دو دستگی نمایندگان آمریکایی بر سر نحوه تعامل با دولت روحانی

از زمان اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران و انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور جدید، بحث های فراوانی در نقاط مختلف جهان درباره ابعاد تغییر در سیاست خارجی ایران در دوره جدید آغاز شده است. در این میان، از سیر وقایع چنین بر می آید که نمایندگان کنگره آمریکا، بر سر نحوه تعامل با دولت جدید دچار دو دستگی آشکاری شده اند.

به گزارش «تابناک»، بحثی که این روزها به شدت در میان نمایندگان کنگره آمریکا جریان دارد، پرسش از این موضوع است که آیا انتخاب حسن روحانی، فرصتی برای آمریکاست تا تلاش های دیپلماتیک خود را برای حل موضوع هسته ای ایران افزایش دهد و یا زمینه ای است تا فشارها بر حکومت ایران افزایش پیدا کند؟

سایت «رادیو اروپای آزاد» در گزارشی که در این زمینه تهیه کرده، اشاره می کند که در حال حاضر، هر دو دیدگاه در میان نمایندگان آمریکایی طرفدارانی دارد.

هفته گذشته، تقریباً همه اعضای کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا از کاخ سفید درخواست کردند تا به منظور متوقف کردن برنامه هسته ای ایران، فشارها را بر این کشور افزایش دهند. این افراد در نامه ای به باراک اوباما، اظهار داشتند که نتیجه انتخابات ایران، تأثیری بر برنامه ایران برای «دستیابی به سلاح هسته ای» نخواهد داشت.

در این نامه آمده بود: «روحانی، رئیس جمهور منتخب ایران که وقتی برنامه هسته ای این کشور به طور مخفی در جریان بود، به عنوان مذاکره کننده هسته ای ایفای نقش می کردند، در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از انتخابات، بر حمایتش از تمایلات هسته ای ایران تأکید کرد.... به نظر می رسد هیچ چیز معتدلی درباره سیاست های هسته ای وی وجود ندارد».

علاوه بر این، «ایلینا راس لتینن»، سناتور جمهوری خواه ایالت فلوریدا که ریاست کمیته فرعی خاورمیانه و شمال آفریقا را در مجلس نمایندگان آمریکا بر عهده دارد، روز 18 ژوئن هشدار داد که حکومت ایران قصد دارد از انتخاب روحانی به منظور کاهش تحریم ها و در عین حال، ادامه حرکت به سمت اهداف هسته ای خود استفاده کند.

اما این دیدگاه، در میان همه اعضای کنگره مشترک نیست. شماری از اعضای کنگره، انتخاب روحانی را که با برنامه اعتدال به پیروزی رسید، به عنوان فرصتی بالقوه برای بازساری روابط ایران و آمریکا و تضمین حصول یک راه حل هسته ای مبتنی بر مذاکره می بینند.

امسال، پنجمین سالی است که دولت اوباما، سیاست به اصطلاح دو جهتی خود را که بر پیگیری همزمان دیپلماسی و تحریم ها مبتنی است، پیگیری می کند. اما با وجود اعمال تحریم های اقتصادی شدید بر این کشور، آمریکا در متقاعد کردن تهران برای تغییر در سیاست های هسته ای خود موفق نبوده است.

بر همین اساس، در نامه دیگری که اخیراً برای اوباما ارسال شد، دو تن از نمایندگان کنگره آمریکا (چارلز دنت جمهوری خواه از ایالت پنسیلوانیا و دیوید پرایس دموکرات از کارولینای شمالی) اظهار داشتند اینکه آمریکا شانس خود را برای تعامل با ریاست جمهوری جدید ایران امتحان نکند، اقدامی اشتباه است.

این دو نماینده از اوباما خواستند از همه ابزارهای دیپلماتیک موجوود برای قوت دادن مجدد به مذاکرات هسته ای استفاده کرده و در عین حال، نسبت به انجام هرگونه اقدامی که در راستای غیرمشروع جلوه دادن روحانی باشد، خودداری کند.

علاوه بر این دو، «کیت الیسون»، نماینده دموکرات مینه سوتا اظهار داشت انتخاب روحانی، می تواند فرصتی را برای ازسرگیری روابط با تهران در اختیار ایالات متحده قرار دهد.

وی گفته: «هیچ تضمینی وجود ندارد. تضمین و فرصت دو موضوع متفاوتند. اما من فکر می کنم اگر حتی شانس کوچکی وجود داشته باشند که ایالات متحده و ایران بتوانند وارد وضعیت ایجاد روابطی جدید شوند، نباید چنین شانسی را از دست داد. هر دو طرف، کشورهایی بزرگ و قدرتمند هستند و ادبیات خصمانه ای میان آن ها وجود داشته است. چرا با انتخاب روحانی تلاش نکنیم که روابط را احیا نموده و یا دستکم گفت و گویی را با ایران آغاز کنیم؟».

دنت و پرایس هم اکنون در حال جمع آوری امضا برای نامه خود هستند و گفته می شود تاکنون حدود 40 نماینده آن را امضا کرده اند.

به هر حال، مجموعه این تحولات حاکی از آن است که بر خلاف اغلب موارد پیشین، آن اجماع معمول برای تشدید فشارها علیه ایران در میان نمایندگان آمریکایی وجود نداشته و هر گروه، از رویکردهای متفاوتی در مقابل ایران طرفداری می کنند. با این حال، نباید از تلاش ها و فشارهای لابی رژیم اسرائیل و دیگر گروه های فشار که به طور معمول، دیدگاه های مثبت آمریکایی ها را به موضع گیری های خصمانه تبدیل می کنند، غافل شد.