در نشست «گفت و گوی ملی سوریه» در تهران چه گذشت ؟

نشست موافقان و مخالفان دولت سوریه، تحت عنوان نشست «گفت و گوی ملی سوریه» در تهران در حال برگزاری است و حاضران در این نشست، هر یک به بیان دیدگاه های خود درباره بهترین راه حل جهت سوریه می پردازند. رسانه های خارجی از این نشست به عنوان بدیلی برای نشست هفته گذشته معارضین سوری در قطر یاد کرده اند.

به گزارش «تابناک»، امروز هتل استقلال تهران میزبان گروه های مخالف و موافق دولت سوریه است که در نشستی با شعار «نه به خشونت؛ آری به دموکراسی» برای مذاکره گرد هم آمده اند. در این نشست علاوه بر نمایندگان احزاب، گروه ها، اقوام، منتقدان و احزاب سیاسی مخالف، «حیدر علی»، وزیر آشتی ملی سوریه نیز به عنوان نماینده دولت این کشور حضور دارد.

در گزارشی که خبرگزاری «ایسنا» از این نشست تهیه کرده، آمده نشست امروز با یادی از کشته شدگان حملات اخیر رژیم صهیونیستی به غزه آغاز شده و علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه کشورمان از حاضران درخواست کرده به احترام کشته شدگان یک دقیقه سکوت کنند.

صالحی در ادامه، هدف از برگزاری نشست امروز را بازگشت صلح و آرامش و تجدید دوباره افتخارات سوریه در عرصه مقاومت علیه رژیم صهیونیستی دانست و از اتحادیه عرب و کشورهای مسلمان خواست در این برهه حساس تمام توجه خود را به سمت دشمن اصلی یعنی رژیم صهیونیستی داشته باشند و در کمک به مردم بی پناه غزه تلاش کنند.

وی افزود: «ابتکار این گردهمایی از سوی ایران برگرفته از توجه به گفت‌وگو و تفاهم در آینده سوریه است و پاسخ قاطعی به طرح‌های مداخله‌جویانه بیگانگان و گروه‌های مسلح بی‌مسوولیت است که با کشتار انسان‌های بی‌گناه و تخریب آثار تمدنی و کهن این کشور بنیان آن را نشانه گرفته‌اند».
صالحی در ادامه به بیان دیدگاه ایران درباره وقایع سوریه پرداخت و درگیری‌های امروز در سوریه را امری تحمیلی از سوی قدرت‌های سلطه‌گر علیه مردم سوریه دانست که همیشه تأمین منافعشان بر جان و مال انسان‌ها مقدم است.

وی ادامه داد: «جمهوری اسلامی ایران راهکار سیاسی و گفت‌وگوی فراگیر را مناسب‌ترین روش برای برون‌رفت بحران سوریه می‌داند. حل اختلاف از طریق مذاکره و به شکل مسالمت‌آمیز یک اصل عقلانی، متعارف و دارای مقبولت عمومی است. متاسفانه امروز شاهدیم که برخی از طرف‌های درگیر در بحران سوریه با فشار خارجی هرگونه مذاکره با حکومت را برای حل مشکلات موجود رد می‌کنند تا عملا به ترویج خشونت بپردازند و در این راستا از حمایت‌های آشکار و بی‌دریغ برخی از کشورهای به ظاهر مدافع صلح و حقوق بشر برخوردارند».

صالحی بر این اساس، تأکید ایران را بر گفت‌وگوی فراگیر ملی با مشارکت نمایندگان اقشار مختلف مردم مانند رهبران مذهبی،‌ احزاب سیاسی و اجتماعی،‌ نمایندگان قومیت‌ها و معارضان دانست و گفت نکته مهم برخورداری این نمایندگان از پایگاه مردمی است.

وی همچنین از سیاست برخی کشورها مبنی بر ارسال سلاح برای گروه های معارض سوری انتقاد کرد و اولویت کنونی را انجام روند اصلاحات در سوریه در فضایی آرام و مسالمت آمیز و به دور از هرگونه فشار و دخالت خارجی دانست. در همین راستا، صالحی حل مشکلات اقتصادی سوریه در مقابله با تحریم های ناعادلانه اعمال شده و ارسال کمک های بشردوستانه به این کشور را راهی دانست که باید مورد توجه جدی همه قرار بگیرد.

