متن کامل توافقنامه مسکو-واشنگتن درباره سوریه

امروز شنبه «جان کری» و «سرگی لاوروف» وزرای خارجه آمریکا و روسیه بعد از سومین دیدارشان که با محوریت تعیین چارچوب اجرای طرح نظارت بین المللی و تحویل تسلیحات شیمیایی سوریه انجام شد، از حصول توافق در این مورد خبر دادند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبربه نقل از خبرگزاری فارس، وزارت خارجه آمریکا متن کامل این چارچوب کاری را منتشر کرده است. مشروح این چارچوب کاری در ذیل آمده است:

با توجه به اینکه جمهوری عربی سوریه پیوستن به کنوانسیون تسلیحات شیمیایی و اجرای پیش از موعد، قبل از الزام آور شدن آن را پذیرفته، ایالات متحده و فدراسیون روسیه تصمیم مشترک خود برای کسب اطمینان از نابودی برنامه تسلیحات شیمیای سوریه در سریع ترین و مطمئن ترین حالت ممکن، ابراز می دارند.

به همین منظور، ایالات متحده و فدراسیون روسیه متعهد شده اند که طی چند روز آینده پیش نویس سند تعیین ساز و کار نابودی فوری برنامه تسلیحات شیمیایی سوریه و راستی آزمایی دقیق بعد از آن را به شورای اجرایی سازمان منع تسلیحات شیمیایی ارائه کنند. مبانی تصمیمی که باید در این مورد اتخاذ شود، بنا بر توافق دو طرف، بر اساس مفاد قید شده در ضمیمه «A» خواهد بود.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه عقیده دارند که این ساز و کارهای فوق العاده با توجه به سابقه استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه و وضعیت ناپایدار ناشی از جنگ داخلی، ضروری است.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه متعهدند که در جهت تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت سازمان ملل برای تقویت تصمیمات شورای اجرایی سازمان منع تسلیحات شیمیایی، تلاش کنند. در این قطعنامه، گام های لازم برای راستی آزمایی و کسب اطمینان از اجرای موثر آن نیز در نظر گرفته می شود و از دبیر کل سازمان ملل نیز خواهد خواست که بعد از رایزنی با سازمان منع تنسلیحات شیمیایی، پیشنهادات خود را در مورد نقش سازمان ملل در جهت نابودی فوری برنامه تسلیحات شیمیایی سوریه، به شورای امنیت ارائه دهد.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه توافق کرده اند که شورای امنیت سازمان ملل بازرسی های مستمری را برای کسب اطمینان از اجرای تصمیمات شورای اجرایی سازمان منع تسلیحات شیمیایی ترتیب دهد و در صورتی که مواردی از نقض این تصمیمات از طریق انتقال بدون مجوز یا استفاده از این تسلیحات از سوی هر طرف مشاهده شود، شورای امنیت باید بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل، اقدامات لازم را انجام دهد.

پیش نویس پیشنهادی مشترک آمریکا و روسیه به سازمان منع تسلیحات شیمیایی، از اجرای بند هشتم کنوانسیون تسلیحات شیمیایی که این امکان را می دهد که در صورت مشاهده موارد نقض تعهدات، پرونده به مجمع عمومی و شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شود، حمایت می کند.


ایالات متحده و فدراسیون روسیه در جهت حرکت به سمت نابودی برنامه تسلیحات شیمیایی سوریه، در مورد میزان و نوع تسلیحات شیمیایی این کشور به ارزیابی مشترک رسیده و به نظارت بین المللی فوری بر تسلیحات شیمیایی و اجزا وابسته به آن در سوریه، متعهدند.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه از سوریه انتظار دارند که در مدت یک هفته، فهرستی جامع شامل نام، نوع و حجم عوامل تسلیحات شیمیایی ، نوع مهمات، محل و نحوه نگهداری، و تاسیسات تولید، تحقیق و توسعه این تسلیحات را ارائه کند.

ما بر این عقیده ایم که موثرترین راه کنترل این تسلیحات شیمیایی احتمالا خارج کردن حجم بزرگ و امکان پذیری از این تسلیحات تحت نظارت سازمان منع تسلیحات شیمیایی و امحای آن ها در محلی خارج از سوریه است.

ما اهداف جاه طلبانه ای برای خروج و نابودی تملم مواد و تجهیزات مرتبط با تسلیحات شیمایی و به سرانجام رساندن کامل این طرح تا نیمه اول سال 2014 در نظر گرفته ایم.

