در مذاکرات هسته‌ای ایران، «واژه‌ها مهم هستند»

 

به گزارش «تابناک»، پتی کولهین، خبرنگار شبکه خبری «الجزیره» در مطلبی که به تازگی در سایت این شبکه منتشر کرده به بررسی مذاکرات هسته ای ایران پرداخته و می نویسد در این مذاکرات، «واژه ها دارای اهمیت هستند». به عبارت دیگر، نحوه بیان موضوع و انتشار خبرها در رسانه های بین المللی، از اهمیت فراوانی برخوردار است.

 

در این مطلب آمده است:

 

ما جمله متداولی در الجزیره انگلیسی داریم که می گوید: «واژه ها مهم هستند». ممکن است این جمله ساده به نظر برسد، اما به نظر می رسد این حقیقت به طور پیوسته از سوی رسانه های آمریکایی نادیده گرفته شده است. 

 

بیایید مثالی بزنیم: اغلب رسانه های خبری از کشمکش اخیر در آمریکا میان دولت و کنگره با عنوان «تعطیلی دولت» یاد کردند. این واژه تصویری را به ذهن متبادر می کند که گویا همه کشتی های آمریکایی به بندرگاه های خود بازگشته اند، پروازها به دلیل نبود کنترل برج مراقبت زمین گیر شده اند و همه مجرمان نیز به خاطر اینکه نیروهای پلیس به تعطیلات رفته اند، آزادانه مشغول گشت و گذار هستند. 

 

اما در واقع، هیچ یک از این اتفاقات روی نداد؛ زیرا نهادهای مهم و حساس حکومتی به کار خود ادامه دادند. «تعطیلی دولت» چنین معنایی را نمی دهد؛ اما گفتنش آسان تر است. 

 

همین موضوع درباره ایران و برنامه هسته ای این کشور نیز مصداق دارد. مقامات و روزنامه نگاران آمریکایی اغلب از این برنامه با عنوان «برنامه تسلیحات هسته ای ایران» یاد می کنند. واژه «تسلیحات» بارها به اشکال مختلف زیر سوال رفته، اما این امر مانع استفاده از این کلمه نشده است. شاید این نکته واضح به نظر برسد، اما همین کلمه اضافه، همه چیز را تغییر می دهد. مقامات این را می دانند و به خوبی هم آگاهند که می توانند از آن استفاده نکنند.

 

سخنرانی باراک اوباما در مجمع عمومی سازمان ملل، بهترین مثال در این زمینه است. وی ابتدا از «تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای» سخن گفت و سپس از آن با عنوان «برنامه هسته ای ایران» یاد کرد. این روند به رویه ای معمول برای دولت وی تبدیل شده است. به عنوان نمونه، جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید نیز در 19 سپتامبر از ادبیاتی مشابه در قبال ایران استفاده کرد و از برنامه سلاح هسته ای ایران سخن گفت؛ اما روز بعد، بن رودس، مشاور ارشد رئیس جمهور آمریکا اشاره کرد که برنامه ایران هنوز وارد فاز نظامی نشده است.

 

این جریان به نظر من یک پیام گیج کننده است؛ اما شاید من تنها کسی باشم که این نظر را دارد. چند ماه پیش، من با یکی از همکاران سرشناسم در واحد مطبوعاتی کاخ سفید گفت و گو می کردم. من اشاره کردم که هیچ مدرکی دال بر تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای وجود ندارد. او چنان به من نگاه کرد که انگار حرف بسیار عجیبی زده ام. به نظر می رسد این ادعا که برنامه هسته ای ایران در حقیقت تلاشی برای ساخت بمب است، برای روزنامه نگاران آمریکایی به یک حقیقت تبدیل شده است. 

 

این در حالی است که گزارش های مکرر نهادهای رسمی، خلاف بودن این ادعا را نشان می دهند. از این جمله می توان به گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا در سال 2007، گزارش «تخمین اطلاعاتی ملی» سال 2011 آمریکا و همچنین گزارش سال جاری آژانس بین المللی انرژی اتمی اشاره کرد. 

 

افراد بسیاری در واشنگتن و دیگر نقاط دنیا هستند که درباره این گزارش های رسمی سخنی نمی گویند؛ زیرا هم راستا با منافعشان نیست. افراد بسیاری هستند که می خواهند این موضوع را به سطح غنی سازی ارتباط دهند. بنا بر استدلال آن ها، آنچه مهم است این است که ایران مواد لازم را برای ساخت بمب در اختیار داشته باشد؛ فارغ از اینکه توانایی و یا نیت ساخت آن را داشته باشد یا خیر. 

 

به هر حال، شاید اکنون که اوباما به جهانیان گفته ایالات متحده و دیگران بر سر برنامه هسته ای ایران با این کشور مذاکره می کنند، زمان خوبی باشد که به یاد بیاوریم اصل مذاکرات درباره چه چیزی است. هر چه باشد، واژه ها مهم هستند و شواهد و مدارک نیز همینطور. این درسی است که بسیاری در آمریکا باید یاد بگیرند.