وزارت خارجه می‌تواند گره هسته‌ای را باز کند

«انتقال پرونده هسته ای از شواری عالی امنیت ملی به وزارت  امور خارجه» موضوعی است که در روزهای اخیر مطرح شده و با واکنش های مثبت کارشناسان رو به رو شده است.

 « عصر ایران» در این باره با داوود هرمیداس باوند  - استاد روابط بین الملل و تحلیلگر- گفت و گو کرده است. او معتقد است: «در این چند سال استراتژی شورای عالی امنیت ملی مبتنی بر مقاومت و تهدید زدایی بوده اما باید پذبرفت که نافرجام مانده است. به همین دلیل به نظر می رسد روشی نو در نظر گرفته شده که بر اساس آن وزارت خارجه جایگزین شورای عالی امنیت ملی می شود.»

هرمیداس باوند از این منظر از ارسال پرونده از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امور خارجه استقبال می کند و آن را تاثیرگذار می داند: 
 
*انتقال مذاکرات هسته ای از شواری عالی امنیت ملی به وزارت خارجه را چطور تحلیل می کنید؟

مذاکرات هسته ای در این چند سال در حالی پی گیری می شد که وحدت لازم در داخل مشاهده نمی شد و به همین دلیل شورای عالی امنیت ملی مشی مشخص خود را داشت و وزارت خارجه هیچ دخالتی نداشت. به همین دلیل شاهد این بودیم که مذاکرات آنطور که باید نتیجه نمی داد. به همین دلیل مسؤولین به این فکر رسیده اند که برای تسهیل و تسریع در باز شدن مساله هسته ای، این ماموریت را به عهده دستگاه دیپلماسی دولت بگذارند.

*این روند می تواند تاثیرگذار باشد؟

پرونده هسته ای و مذاکرات ایران با ۱+۵ قبل از اینکه بحثی فنی باشد، مساله ای سیاسی است و به همین دلیل باید گفت که وزارت خارجه از هر لحاظ صلاحیت مدیریت این مساله را دارد.

*احتمال اجرایی شدن این تصمیم به معنی ضعف شورای عالی امنیت ملی در مذاکرات انجام شده است؟

باید پذیرفت که در این چند سال استراتژی شورای عالی امنیت ملی مبتنی بر مقاومت و تهدید زدایی بوده است که نافرجام ماند. به همین دلیل روشی نو در نظر گرفته شده است که بر اساس آن وزارت خارجه جایگزین شورای عالی امنیت ملی شده است.

*یعنی امکان پذیر نبود سیاست جدید در همان قالب شورای عالی امنیت ملی به اجرا در آید؟

اشخاصی که قبل از این پیگیر این مساله بودند، تجارب سیاسی نداشتند و به همین دلیل تلاش هایشان بی نتیجه ماند. حالا تغییر روی داده و به جای راه و روش تهاجمی قرار بر این است که تا تنش زدایی اصل باشد. به همین دلیل صلاح در این است که وزارت خارجه از این پس مامور به مذاکره با طرف مقابل است.

*به نظر شما طرف مذاکرات ،چه واکنشی به این تغییر نشان خواهد داد؟

انتظار این است که آن ها هم با در نظر گرفتن اینکه تغییراتی جدی در نگاه ایران به پرونده هسته ای به وجود آمده، تغییراتی در نظرات و رفتار خود داشته باشند تا بلکه دو طرف سرانجام بتوانند گره کور هسته ای را باز کنند. با توجه به شرایط موجود، لازم است طرفین مواضع خود را تعدیل کنند تا تنگنای موجود پشت سر گذاشته شود. هر چه این مذاکرات در بن بست ادامه پیدا کند، به همان میزان گره کور تر می شود و مشکلات بیشتر خودنمایی می کنند. امیدوارم در مذاکرات آتی حداقل تفاهم اولیه به دست آید تا بتوان با خوش بینی ادامه مذاکرات هسته ای را پیگیری کرد.

*شما در حالی بر «تغییر» تاکید دارید که پرونده هسته ای در ردیف سیاست های کلان گنجانده می شود و دولت آقای روحانی به تنهایی نمی تواند تصمیم گیری کند.

اینکه سیاست کلان چه جایگاهی در نظام تصمیم گیری در ایران دارد، امری روشن و واضح است. اما طرف مذاکره کننده باید اختیاراتی داشته باشد و تا جایی که اصول زیر سؤال نروند، استقلال رای داشته باشد. اطمینان داشته باشید که در صورت تحقق این امر، تیم جدید مذاکره کننده حرف های زیادی برای گفتن خواهد داشت.

*البته این احتمال وجود دارد تا تصمیمات و رویکرد تیم جدید با واکنش های افراطیون مواجه شود. فراموش نکرده ایم که شخص حسن روحانی  را در این چند سال بار ها متهم به سازش با غرب  کردند.

این افراد و گروه ها همیشه فعال هستند و منافع خود را در «ادامه بحران» و «وجود دشمن» می بینند و به همین دلیل ترجیح شان این است که مذاکرات همچنان در بن بست بماند. اما با توجه به آرایی که در ۲۴ خرداد به صندوق ریخته شد، باید گفت که «تغییر» مطالبه اصلی مردم است تا شاید مملکت از این تنگنا نجات پیدا کند و به همین دلیل باید همه کمک کنند تا تیمی که تنش زدایی را اولویت مهم خود می داند، بتواند مشکل را برای همیشه حل کند.

*حرفی مانده است؟

وزارت خارجه می تواند گره هسته ای را باز کند.