بگیرند، اما این به شرایط کشور بازمی گردد. به عنوان مثال درباره توافق ژنو باید گفت که توافق خوبی است، اما نمی توان گفت که توافقی آرمانی است. زمانی این توافق می توانست مطلوب نظر و آرمانی باشد که فتوای مقام رهبری که حکم حکومتی است، فصل الخطاب قرار گیرد و به اعتبار آن، پرونده ایران از شورای امنیت خارج و در آژانس بدون هیچ قید و شرطی عادی شود. اما طرف های ما در مذاکرات با حسن نیت وارد نمی شوند که این گونه از ما مسایل را بپذیرند. بنابراین با توجه به شرایط و محدودیت ها و مقدوریت ها آن چه در ژنو به دست آمد یک توافق مناسب بود. در قرار داد با روس ها هم همین استدلال حاکم است. الان که قرارداد جدید نوشته می شود، دوستان شرایط و حساسیت ها را لحاظ می کنند تا بهترین شرایط در نظر گرفته شود.

رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند سازمان انرژی اتمی باید برنامه هسته ای اش برای آینده را بازتعریف کند، اظهار کرد: ما برنامه میان مدت سازمان انرژی اتمی را به طور مختصر به آقای روحانی ارائه کرده ایم که براساس محاسبات ما در افق 10 الی 12 ساله علاوه بر هزار مگاوات فعلی، صاحب چهار هزار مگاوات برق از طریق نیروگاه های اتمی شویم و متعاقب آن اورانیوم مورد نیاز این پنج هزار مگاوات را باید تامین کنیم. هدف اول ما در این چارچوب تولید برق است و به طور طبیعی ساخت رآکتورهای کوچک، تحقیقاتی، رادیوداروها و انجام فعالیت های دیگر در بخش های صنعتی، پزشکی و کشاورزی را نیز خواهیم داشت.

صالحی ادامه داد: من اخیرا از همکارانم خواسته ام تا برای استاندارد سازی تجهیزاتی که با پرتوها کار می کنند، اهتمام ویژه کنند و به بازآموزی افرادی که در این بخش ها کار می کنند و ارتقای کیفیت در پایش تجهیزات در بیمارستان ها بپردازند.

دستیابی متخصصان سازمان انرژی اتمی به شیوه جدیدی از تولید مولیبدن

ساخت نیروگاه های جدید ادامه حیات با نشاط علمی سازمان انرژی اتمی را تضمین می کند

وی هم چنین از دستیابی متخصصان سازمان انرژی اتمی به شیوه جدیدی از تولید مولیبدن خبر داد و گفت: در این شیوه جدید با استفاده از صفحات سوختی که برای استفاده در راکتور تهران تست می شوند ولی تست آن ها موفق نیست استفاده می کنیم. در این شیوه صفحات سوختی که از رده خارج می شوند دور ریخته نشده و یا بلااستفاده نمی ماند و ما از آنها برای تولید مولیبدن استفاده می کنیم. این شیوه در کشورهای معدودی به کار گرفته شده است.

رییس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: ما در فن آوری هسته ای به یک بلوغ نسبی رسیده ایم و این بسیار ارزشمند است. ما نیاز داریم به نحو مطلوب از تشکیلاتی که در عرصه هسته ای ایجاد شده است، صیانت کنیم و کار را جلو ببریم. ساخت نیروگاه های جدید ادامه حیات با نشاط علمی سازمان انرژی اتمی را تضمین می کند.

صالحی در پاسخ به این پرسش که توضیحات مسوولان مرتبط با موضوع هسته ای از جمله شما و آقای ظریف تا چه اندازه به رفع نگرانی های داخلی از اجرای توافق ژنو به ویژه در رابطه با راکتور اراک کمک کند؟ گفت: موضوع هسته ای در دو بعد سیاسی و فنی مورد بحث است و نیاز است تا در هر دو بعد جامعه، نخبگان و اقشار مختلف توجیه شوند. سازمان انرژی اتمی و وزارت خارجه در این دو بخش مکمل یکدیگر کار می کنند، مثلا در رابطه با ابهاماتی که پیرامون رآکتور اراک در چارچوب توافق ژنو به وجود آمده است، آقای ظریف نمی تواند به طور جزیی پاسخ گو باشد. بلکه بنده و دوستانم در سازمان انرژی اتمی این وظیفه را به عهده داریم و تاکید می کنم به دلایل علمی، ادعاها درباره متوقف شدن رآکتور اراک درست نیست.

وی خاطرنشان کرد: طبق توافق ژنو، قرار است برای رآکتور اراک "رهیافت پادمان" نوشته شود و این به معنی آن است که رآکتور اراک مثل تاسیسات دیگر از جمله نیروگاه بوشهر و تاسیسات غنی سازی نطنز، برنامه ای برای بازدید و نظارت های آژانس خواهد داشت. علاوه بر این راکتور اراک مدت هاست که هر سه ماه یک بار مورد بازرسی آژانس قرار می گیرد، در حالی که ایران الزامی به این کار ندارد. بنابراین وقتی راکتور فعالیتش را آغاز کند، طبق رهیافت پادمانی که برای آن نوشته و میان ایران و آژانس توافق خواهد شد، از آن بازرسی می شود و دوربین ها 24 ساعته در آن نظارت دارند و این به معنای آن است که ساخت راکتور متوقف نخواهد شد.

