صلح را با پول نمی توان خرید

دیپلماسی ایرانی: در روزهای گذشته نمایندگان دولت افغانستان، شورشیان طالبان و گروه ها و احزاب سیاسی افغان در همایشی در شمال فرانسه شرکت کردند تا درباره آینده افغانستان به دنبال خروج کامل نظامیان ناتو از خاک این کشور در سال 2014 گفتگو کنند. بنیاد پژوهشی استراتژیک فرانسه به همکاری دولت این کشور پیش از این نیز چنین کنفرانسی را در پاریس در نوامبر ۲۰۱۱ و ژوئن ۲۰۱۲ برگزار کرده بود. این نخستین بار بود که نمایندگان طالبان، اعضای شورای عالی صلح افغانستان و چهره های صاحب نفوذ از ائتلاف شمال که سالیان متمادی با طالبان مبارزه کرده اند، همگی در یک همایش شرکت کردند. با این حال دولت حامد کرزای رئیس جمهور افغانستان نتوانسته است با طالبان مذاکرات رو در رو انجام دهد.

در این نشست، غیرت بهیر، معاون گلبدالدین حکمتیار و داماد او، ریاست هیات حزب اسلامی را به عهده داشت. محمد یونس قانونی از ائتلاف ملی و احمد ضیا مسعود، محمد محقق و فیض الله ذکی جبهه ملی را نمایندگی کردند. حنیف اتمر، از اعضای حزب حق و عدالت، فرخنده زهرا نادری و نیلوفر ابراهیمی نمایندگان زن در مجلس نمایندگان افغانستان از دیگر شرکت کنندگان این نشست بودند. گروه طالبان را در این نشست، ملا شهاب الدین دلاور و محمد نعیم وردک نمایندگی کردند. معصوم استانکزی، دبیر شورای عالی صلح، و حاجی دین محمد، مشاور رئیس جمهوری افغانستان نیز در این نشست شرکت داشتند.

اما سوالی که بیش از هرچیز برای مخاطبان اهمیت دارد این است که آیا این کنفرانس و کنفرانس هایی از این دست توانسته اند به صلح و ثبات و رفاه و پیشرفت برای مردم افغانستان منجر شوند؟ نگاهی به یک دهه  برگزاری چنین کنفرانس هایی نشان می دهد که مصرف این کنفرانس ها بیشتر در خود کشورهای اروپایی و آمریکایی است تا افغانستان. ما می دانیم همه کسانی که در این کنفرانس ها گرد هم می آیند مستقیم یا غیر مستقیم در جغرافیایی به نام افغانستان و در شهر کابل شرکای اقتصادی یکدیگر هستند. در این کنفرانس ها افراد مختلف از گروههای مختلف دعوت می شوند و شرکتی می کنند ولی وقتی دقیق به روابط این گروهها و افراد توجه کنیم می بینیم که اینها در واقع شرکای اقتصادی یکدیگر هستند.

متاسفانه باید گفت آنچه که این افراد و گروهها را به این کنفرانس ها می کشاند منافع و امتیازات است و نه دغدغه و نگرانی برای صلح و امنیت مردم افغانستان. مسئله این است که آیا این ها به دنبال حل معضله ای به نام افغانستان هستند؟ آیا این گروهها طرحی برای حل مشکلات مردم افغانستان دارند و یا صرفا برای قدرت خود طرح می ریزند. به نظر می رسد که سخن اصلی در این کنفرانس هم همانند کنفرانس های پیشین صرفا سهم خواهی در قدرت بوده است. به عبارت دیگر در مورد آزادی، امنیت و تحقق عدالت اجتماعی برای مردم افغانستان هیچ سخنی در این کنفرانس ها به میان نمی آید. به بیان دیگر مردمی که در افغانستان زندگی می کنند هیچ نقشی در این کنفرانس ها ندارند و هیچ توجهی به آنها نمی شود.

