اوباما به سرعت برای مذاکره با ایران اقدام می کند

گروه سیاسی: یک روز پس از انتخابات آمریکا شباهت زیادی به یک روز قبل برای باراک اوباما دارد، به خصوص در زمینه هایی که برای کسب آرای یهودیان تلاش می کرد و می کوشید انتقاد جمهوریخواهان را در مورد وضعیت اقتصادی و نحوه برخورد با مساله هسته ای ایران پاسخگو باشد.

با پیروزی اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و غلبه بر میت رامنی جمهوریخواه، اکنون سنا همچنان در دست دمکرات ها قرار خواهد داشت و مجلس نمایندگان نیز در انحصار جمهوریخواهان باقی می ماند. این به معنی شباهت های زیاد بین این دولت و دولت قبلی آمریکاست.

ویلیام داروف، که ریاست دفتر واشینگتن فدراسیون یهودیان در آمریکای شمالی را در اختیار دارد، می گوید آنچه در این انتخابات بیش از هر چیز دیگر خودنمایی می کرد صرف میلیون ها دلار هزینه تبلیغات انتخاباتی بود. از سوی دیگر با وجود اینکه پیروزی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری یک سرمایه سیاسی ایجاد می کند، اما این سرمایه محدود است.

برخی تحلیلگران بر این باورند که اوباما در دور دوم ریاست جمهوری خود بیش از یک ابتکار عمل خارق العاده در خاورمیانه به دنبال بهبود وضعیت اقتصادی و بهداشتی مردم آمریکا خواهد بود.

اما در بحث سیاست خارجی، مهمترین دستور کار اوباما در دور اول ریاست جمهوری اش نحوه برخورد با ایران بود. اوباما با تلاش بسیار در هفته های اخیر توانست دست کم به طور ظاهری نشان دهد که آمریکا و اسرائیل در مورد ایران اتفاق نظرهای بسیاری دارند. در ماه اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل اشاره ای به اقدام نظامی علیه ایران نکرد، هرچند که شب پیش از انتخابات مصاحبه ای از تلویزیون اسرائیل پخش شد که نشان می داد بی بی بار دیگر بر مواضع سابق خود در قبال ایران تاکید می کند.

در صورتی که اوباما همچنان بتواند مقامات تل آویو را به پرهیز از گزینه نظامی علیه ایران ترغیب کند یا دست کم از آنها بخواهد در محافل عمومی کمتر در این مورد سخن پراکنی کنند، آنگاه وی در دور دوم ریاست جمهوری مجال آن را خواهد یافت تا با فراغ بال بیشتری چگونگی برخورد با مساله هسته ای ایران را بررسی کند.

در صورتی که نگرانی از تهدید نظامی در میان نباشد، اوباما می تواند تحریم های بیشتری را برای تشویق تهران به تغییر رفتار هسته ای، اعمال کند. بسیاری از تحلیلگران اینگونه گمانه زنی می کنند که اوباما  در آینده نزدیک به سرعت برای مذاکره با ایران اقدام کند. مذاکراتی که در آن پیشنهاد های جدیدی مطرح خواهد شد و برخی حداقل های مورد توجه اسرائیل نیز در آن لحاظ می شود. این سناریو می تواند اینگونه طراحی شود که برخی تحریم ها لغو شوند و در مقابل ایران سطح غنی سازی اورانیوم را در حدود 20 درصد ثابت نگاه دارد. این بازی با واژه های است که در واقع معنی آن تعلیق عملیات غنی سازی 20 درصدی در آن است . عملیاتی که غرب بیم آن را دارد که در ساخت سلاح هسته ای مورد استفاده قرار گیرد.

می توان گفت اوباما که برای بار دوم رئیس جمهور آمریکا شده از 4 سال باقی مانده ریاست جمهوری اش برای برقراری نوعی مصالحه با اسرائیل بر سر برنامه های هسته ای ایران استفاده خواهد کرد. اوباما احتمالا پس از مشورت با اسرائیل نوعی از پیشنهاد های آمریکایی را به ایران ارائه می دهد.

همچنین در ماه های پیش رو هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه کنونی آمریکا که روابط خوبی با اسرائیل داشت از سمت خود کناره گیری خواهد کرد. این موضوعی است که کلینتون اعلام کرده در مورد آن اطمینان دارد. اما چه کسی جایگزین وی خواهد شد؟

تام دونیلون که هم اکنون مشاور امینت ملی است یا سوزان رایس که سمت سفیر آمریکا در سازمان ملل را بر عهده دارد. البته نام دیگری نیز مطرح است و آن جان کری رئیس کمیته شورای روابط خارجی سنای آمریکاست. از بین این سه نفر دونیلون روابط گرمی با اسرائیل دارد. رایس معمولا در سازمان ملل از اسرائیل در مقابل برخی محکومیت های رسمی دفاع می کند اما به طور کلی برخی اسرائیلی ها و مقامات حامی اسرائیل از لحن تند وی در برخی موارد انتقاد می کنند. کری اما داستان دیگری دارد. او با اظهارات تندش علیه حمله اسرائیل به نوار غزه در سال 2009 ، حیرت بسیاری از تحلیلگران شد. از سوی دیگر روابط وی با بشار اسد در سوریه پیش از بروز بحران در این کشور نیز مورد انتقاد برخی کارشناسان است.

در مقابل تغییر برخی پرسنل کاخ سفید و وزرات امور خارجه در آمریکا، اسرائیل نیز به زودی انتخاباتی را برای تعیین نخست وزیر برگزار می کند. نتانیاهو و آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه کنونی وی در ماه ژانویه نبرد سختی را پیش رو خواهند داشت. نبردی که به دقت در آمریکا زیر نظر گرفته می شود و  نتیجه آن در ترکیب با عزل و نصب ها در دولت آمریکا می تواند نقش تعیین کننده ای برای طراحی استراتژی آمریکا و اسرائیل در برابر ایران، داشته باشد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 10

انتشار اولیه:چهارشنبه 17 آبان 1391 / بازانتشار : جمعه 19 آبان 1391