رآکتور تحقیقاتی اراک نمی تواند پلوتونیوم مورد استفاده در سلاح های هسته ای را تولید کند

صالحی درخصوص استدلال غربی ها مبنی بر این که رآکتور اراک می تواند زمینه ساخت سلاح هسته ای را به خاطر استفاده از پلوتونیوم موجود در خود فراهم کند، تصریح کرد: اساسا رآکتور 40 مگاواتی تحقیقاتی اراک نمی تواند پلوتونیوم مورد استفاده در سلاح های هسته ای را تولید کند، چراکه این پلوتونیوم به مدت یک سال در قلب راکتور قرار می گیرد در حالی که پلوتونیوم مورد استفاده در سلاح های هسته ای نباید بیش از 3 الی چهار هفته در قلب رآکتور بماند، چون بیش از این مدت اگر در قلب بماند به سمومی آغشته می شود که اساسا امکان استفاده از آن برای آن چه آنها معتقدند وجود ندارد. علاوه بر این اساسا ایران فعالیت و کارخانه بازفرآوری ندارد.

رییس سازمان انرژی اتمی هم چنین به نظارت و بازررسی های آژانس از راکتور اراک اشاره کرد و گفت: وقتی دوربین های آژانس 24 ساعته در راکتور نصب شود و بازرسان از آن بازدید کنند دیگر جای نگرانی نیست.

قبول ندارم بین کنگره، دولت و سنای آمریکا تقسیم کاری برای بازی دادن ایران صورت گرفته است

معاون رییس جمهور در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند آمریکایی ها در حال بازی با ایران هستند و دولت اوباما با کنگره و سنا در اجرای یا تعلیق تحریم ها هماهنگ است، با بیان این اعتقاد که آن ها (آمریکایی ها) هم در بین خود در رابطه با ایران اختلاف نظر دارند ادامه داد: کنگره تحت نفوذ صهیونیسم است. از سویی اوباما می خواهد از خود اسطوره ای بر جای بگذارد، نه این که برای خیرخواهی ما باشد، اوباما نمی خواهد مثل سایر روسای جمهور آمریکا باشد، بلکه سعی دارد خود را در جمع افرادی مثل آبراهام لینکلن و جرج واشنگتن قرار دهد. اگر اوباما بتواند پرونده هسته ای ایران را که بسیار پیچیده است، حل کند دستاورد عظیمی بعد از انتخابش به عنوان یک سیاهپوست به دست آورده و نامش در تاریخ باقی خواهد ماند و ما حرکت آمریکایی ها را از این منظر ارزیابی می کنیم. بنابراین خیلی قبول ندارم بین کنگره، دولت و سنا تقسیم کاری برای بازی دادن ایران صورت گرفته است.

نباید پشت مذاکره کنندگان را خالی کنیم

وی با تاکید بر انسجام داخلی اظهار کرد: باید در این مسیر جدای از این که آمریکایی ها برنامه ای برای ما دارند یا نه، منسجم باشیم و پشت مذاکره کنندگان را خالی نکنیم. البته مذاکره کنندگان هم باید هوشیار و دقیق باشند و واکنش های سنجیده ارائه دهند. اگر بتوانیم از این پیچ تاریخی عبور کنیم «فزت و رب الکعبه» می شویم و گشایش های دیگری ایجاد می شود. نه اینکه بگویم قرار است همه مشکلات رفع شود، بلکه معتقدم بهانه های خارجی برای این که کار و تلاش و توسعه در کشور متوقف یا کند شود، برداشته می شود.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره محرمانه ماندن مذاکرات هسته ای و انتقادهایی که در این باره به تیم مذاکره کننده وارد شده است، گفت: تیم مذاکره کننده تشخیص داد نباید مذاکرات در جزییات بازگو شود، چون ممکن است پیش از موعد در آن اخلال ایجاد شود. من هم معتقدم ضرورتی ندارد کاری که به سرانجام نرسیده است ولو این که حق مردم است درباره آن بدانند، بیان کرد. مثل این است که بگوییم مردم حق دارند بدانند، پس بیایبم تمام جزییات تجهیز ات و آمادگی دفاعی و نظامی مان را به طور علنی بیان کنیم!

صالحی در ادامه در پاسخ به این پرسش که سازمان برای حوادث احتمالی هسته ای چه برنامه ای دارد؟ گفت: ما باید همه ابعاد لازم را در این زمینه بررسی کنیم. علاوه بر ابعاد و نیازهای داخلی به لحاظ تجهیزات و نیروی انسانی آموزش دیده، باید اقداماتی را انجام دهیم در این راستا نیاز است تا در کنوانسیون هایی عضو شویم تا اگر خدای ناکرده اتفاقی رخ داد، دیگران به کمک ما بیایند. ما آمادگی داریم در این زمینه مانورهایی را انجام دهیم در عین حال که در حال نوشتن دستورالعمل هایی در این زمینه هستیم و در آینده در این مورد با هلال احمر گفت وگو و مشورت خواهیم کرد.