اگر چنین بود و هدف این کنفرانس ها مردم افغانستان بود پس چرا در پاریس باید صورت گیرد؟ آیا نگرانی امنیتی موجب می شود که این کنفرانس ها در خارج از کشور برگزار شود؟ این افراد و گروهها هیچ کدام از منظر امنیتی در افغانستان دچار مشکل نیستند و همگی به افغانستان رفت و آمد دارند. لذا نباید دولت و اپوزیسیون مسلح و غیر مسلح را نگران و دردمند شرایط مردم افغانستان دانست. اپوزیسیون و پوزیسیون از یک بستر تغذیه می شوند. آنها همگی منافع اقتصادی گسترده ای در افغانستان دارند و فقط به دنبال افزایش سهم خود از ثروت و قدرت هستند.

چندی پیش سازمان شفافیت بین المللی ((TRANPARENCY INTERNATIONAL در جدیدترین گزارش سالانه خود در مورد وضعیت کشورهای مختلف در زمینه فساد اقتصادی، افغانستان را با 4 درجه نزول نسبت به سال گذشته جزء 5 کشور فاسد دنیا از نظر اقتصادی معرفی  کرده بود. فساد در افغانستان این یکی از واقعیت های اظهر من الشمس است. در طی ده سال گذشته در افغانستان میلیاردها دلار آمده و هیچ تاثیری بر وضعیت افغانستان نداشته است. چرا که این پولها بر مبنای رقابت دیگری که بین کشورهاوجود دارد به هدر رفته است و مردم افغانستان از آن بهره ای نبرده اند. فساد اداری تنها در حوزه داخل وجود ندارد و بیرون از کشور را نیز در بر می گیرد. چرا که تمام کسانی که در دولت و اپوزیسیون مسلح و غیر مسلح حضور دارند همگی به ثروت و قدرت معتاد شده اند. آنها این پولها را می گیرند و به خارج می آیند. آنها این پولها را به خارج می آورند چرا که پایگاه اصلی آنها در خارج است. اگر شما به این افراد نگاه کنید می بینید که این ها به اعتبار خارج به داخل رفته اند و در خارج عمل می کنند.

بنابراین باید گفت متاسفانه امروز در افغانستان همه نگاه های گروههایی که رقیب یکدیگر محسوب می شوند بر مبنای دید سرمایه داری و مادی تنظیم شده است. آنها فکر می کنند همه مسائل را باید با معیارهای  مادی سنجند. وقتی معیار و فرمول نسبت به معادلات بیرونی و مادی باشد آنگاه حرمت، فضیلت، عدالت و شرافت ارزش هایی از بین رفته و مربوط به قرون گذشته محسوب می شوند. آنها با ادعای اینکه در زندگی مدرن باید به واقعیات توجه داشت، هر فرصتی برای اندوختن  ثروت و قدرت خود استفاده می کنند و به این دلیل فاسد ترین روابط و شبکه ها شکل گرفته است. امروز شهر کابل بزرگترین بازار کسب پول است و ادارات هم فاسد ترین دنیا است. عامل این مسئله این است که نظام مشروعیت خود را از دست داده است. آنها می خواهند با پول صلح را بخرند در حالی که با پول نمی توان صلح خرید. چرا؟ چون تمام کسانی که در این کنفرانس ها شرکت می کنند و برای صلح صحبت می کنند شرکای اقتصادی هستند. به این ترتیب افرادی مجبور می شوند که برای پیداکردن پول دست به انتحار و ترور بزنند. بچه هایی که در قبال اندک پولی حاضر می شوند جلیقه انفجاری به خود ببندند و به ترور و انتحار دست بزنند. متاسفانه این مسئله که هرکسی که پول داشته اشد محق است به فرهنگ تبدیل شده است و افراد برای دست یافتن به پول و قدرت هیچ معیار انسانی را در نظر نمی گیرند. /16

انتشار اولیه: یکشنبه 3 دی 1391 / بازانتشار: جمعه 8 دی 1391