استعمار الجزایر را با کشتار ارامنه مقایسه نکنید

دیپلماسی ایرانی: "خاطرات سیاسی" مجموعه برنامه هایی است که شبکه العربیه از نیمه های اکتبر سال 2011 روزهای جمعه پخش آن را آغاز کرده است. در این برنامه، طاهر برکه، روزنامه نگار و خبرنگار لبنانی العربیه با چهره های سیاسی مطرح دنیا مصاحبه هایی را انجام می دهد که عموما بازگوکننده خاطرات آنها در دوران قبول مسئولیتشان است. خاطراتی که با همراهی و تعاملشان با رهبران سیاسی مختلف جهان همراه است.

طاهر برکه، یکی از مصاحبه هایش را با برنار کوشنر، وزیر امور خارجه اسبق فرانسه انجام داده است. چهره ای که علاوه بر سیاستمداری از جمله روشنفکران مشهور فرانسه و اروپا نیز محسوب می شود. برنار کوشنر متولد 1939 در آوینیون فرانسه است. پدرش یهودی و مادرش پروتستان است. همسرش کریستین اوکرانت، یکی از روزنامه نگاران مشهور فرانسوی است. کوشنر تا سال 1966 عضو حزب کمونیست فرانسه بود اما در این تاریخ از این حزب اخراج شد و از همین جا بود که فعالیت های ضدکمونیستی اش را نیز آغاز کرد. در سال ۱۹۷۱ سازمان پزشکان بدون مرز را بنیان نهاد اما براثر اختلاف با رئیس آن، سازمان دیگری به نام پزشکان دنیا را راه اندازی کرد. در سال ۲۰۰۳ از حامیان براندازی صدام حسین بود. او مدتی را در حزب سوسیالیست نیز عضو و از طرفداران خانم سگولن رویال بود اما بعدا از آن حزب نیز اخراج شد. تحصیلاتش علوم پزشکی است و متخصص بیماری های داخلی است. از آوریل ۱۹۹۲ تا مارس ۱۹۹۳ وزیر بهداشت و از می ۲۰۰۷ تا نوامبر ۲۰۱۰ وزیر امور خارجه فرانسه بوده است. دیپلماسی ایرانی در نظر دارد هر هفته به طور مرتب این سلسله مصاحبه ها را منتشر کند. اکنون پنجمین بخش از این مصاحبه ها پیش رویتان قرار می گیرد:

آیا متوجه این نکته شدید که الجزایر بخواهد در موردی از قضیه لزوم عذرخواهی فرانسه از خود بهره برداری کند برای این که به اهداف سیاسی دیگری در روابط با شما برسد؟

من چیزی ندیدم که بخواهم تهمتی از این نوع به برادران الجزایری ام بزنم. من چیزی از این موارد به یاد نمی آورم. و به رغم وجود همه چیز اتفاقی که بازگو کننده چنین چیزی در دیدار روسای جمهور به الجزایر باشد، دیده نشد. همیشه یک تقاضایی مطرح شده و به نظر من باید به آن توجه شود. نمی توان فقط در یک مورد با الجزایر به تعامل برخواست. و این را با توجه با دوستی نزدیکی که با الجزایری ها دارم، می گویم.

چرا؟ آیا فقط به همین دلیل یا این که دلایل دیگری نیز وجود دارد؟

برای این که ما امروزدرباره چیزی صحبت می کنیم، مثلا تصور کن در مورد مالی نیز همین مساله وجود دارد، عناصر تندرویی هستند که الجزایر را ترک کردند، آنها در دوران جنگی که الجزایر علیه تندروهای اسلامی و تروریست ها و عوامل انفجاری درگیر بود، این کشور را ترک کردند که اکنون در مرزها و در بیابان ها و مناطق ساحلی پراکنده اند. از این رو لازم است که با الجزایری ها به تعامل برخواست. اما این وظیفه سنگینی است. این تحرک گسترده ای که از اقیانوس اطلس تا دریای سرخ در جریان است و انسان فروشی های بسیاری در این رابطه شده و به قاچاق مواد مخدر و سلاح از این قبیل کارها منجر شده مساله ای است که ایجاب می کند با الجزایری ها وارد تعامل شویم، این هم به مصلحت الجزایر است هم به مصلحت خود ما. و این مساله ای است که به مصالح ملت هایی مثلا نیجر و مالی و بورکینافاسو تا سنگال کمک می کند و ضرورت دارد که برای این مساله با آنها همکاری کنیم.

فرانسه در حالی همیشه طلب عذرخواهی الجزایر را رد کرده است که کشتار در حق ارامنه را محکوم کرد که باعث تنش شدید میان فرانسه با ترکیه شد. آیا این دوگانگی و سیاست متضاد در مورد حقوق بشر میان یک کشور با کشور دیگر نیست؟

آقا جان تو بر روی این موضوع خیلی پافشاری می کنی. از اول به تو گفتم که گذشته برای من روشن و مبرهن است. در طول کارم تلاش کردم که امور را به گونه ای دیگر تغییر دهم، از روز اول هم در این راه مبارزه کرده ام. کشتار دسته جمعی ای که در ارمنستان رخ داد موضوع متفاوتی است. برای این که مساله پاکسازی قومی به خاطر استعمار نبود. ما شاهد پاکسازی هایی در آفریقا و مناطق دیگری از آسیا نیز بوده ایم. مثلا چرا نباید از ویتنام عذرخواهی کنیم؟ برای این که آنها خود جنگ را آغاز کردند و باید عذرخواهی کنند. الجزایر کشوری بسیار نزدیک به فرانسه است. نه فقط از لحاظ جغرافیا بلکه از لحاظ دوستی و فرهنگی مشترک نیز به ما نزدیک است. ما به اندازه کافی با الجزایری ها و دیگران در این مورد صحبت نکرده ایم. غالبا آن چه در فرانسه رخ داده را ما از زبان یک نویسنده امریکایی یا بریتانیایی شنیده ایم. مثلا در مورد مساله مارشال بتان و مشکل الجزایر ما فقط منابع نقل شده از سوی بریتانیایی ها و امریکایی ها را داشته ایم. برای همین ما نمی توانیم برای مدت طولانی در این باره صحبت کنیم. باید تلاش هایی در همین جا، در فرانسه صورت بگیرد و این امر الجزایری ها را هم شامل می شود و من این موضوع را کاملا می فهمم.

به هر حال تو گفتی که تشکیل وزارت حقوق بشر در فرانسه خطای بزرگی است برای این که همیشه تناقضی میان حقوق بشر با سیاست خارجی یک کشور وجود دارد، حتی در کشوری مثل فرانسه.

بله برای این که کمی پیش به تو گفتم که در آن جا فرقی میان وزیر و مبارز وجود دارد. معتقدم که ما از طریقی امیدوارکننده به راه حلی برای این مشکل رسیدیم، به این ترتیب که سفیری برای حقوق بشر تعیین کردیم. این کار حضور نماینده در جلسه های دادگاه یا تقدیم اعتراض به کشوری را تسهیل می کند. واقعیت این است که وزارت خانه های حقوق بشر به دلیل اعتراض هایی که بعد از 7 یا 8 ماه یا دو سال به وجود می آید، نتیجه اش زوال و انحلال است. وقتی که وزیری به مشکلی بر می خورد لازم است که مبارز حقوق بشر آن را محکوم کند اما منصب وزارت باعث می شود تا اگر این موضع را تایید کند منصب خود را رها کند. بنابر این عملا وضعیت مناسبی به وجود نمی آید.

ادامه دارد...