مذاکراتی که تکذیب نمی شوند

دیپلماسی ایرانی: علی اکبر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری، علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، حسین طائب، از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و اصغر حجازی، مسئول بخش امنیت دفتر مقام معظم رهبری، از جمله چهره هایی هستند که طبق گزارش های منتشر شده در برخی رسانه های خارجی ، مذاکراتی با مقامات آمریکایی داشته اند. مقاماتی که گفته می شود دو نفر از آنها کارت سبز ورود به آمریکا را در اختیار دارند.  این در حالی است که به گزارش المانیتور نام و مشخصات هیات آمریکایی حاضر در این مذاکرات مشخص نیست. اما گفته می شود یک زن و دو مرد آمریکایی 60 و 30 ساله در این مذاکرات که در کشور های اروپایی و قطر انجام شده حضور داشته اند. العربیه، الجزیره و برخی خبرگزاری ها در پاکستان نسبت به انتشار این اخبار اقدام کرده اند اما هنوز طرف آمریکایی یا ایرانی انجام این ملاقات ها را تایید یا تکذیب نکرده است.

این در حالی است که هفته گذشته نیویورک تایمز گزارشی در خصوص این ملاقات های پشت پرده و توافق برای مذاکره مستقیم ایران و آمریکا منتشر کرده بود که در تهران و واشینگتن تکذیب شد اما گفته می شود این گزارش در نتیجه درز کردن اخبار مربوط به ملاقات های محرمانه در 5 ماه گذشته منتشر شده است. منابع ناشناس خبری ادعا می کنند در 5 ماه گذشته دست کم 4 نشست بین مقامات ایرانی نام برده شده و طرف آمریکایی برگزار شده و هدف از آن توافق بر سر تعلیق بخشی از عملیات غنی سازی در ایران در مقابل لغو تحریم ها بوده است.

به گفته این مقامات، یکی از این ملاقات ها در اوایل ماه اکتبر در دوحه پایتخت قطر انجام شده و 11 ساعت به طول انجامیده است. این نشست طولانی پشت درهای بسته تنها دو وقت استراحت داشته که مقامات ایرانی در آن زمان نماز خوانده اند. گفته می شود زن آمریکایی که مسئولیت هیات آمریکایی را بر عهده داشته پیش از این نشست 11 ساعته، یک نشست 4 ساعته با علی اکبر ولایتی داشته و وی را چهره ای قابل اطمینان می داند. از سوی دیگر مرد 60 ساله ای که گفته می شود با موهای جوگندمی در این مذاکرات از جانب آمریکا حاضر بوده زمانی قبل از انقلاب در ایران زندگی کرده است.

این در حالی است که نخست وزیر قطر با انتشار بیانیه ای برگزاری چنین نشست هایی را در کشور تکذیب کرده است.

حامد بن جاسم که وزیر امور خارجه قطر نیز به شمار می رود در واکنش به خبر منتشر شده در العربیه که اعلام کرده بود مذاکراتی بین مقامات ایرانی و آمریکایی در اوایل اکتبر در قطر برگزار شده، اظهار داشت: چنین ملاقاتی انجام نشده است.

هرچند که جزئیات این ملاقات ها به گونه ای در رسانه ها منتشر شده که بسیار قابل توجه است و از سوی دیگر سکوت خبری واشینگتن و تهران در این زمینه به تردید ها در مورد انجام چنین مذاکراتی دامن می زند.

این اخبار در حالی منتشر می شود که هم اکنون محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران به دلیل مطرح کردن پیشنهاد مذاکره با آمریکا در داخل کشور مورد انتقاد قرار دارد. از سوی دیگر قطر نیز به عنوان عضو شورای همکاری خلیج فارس، باید در زمینه اخباری که در ارتباط با میزبانی نشست بین مقامات آمریکایی و ایرانی منتشر شده به دوستان عرب خود پاسخگو باشد. چرا که شورای همکاری خلیج فارس در همراهی با سیاست های آمریکا به دنبال اعمال فشار بیشتر علیه ایران هستند.

در این بین گفته می شود کشورهایی مانند فرانسه، انگلیس و روسیه از شنیدن اخبار مربوط به مذاکرات پشت پرده ایران و آمریکا به شدت پریشان شده اند. این کشور ها در چارچوب گروه 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان) مذاکرات هسته ای با ایران را دنبال می کنند و بر این باورند گفت و گو هایی خارج از این روند به مذاکرات هسته ای آسیب می زند. از سوی دیگر مقامات در اسرائیل نیز ضمن تلاش برای نشان دادن خونسردی در مورد اخبار منتشر شده سعی می کنند استراتژی سکوت خبری را دنبال کنند. برخی تحلیلگران می گویند نگرانی مقامات روسیه از شنیدن خبر مذاکرات پشت پرده ایران و آمریکا به اندازه ای بوده که میخائیل  بوگدانوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه به سرعت به تهران سفر کرد تا در خصوص این ملاقات های پشت پرده با مقامات ایرانی گفت و گو کند. از سوی دیگر گفته می شود هیاتی پارلمانی از اروپا به تهران آمده نیز موضوع تحریم ها و روابط اقتصادی با ایران را در دستور کار دارد.

باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در آخرین مناظره انتخاباتی خود با میت رامنی ، رقیب جمهوریخواه به وضوح اعلام کرد از گفت و گوی مستقیم با ایران استقبال می کند. هرچند وی نیز مانند سخنگوی کاخ سفید توافق برای مذاکرات مستقیم با ایران را تکذیب کرد اما تا کنون هیچ یک از مقامات آمریکایی یا ایرانی انجام گفت و گو های محرمانه بین تهران و واشینگتن را تکذیب نکرده اند.

همچنین جی کارنی، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید روز پنجشنبه اعلام کرده بود اوباما از گفت و گوی دو جانبه با ایران برسر برنامه های هسته ای اش استقبال می کند اما هنوز برای آن برنامه ریزی انجام نشده است.

بنابر ادعای برخی منابع خبری ناشناس، تهران و واشینگتن در جریان این نشست های محرمانه توافق کرده بودند که جمهوری اسلامی پیش از انتخابات ریاست جمهوری 6 نوامبر آمریکا موافقت با تعلیق بخشی از عملیات غنی سازی اورانیوم را اعلام کند و در مقابل از امتیاز لغو تحریم ها بهره مند شود. امتیازی که گفته می شود طرف ایرانی خواستار تضمین کتبی آمریکا در زمینه آن شده بود. اما درز این اخبار به بیرون و انعکاس بخشی از آن در روزنامه نیویورک تایمز موجب شد که طرف ایرانی از اعلام موافقت با تعلیق بخشی از عملیات غنی سازی بپرهیزد. به این ترتیب کارت برنده ای که اوباما قصد داشت برای پیروزی انتخاباتی از آن استفاده کند اکنون سوخته است اما گفته می شود که هنوز بحث بر سر اعلام توافق در زمانی دیگر ادامه دارد.

تحریریه دیپلماسی ایرانی / 10

انتشار اولیه: شنبه 6 آبان 1391 / بازانتشار: سه شنبه 9 آبان 1391