علاوه بر تسلیحات شیمیایی، ذخایر عوامل تسلیحات شیمیایی، مواد اولیه سازنده آن ها، تجهیزات تخصصی مرتبط با تسلیحات شیمیایی و خود مهمات شیمیایی، روند حذف باید تاسیسات توسعه و تولید این تسلیحات را نیز در بر بگیرد. نظرات دو طرف در این مورد، در ضمیمه «B» قید شده است.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه همچنین تصمیم گرفته اند که با هدف کسب اطمینان از پاسخگویی دولت سوریه در قبال تسلیحات شیمیایی، به بازرسان و افراد مورد حمایت سازمان منع تسلیحات شیمیایی و سازمان ملل اجازه فوری و بدون قید و شرط بازرسی از تمام محل ها در این کشور را صادر کند.

طرحی که ایالات متحده و فدراسیون روسیه برای تصویب به سازمان منع تسلیحات شیمیایی می برند و شورای امنیت هم آن را الزام آور می کند، همانطور که در فوق تشریح شد، باید شامل ساز و کاری برای کسب اطمینان از در نظر گرفته شدن این حق باشد.

بر اساس این چارچوب، نیروهای سازمان منع تسلیحات شورای امنیت و سازمان ملل باید در سریع ترین حالت ممکن برای نظارت بر روند کنترل، خروج و نابودی توان تسلیحات شیمیایی سوریه، عازم این کشور شوند.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه معتقدند که نقش آفرینی کارشناسان پنج عضو دائم شورای امنیت در این روند، به سازمان منع تسلیحات شیمیایی و سازمان ملل کمک می کند.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه بار دیگر بر موضع خود در قبال سوریه همانگونه که در بیانیه پایانی نشست گروه «جی 8» در ژوئن 2013 در ایرلند شمالی اعلام شد، به خصوص در مورد تسلیحات شیمیایی این کشور، تاکید می کنند.

دو طرف قصد دارند همکاری نزدیکی با هم، با سازمان منع تسلیحات شیمیایی، سازمان ملل، تمام طرف های سوریه و دیگر کشورهای عضو مایل به مشارکت و دارای توان مناسب،  در جهت تامین امنیت پروسه کنترل و امحا داشته باشد. در این بین مسئولیت اصلی بر عهده دولت سوریه خواهد بود.

ایالات متحده و فدراسیون روسیه متذکر می شوند که جزئیاتی در مورد نحوه اجرای این چارچوب وجود دارد که باید طی چند روز آینده و در سریع ترین زمان ممکن و با توجه به ارزش زمان در شرایط بحرانی کنونی سوریه، مورد بررسی قرار گرفته و کامل شوند.

ضمیمه A: اصول مستند تصمیم قابل اتخاذ توسط شورای اجرایی سازمان منع سلاح های شیمیایی

 

1- تصمیم باید مبتنی بر پاراگراف 8 بند ۴ و پاراگراف ۱۰ بند ۵ معاهده منع سلاح های شیمیایی باشد.

2- تصمیم گرفته شده باید به شرایط اضطراری موجود در خصوص سلاح های شیمیایی سوریه نظر داشته باشد.

3- سوریه باید ذخایر شیمیایی خود را تحویل دهد تا بدین وسیله عضو سازمان منع سلاح های شیمیایی شود.

4- تصمیم مزبور باید دسترسی آسان دولت های درگیر در مساله به اطلاعات فراةم آمده توسط سوریه را فراهم کند.

5- در تصمیم گیری باید مشخص شود که چه اطلاعات اولیه ای باید توسط سوریه به دبیر فنی سازمان منع تسلیحات شیمیایی ارائه شود و باید زمان بندی دقیق ارائه این اطلاعات را مشخص کرده و در تاریخی نزدیک سوریه را به ارائه این اطلاعات ملزم نماید.

6- تصمیم مزبور باید سوریه را ملزم کند تا در همه زمینه ها برای نابودی تسلیحات شیمیایی همکاری کند.

7- تصمیم اخذ شده باید یک زمان بندی سریع را برای نابودی «قابلیت تولید سلاح های شیمیایی» در سوریه مشخص کند. تاریخ های هدف زیر باید در تصمیم گیری رعایت شوند:

الف - تکمیل بازرسی های اولیه از سایت های شیمیایی سوریه تا ماه نوامبر

ب- نابودی تجهیزات تولید و مخلوط یازی مواد شیمیایی تا نوامبر

ج- تکمیل حذف تمام تسلیحات شیمیایی و مواد شیمیایی تا نیمه اول 2014.

