امیر بعدی قطر را بشناسید

با وجود آنکه قطر کشوری کوچک است- کوچکتر و کم جمعیت تر از ایالت کانکتیکات- اما توانسته خود را به عنوان قدرتی رو به رشد در خاورمیانه تثبیت کند.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از فارن پالسی، خبرگزاری دولتی قطر، الجزیره بر تمام جهان عرب زبان (و ورای آن) تاثیر می گذارد (سرمایه گذاری آمریکایی در این خبرگزاری تا پایان سال جاری میلادی تعیین می شود). این کشور همچنین در حال تبدیل شدن به یکی از مقاصد دیپلمات ها است -- از طالبان افغان که به دنبال افتتاح دفتری در دوحه هستند تا موسسه بروکینگز که انجمن سالانه آمریکا- اسلام خود را طی هفته جاری با پشتیبانی مالی قطر در این کشور برگزار خواهد کرد.

و حال به نظر می رسد قطر مدیریت جدیدی بر این کشور مسلط خواهد شد. دیپلمات ها گزارش می دهند که حمد بن خلیفه آل ثانی، پادشاه 61 ساله این کشور در حال آماده سازی شرایط برای انتقال رهبری است که حمد بن جاسم بن حمد آل ثانی، نخست وزیر از قدرت کناره گیری خواهد کرد و آل ثانی قدرت را به پسر چهارم خود، شیخ تمیم بن حمد واگذار خواهد کرد.

این ولیعد جوان که تنها 33 سال دارد، پیش از فارغ التحصیل شدن از آکادمی نظامی سندهورست در سال 1998به مدرسه شبانه روزی در بریتانیا می رفت. وی در سال 2003 به عنوان جانشین بعدی پادشاه قطر معرفی شد تا بی سر و صدا جایگزین برادر بزرگتر خود، شیخ جاسم شود. وی در قطر عهده دار کارهای متنوعی بوده است – وب سایت شخصی وی فهرستی از عناوینی چون رئیس کمیته ملی المپیک قطر، رئیس هیات مدیره دانشگاه قطر، مدیر شورای عالی آموزش و پرورش و معاون فرمانده نیروهای مسلح را نام برده است.

بر اساس اسناد محرمانه ای که ویکی لیکس منتشر کرد، ماه می سال 2005 دیپلمات های آمریکا در قطر متذکر شدند که شیخ تمیم «با نظارت و اقتدار در حوزه امنیت داخلی، به شکل روزافزونی مورد سرمایه گذاری قرار گرفته است.» این اسناد شیخ تمیم را به عنوان یک مذاکره کننده آشتی جو، مشتاق برای افزایش همکاری های ضدتروریستی (از جمله استرداد شهروندان آمریکا علیرغم فقدان یک پیمان استرداد میان دو کشور، و کمک به تحقیق در مورد بمگذاری در یک خوردرو در دوحه طی سال 2005) ترسیم کردند، با این حال اسناد بعدی متذکر می شوند که «درصد به اشتراک گذاری اطلاعات قطر با آمریکا در پائین ترین حد» در میان کشورهای حاشیه خلیج فارس است.

شیخ تمیم در بسیاری از طرح های دیپماتیک منطقه ای قطر، از جمله مذاکرات تعدیلی در دارفور، لبنان و یمن شرکت داشته است. وی در سال 2010 شخصاً ریاست هیات نمایندگی ترمیم روابط دیپلماتیک قطر با عربستان را بر عهده گرفت. وی در دیپلماسی از نوع دیگر، به اعمال نفوذ بی مورد بر مقامات فرانسوی به منظور تامین تمایل آنها به رای برای کسب حق میزبانی جام جهانی 2022 متهم شد- قطر توانست این رای را کسب کند. تلاش های وی همیشه هم موفقیت آمیز نبوده است با این حال وی در سال 2008 بشار اسد را «شخصی خوب» خواند و معتقد بود که سرمایه گذاری قطر می تواند سوریه را از منطقه نفوذ ایران دور کند. (امروز قطر یکی از بزرگترین تامین کنندگان تسلیحات برای مخالفان سوریه است.)

براساس گزارش رویترز و دیلی تلگراف، تحلیل گران گمانه زنی می کنند که روابط نزدیک شیخ تمیم با اخوان المسلمین می تواند سیاست قطری را در مسیر محافظه کارانه بیشتری قرار دهد و احتمالا روابط با آمریکا را مخدوش کند. قطر از آغاز بهار عربی، روابط خود با مصر و تونس که احزاب اسلام گرای سیاسی به قدرت رسیده اند را تقویت کرده است.

با این حال شیخ تمیم بر منافع مشترک قطر و آمریکا تاکید دارد. وی در مذاکرات خصوصی خود با دیپلمات های آمریکایی تمایل خود به راه حل دو کشور در مورد درگیری های اسرائیل- فلسطین را ابراز داشته و بر اساس اسناد ویکی لیکس در سال 2007 به آلن بوید، نماینده جمهوری خواه آمریکا گفته بود «که پیشرفت در روند صلح مستلزم روابط با اسرائیل است.» وی گفته بود «کشورهای منطقه چه با اسرائیل موافق باشند چه مخالف، باید همگی با این رژیم مذاکره کنند.» وی همچنین به نقش بالقوه قطر به عنوان میانجی در مذاکرات آمریکا و ایران اشاره کرده است. دوحه روابط دیپلماتیک نزدیکی با تهران داشته و میادین مشترک گازی پرسودی را با ایران دارد اما شیخ حمد همچنین نگرانی خود در مورد اهداف هسته ای ایران و نفوذ جمهوری اسلامی در منطقه را بیان داشته است—این موضوع دقیقا همان مسئله ای است که از سوی دیپلمات های آمریکایی به عنوان «یک اقدام تعادلی ضروری» مطرح می شود.

گفته شده که مقامات قطری دولت های خارجی – از جمله مقامات آمریکا و ایران- را در جریان طرح انتقال قدرت که پیش از پایان ماه جاری میلادی اجرایی خواهد شد، قرار داده اند.