برای این که گفته ام سال 92 سال خوبی است دلایل محکمی دارم

وی در پاسخ به این که چرا درباره این که سال گذشته گفتید سال 92 سال خوبی است، توضیح بیشتر نمی دهید و دلایل خود را برای این موضوع مطرح نمی کنید؟ گفت: برای این گفته ام دلایل محکمی دارم اما معتقدم همیشه باید به خیر و امید دل بست تا آن خیر و امید محقق شود.

فیسبوک علاوه بر وقت حوصله هم می خواهد

رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این که چرا صفحه ای در فیس بوک به نام خود ندارید؟ با بیان این که به لحاظ درونی به این نتیجه نرسیده ام که در فضای مجازی وارد شوم گفت: من نمی گویم فیس بوک چیز بدی است، اما علاوه بر این که این کار وقت و حوصله می خواهد و من نمی توانم وقتم را برای این کار تنظیم کنم، علاقه هم می خواهد. به لحاظ شخصی معتقدم فیس بوک ابزار خوبی است، اما هنوز نتوانستم خود را قانع کنم که وارد فضای مجازی شوم. با وجود این که برنامه نویس بودم و به فرزندانم کامپیوتر یاد دادم، اما الان خیلی حوصله پرداختن به این مسائل را ندارم. البته گوشی های همراه جدید کارها را کمی آسان کرده است.

وی با تاکید بر این که نباید در مسایل اجتماعی به مردم فشار آورد، گفت: در زمانی که من رییس دانشگاه صنعتی شریف بودم، بخشنامه ای صادر شد مبنی بر این که خانم ها باید در محل کار حجاب بگذارند. این که به خانم هایی که تا دیروز حجاب نداشتند بگویید حجاب بگذارید کار خیلی سختی بود. به خاطر همین سخنرانی برای زنانی که در دانشگاه فعالیت می کردند، ترتیب دادم و در آن جا گفتم نه می گویم حجاب بد است و نه می گویم خوب. کسی که به آن اعتقاد داشته باشد اگر هم من نگویم رعایت می کند و اگر کسی اعتقاد نداشته باشد بارها هم بگوییم باز رعایت نمی کند. اما من مجری ام و باید این بخشنامه اجرا شود، پس اجازه ندهید من به حریم شما وارد شوم. خودتان رعایت کنید. پس از آن عده زیادی از خانم ها بدون هیچ مشکلی حجاب شان را رعایت کردند و به نظرم روش بسیار مناسبی بود. از این رو نمی گویم فیس بوک چیز بدی است اما وقت و حوصله می خواهد و من نمی توانم وقتم را در این باره تنظیم کنم و علاقه می خواهد که من ندارم.

علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی

به آقای خاتمی ارادت دارم

چیزی برای از دست دادن ندارم، یک معلمم و در بیان عقایدم آزاد

رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این که شما از عملکردهای دولت های قبلی در مقاطع مختلف دفاع کرده اید و در 30 سال گذشته در مسوولیت های مختلف حضور داشتید، چگونه می توانید این روحیه را حفظ کنید؟ اظهار کرد: من پس از انقلاب در داخل و خارج از کشور مسوولیت های متنوعی داشته ام، اما در گروه های سیاسی خیلی وارد نشدم. نه این که نظر سیاسی نداشته باشم، اما علاقه نداشتم به یک گروه سیاسی منتسب باشم، چون فکر می کنم برای انسان محدودیت ایجاد می کنند. زمان آقای احمدی نژاد درباره آقای سیدمحمد خاتمی صحبت می کردم و می گفتم که به ایشان ارادت دارم. من چیزی برای از دست دادن ندارم، چراکه یک معلم هستم و در بیان عقایدم آزادم. در دولت قبل هم ضمن برخی انتقاد ات، کارهای زیادی انجام شده است.

سه اصل را رعایت می کنم؛ دروغ نگفتن، غلو نکردن و بی حرمتی نکردن

صالحی گفت: معتقدم همه دولت ها می خواستند به کشور خدمت کنند، البته اختلاف نظر و دیدگاه های خاص خود را داشتند. مثلا آقای هاشمی در دوره ریاست جمهوری اش معتقد بود باید تولید ثروت در اولویت قرار گیرد، در حالی که آقای احمدی نژاد توزیع ثروت را مقدم بر تولید آن می دانست.

رییس سازمان انرژی اتمی با بیان این که سه چیز در کشور ما به طرز بسیار بدی رشد کرده است و باید جلوی آن را گرفت، با ابراز تاسف از افزایش "بداخلاقی" ها در کشور اظهار کرد: وقتی وزارت خارجه را تحویل آقای ظریف می دادم به آقای روحانی گفتم در سه سالی که در وزارت خارجه مسوولیت داشتم، سه اصل را رعایت کردم؛ دروغ نگفتن، غلو نکردن و بی حرمتی نکردن.

گفت وگو از خبرنگار ایسنا، زهرا اصغری