در زمان بندی مورد نظر باید سریع ترین فرجه و تعدادی فرجه میانی برای نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه برناکه ریزی شود.

8- تصمیم اخذ شده باشد دقیق ترین ابزارهای راستی آزمایی را فراهم آورده که ظرف چند روز اجرای آنها آغاز شود. این ابزارها باید شامل مکانیزمی برای تضمین بازرسی فوری از تمام سایت ها باشد.

9- در تصمیم اتخاذ شده باید وظایف دبیر فنی سازمان منع سلاح شیمیایی مشخص شده و منابع تکمیلی مورد نیاز وی برای اجرای تصمیم دیده شوند، بالاخص منابع فنی و انسانی و از کشورهای دارای قابلیت های لازم بخواهد تا در این مسیر یاری رسانند.

10- بر اساس این تصمیم سازمان فوق موظف خواهد بود هرگونه عدم تطابق را به مجمع عمومی سازمان ملل متحد و شورای امنیت گزارش دهد.

 

ضمیمه B: چارچوب مشترک برای نابودی سلاح های شیمیایی سوریه

فدراسیون روسیه و ایالات متحده آمریکا در خصوص لزوم نابودی هرچه سریع تر سلاح های شیمیایی سوریه به توافق رسیده اند تا بدین وسیله خطر متوجه مردم سوریه کاهش یابد. هر دو کشور آماده اند که توجه خود را در بالاترین سطح و منابع و حمایت خود را متوجه پایش و نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه توسط سازمان منع سلاح های شیمیایی نمایند؛ هم به صورت مستقیم و هم از طریق همکاری با سازمان ملل و دیگر کشورهای دیگر. این دو کشور توافق دارند که هدفی بلندپروازانه را برای نابودی تهدید از طریق عملکردی موثر تدوین کنند.

هر دو کشور توافق دارند که ایجاد تصویری درست از وضعیت تسلیحات شیمیایی سوریه می تواند به پیشرفت گزینه های نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه توسط دو کشور کمک کند که یکی از این گزینه ها می تواند نابودی تسلیحات شیمیایی سوریه در خارج از مرزهای آن باشد. دو کشور در خصوص اهمیت نابودی فوری موارد ذیل توافق دارند:

1- تجهیزات تولید

2- تجهیزات مخلوط سازی و جمع آوری

3- سلاح های مونتاژ شده و مونتاژ نشده و سیستم های پرتاب آنها

4- مواد شیمیایی تبدیل نشده به سلاح و ترکیباتی که قابلیت تبدیل به سلاح شیمیایی را دارند. در این خصوص از رویکرد هیبرید استفاده می شود که ترکیبی است از خارج کردن آنها از سوریه و نابودی آنها در خاک سوریه و انتخاب هریک بسته به شرایط است. همچنین طرح جامدسازی مواد شیمیایی و نابودی آنها در سواحل سوریه نیز بررسی می شود.

5- مواد و تجهیزات مربوط به تحقیق و توسعه سلاح های شیمیایی.

دو کشور توافق می کنند که از «ماتریس جهانی» برای طراحی یک برنامه قابل اجار استفاده کنند. این ماتریس با مشاوره شوراهای عالی امنیت ملی دو کشور تدوین شده است. آنها توافق می کنند که مساله تسلیحات شیمیایی در سوریه یک مساله اضطراری است که باید در کوتاه ترین زمان ممکن به آن فیصله داد.

دو کشور در خصوص تاریخ های زیر توافق دارند:

الف - تکمیل بازرسی های اولیه از سایت های شیمیایی سوریه تا ماه نوامبر

ب- نابودی تجهیزات تولید و مخلوط یازی مواد شیمیایی تا نوامبر

ج- تکمیل حذف تمام تسلیحات شیمیایی و مواد شیمیایی تا نیمه اول 2014.

فدراسیون روسیه و ایالات متحده از نزدیک با هم و با سازمان منع سلاح های شیمیایی، سازمان ملل و طرف های سوری همکاری می کنند تا امنیت ماموریت پایش و نابودسازی تضمین شده و البته مسوولیت اصلی در این خصوص متوجه دولت سوریه است.