وی در بیان دیگر راه حل های موجود گفت: «از جمله اقدامات دیگر می‌توان به تلاش برای گفت‌وگوی ملی ، پرهیز از خشونت و حل مشکلات از طریق گفت‌وگو اشاره کرد که در این باره تماس‌هایی با مسوولان دولت سوریه و گروه‌های معارض به عمل آمده و پیشنهاداتی به آن‌ها ارائه شده است. جمهوری اسلامی ایران با بهره‌گیری از کلیه‌ طرح‌ها و ابتکارات منطقه‌یی و بین‌المللی درباره سوریه و با تلفیق آن‌ها و اعتماد آن‌ها به راهکار سیاسی طرح خود را به نماینده دبیر کل سازمان ملل و برخی از کشورهای منطقه از جمله ترکیه، مصر، روسیه و عربستان و حکومت سوریه ارائه کرده است».

وی محورهای اصلی این طرح را توقف خشونت، برقراری آتش‌بس، گفت‌وگوی فراگیر ملی و فراهم ساختن زمینه برگزاری انتخابات آزاد دانست و گفت این طرح پیشنهادی این فرصت را فراهم می‌کند که با روش‌های پذیرفته شده دموکراتیک و به دور از دخالت خارجی، اراده واقعی مردم سوریه فرصت بروز پیدا کند.

پس از صحبت های صالحی، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز در جمع خبرنگاران نقطه نظراتی را مطرح کرد و راه حل بحران سوریه را گفت‌وگو ی همراه با کنار گذاشتن خشونت و گفت‌وگوهای ملی و تصمیم‌گیری از طریق مجاری مردم‌سالاری دانست.

وی همچنین گفت اگر واقعا کشورهای منطقه به دنبال راه‌حلی برای مسائل همه کشورها از جمله سوریه هستند باید زمینه مشارکت همه بخش‌های مختلف مردمی را برای تصمیم‌گیری درباره آینده این کشور فراهم کنند. ما از هر تلاشی که کمک کند این گفت‌وگوهای ملی صورت گیرد و وسیله ای فراهم کند که مردم سوریه بدون دخالت خارجی خودشان بتواند تصمیم‌گیری کنند حمایت می‌کنیم.

مهمان‌پرست در مورد طرح شش ماده‌ای برای حل بحران سوریه نیز گفت: هیچ راه‌حلی دیگری برای وضعیت سوریه به جز گفت‌وگو قابل طرح نیست.

در ادامه، ابراهیم جعفری، نخست وزیر پیشین عراق به ایراد سخنرانی پرداخت و با تاکید بر ادامه اصلاحات از سوی دولت سوریه گفت باید شرایط انتخابات آزاد و برقراری حکومت مردم‌سالاری در این کشور فراهم شود.

وی در رابطه با ماهیت تحولات در سوریه نیز اظهار داشت: «ما به عنوان نماینده عراقی‌ها تصمیم گرفتیم که در برابر انقلاب‌های اخیر جهان موضع مهم و یکسانی داشته باشیم. ما در کنار مردم تونس، لیبی و مصر ایستادیم، زیرا مردم‌ این کشورها به پا خاسته بودند. ما هم در کنار آن‌ها به پا خواستیم و در پارلمان خود از آن‌ها حمایت کردیم، اما با توجه به تحولات سوریه شرایط این کشور با مصر، تونس و لیبی تفاوت فاحشی دارد. ما در سوریه با مساله متفاوتی از انقلاب‌های دیگر مواجه هستیم».

نخست‌وزیر پیشین عراق خاطرنشان کرد: باید به مردم سوریه اجازه دهیم که رژیم دلخواه خود را آزادانه انتخاب کرده و طعم دموکراسی را بچشند.

پس از جعفری، سفیر چین نیز که به عنوان نماینده این کشور در نشست تهران شرکت کرده، طی سخنانی تأکید کرد راه حل سیاسی باید بدون تاخیر و درنگ برای حل و فصل بحران سوریه به کار گرفته شود و تمامیت ارضی سوریه نیز باید حمایت و حفاظت شود. وی از همه طرف ها در سوریه خواست به طور جامع و بدون توسل به هرگونه خشونت راه را برای رسیدن به صلح هموار کنند.

