دیدارهای آقای سفیر عربستانی‌ها را ترساند

دیپلماسی ایرانی: اعراب از نفوذ روز افزون ایران نگران هستند و این نگرانی را به هر نحو ممکنی نشان می دهند. یک روز بهانه حضور ایران در عراق و لبنان را می گیرند و روز دیگر از این که رابطه ایران با مصر عادی می شود، ابراز نگرانی می کنند. بحث سوریه و یمن نیز که جای خود دارد. در این میان تازه ترین مورد آنها اردن است که ابراز نگرانی کرده اند که به سمت ایران تغییر جهت داده است. موضوعی که برخی تحلیلگران نفوذ ایران در آن را به مثابه محاصره همه جانبه عربستان توصیف کرده اند.

روزنامه العرب، چاپ لندن، در این باره می نویسد که رویارویی تهران و ریاض در پرونده های مختلف چیز قابل انکاری نیست. در حال حاضر دو طرف در سوریه، لبنان، یمن و بحرین به تقابل با یکدیگر به سر می برند و این بار رویارویی شان به اردن رسیده است. سفیر ایران در اردن دیدارهای مختلفی را با مقام های محلی و دولتی اردن انجام می دهد و پیشنهادهای رنگارنگی را به آنها می دهد که به هیچ وجه برای آنها امکان ندارد که به سادگی از کنار این پیشنهادها بگذرند.

این روزنامه در ادامه به نقل از منابع مطلع می نویسد که اخیرا جمعی از چهره های مطرح اردنی در شهر معان در جنوب اردن با سفیر ایران دیدار کرده اند که این مساله برای برخی افراد نگرانی هایی را به وجود آورده است. به گفته این منابع برخی از چهره های اپوزسیون و همچنین شماری از نمایندگان که وابسته به عشایری خاص در اردن هستند مراتب نگرانی خود را از دیدارهای سفیر ایران در اردن به اطلاع مقام های نزدیک به کاخ سلطنتی رسانده اند.

به گفته این منابع تهران تلاش می کند تا به یک قطب خارجی سیاسی در اردن تبدیل شود و یارانی را در این کشور به سود خود جذب کند در حالی که چهره های نزدیک به عربستان مدعی هستند که این مساله به گسترش تشیع در اردن کمک می کند و امان باید جلوی این کار را بگیرد.

این برخورد شباهب بسیاری به حساسیت موجود بر سر از سرگیری روابط میان قاهره و تهران دارد. رابطه ای که سلفی های مورد حمایت عربستان نهایت تلاش خود را می کنند که به روال عادی خود باز نگردد. در این میان نگرانی عربستانی ها از همه بیشتر است چرا که اردن را کشوری نزدیک و وابسته به خود می دانند و مدعی اند که گسترش روابط امان با تهران بر روابط حسنه و بسیار نزدیک امان – ریاض تاثیر می گذارد.

نگرانی های به وجود آمده به دیدار اخیر آقای مصطفی مصلح زاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در اردن با 20 نفر از وجهه ها و نمایندگان عشایر اردنی در شهر معان باز می گردد که در میان آنها شماری از بازرگانان طراز اول اردنی نیز حضور داشتند که سفیر کشورمان از آنها برای سفر به تهران دعوت به عمل آورد. در این دیدار سفیر ایران همچنین به تقاضای حضار برای وساطت با بغداد برای آزادی 56 نفر از زندانیان اردنی متهم به فعالیت های تروریستی نیز وعده کمک داد و گفت که این پرونده را از طریق وزارت امور خارجه ایران پیگیری می کند.

شهر معان در مرز اردن و عربستان واقع شده است. عشایر این منطقه عموما متمایل به عربستان هستند و ریاض از آنها به عنوان ابزاری برای نفوذ بیشتر در جامعه اردن بهره می برد. دیدار این افراد با سفیر ایران در سایه تنش های موجود میان تهران و ریاض باعث نگرانی عربستانی ها شده به گونه ای که عربستانی ها آن را تلاشی برای ایجاد شکاف در روابط استراتژیک عمان و ریاض قلمداد کرده اند. به ویژه در بحث روابط امنیتی و اقتصادی که عربستانی ها نسبت به آن حساسیت ویژه ای دارند.

عربستان از بابت حضور ایران در کشورهای همسایه خود به شدت نگران است و برای همین همواره تهران را متهم کرده است که ضمن تلاش برای نفوذ در بحرین، عراق، یمن، کویت و اکنون اردن تلاش دارد تا از نفوذ آن بکاهد و آنها را از حلقه نزدیکان به عربستان خارج کرده و به زمره کشورهای هم پیمان خود در آورد.

عربستانی ها بارها ایران را متهم کرده اند که از مخالفان الحوثی در یمن حمایت می کند، به آنها و جدایی طلبان جنوبی سلاح می فرستد. در بحرین نیز عربستانی ها مدعی هستند که ایرانی ها از مخالفان شیعی بحرینی علیه حکومت مورد حمایت عربستان پشتیبانی می کنند. عراق را نیز که عربستانی ها از دست رفته قلمداد می کنند و مدعی اند که امریکایی ها عراق را در طبق طلا به ایران هدیه دادند. در مورد کویت نیز گفته می شود که سالیان طولانی است که لابی ایران و عربستان در این کشور علیه یکدیگر کار می کنند.

با این حال تحلیلگران بر این باور هستند که ایران تلاش دارد از بحران های اقتصادی سخت اردن و سرخوردگی ای که نسبت به کمک های مالی عربستان وجود دارد و همچنین فضای تبلیغاتی ای که ایران به نفع خود در پیشبرد جبهه سوریه و عراق و لبنان پیش گرفته، نهایت بهره را ببرد و اردن را از حلقه نزدیکان به عربستانی که روز به روز در خاورمیانه در حال ضعیف شدن است، خارج کند و به جمع متحدان خود بیفزاید. اتفاقی که می تواند به دلیل موقعیت ویژه اردن به خصوص در همسایگی با سوریه و عراق منافع بسیاری را برای ایران به ارمغان آورد.  

انتشار اولیه: یکشنبه 1 اردیبهشت 1392/ باز انتشار: پنجشنبه 5 اردیبهشت 1392