سفیر روسیه در تهران نیز پیام «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه این کشور برای اجلاس تهران را قرائت کرد که در آن آمده بود: «گفت‌وگوی ملی سوریه گفت‌وگوی جامعی است که می‌تواند موجب ایجاد اجماع باشد و از برگزاری این نشست و همچین شرکت فعال حاضران خردسند هستیم».

در این پیام همچنین با تأکید بر لزوم عدم مداخله خارجی در گفت و گوهای طرفین سوریه، آمده بود: «روسیه از جمله کشورهایی است که همراه با دوستان ایرانی با این رویکرد موافق است و معتقد است گروه‌ها با توجه به اصولی که در ژنو اعلام شد با هم جمع شوند با دولت مذاکره کنند و در برابر توطئه‌ها و اقدامات تروریستی در سوریه بایستند. ما سعی کردیم تلاش‌های آشتی‌جویانه را در این راستا تقویت کنیم اما دیدیم که گروه‌های القاعده و افراطی چه اقداماتی انجام دادند و تشکیلات مستقلی تشکیل داده‌اند سعی کردیم آنها را دور هم جمع کنیم اما در سازمان ملل دوستان ما در شورای امنیت با پیشنهاد ما برای تشکیل گروه عمل برای گفت‌وگو با سوریه حمایت نکرده‌اند اما دیدیم که چگونه در مقابل به اپوزسیون کمکهای فنی و تسلیحاتی کردند».

لاوروف همچنین اشاره کرده بود که به اعتقاد روسیه، بهبود وضعیت در سوریه فقط از طریق راه حل سیاسی امکان‌پذیر است و این کشور تلاش‌هایش را در این جهت در تمام سطوح ادامه می‌دهد؛ هنوز هم وقت هست و در اینجا فقط اراده سیاسی مهم است که این فرایند را دنبال کند.

در ادامه نشست امروز، یکی از اعضای اخوان المسلمین مصر، یک فعال سیاسی برزیلی، دبیر کل حزب سعادت ترکیه، رئیس هیئت علمای مسلمانان لبنان و مشاور رئیس جمهور نیکاراگوئه نیز به ارائه سخنرانی پرداخته و هر یک دیدگاه های خود درباره راه حل بحران سوریه را بیان کردند.

پس از این افراد، معاون نخست وزیر سوریه نیز در جمع خبرنگاران به صحبت پرداخت و طرح ایران برای حل بحران این کشور را بسیار خوب ارزیابی کرد. وی همچنین درباره تشکیل ائتلاف مخالفان در خارج کشور بیان کرد: «ما با مخالفانی که در مسیر دیکته از سوی بیگانگان گام بر می‌دارند مخالفیم».

معاون نخست‌وزیر سوریه در پاسخ به این که چرا نشست مخالفان و موافقان دولت سوریه در دمشق برگزار نشده است گفت: «برگزاری چنین نشستی در سوریه دشوار بوده است. هم‌چنین اولین مساله حائز اهمیت برای مخالفان این است که ابتدا به نقاط مشترک دست یابند و پس از آن به همراه موافقان ساز و کارها را ارائه دهند. امروز در این نشست، نظام سوریه حاضر نیست؛ بلکه بخشی از موافقان هستند. من هم از نظام سوریه نیستم بلکه از دولت سوریه هستم و دولت جدایی از این نظام سوریه است».

او ادامه داد: «من هم‌چنان از مخالفان هستم و براساس برنامه خروج از بحران وارد دولت ائتلافی شدم. ما از معارضین ملی قدیمی هستیم و با عنوان معارض خواهان تغییر ریشه ای و فراگیر نظام هستیم. علاوه بر آن به عنوان معارضه با شعار براندازی نظام مخالفیم».

وی در پاسخ به این سوال که آیا این امکان وجود دارد که از نشست امروز تصمیمات مهمی در زمینه گفت‌وگوها حاصل شود بیان کرد: «در این راستا تلاش می‌کنیم البته این مساله نیازمند اراده ملی است».

در زمان تنظیم این خبر، این نشست همچنان در حال برگزاری است.