ترور با گذشت زمان فراموش نمی شود

دیپلماسی ایرانی: منافقین نام سازمانی است که هر ایرانی با آن آشناست، هم کسانی که پیش از انقلاب برای پیروزی جمهوری اسلامی در صحنه تظاهرات بودند و هم کسانی که پس از انقلاب همچنان در صحنه حضور فعال داشتند. منافقین که از عوامل اصلی انقلاب ایران بودند پس از پیروزی انقلاب راه خود را جدا کرده و تبدیل به یکی از خطرناک ترین گروه های تروریستی شدند. فراموش نکردیم بمب گذاری های گسترده آنها را که مردم را به رعب و وحشت دعوت می کرد. امروز امریکا نام این سازمان را از لیست گروه های تروریستی خارج کرده است. سوال اصلی که در این مساله مطرح می شود این است که آیا آنچه که این سازمان در گذشته مرتکب شده با گذشت زمان تطهیر شده است. به همین بهانه دیپلماسی ایرانی با دکتر الهام امین زاده، نماینده سابق مجلس و مدرس حقوق بشر دانشگاه تهران، در خصوص پدیده تروریسم و خروج نام منافقین از لیست تروریست ها گفتگویی کرده است که در زیر می خوانید:

خانم دکتر آمریکا مدعی است که به دلایل  حقوقی و درخواست دادگاه ناچار شده است که اسم این گروه را از لیست گروههای سیاسی خارج کند. تا چه اندازه این مسئله به نظر شما حقوقی است؟

واضح است که این مسئله سیاسی است. درواقع برخورد و مبارزه با تروریسم به طور کلی تبدیل به یک مسئله سیاسی شده است. یا به عبارت دیگر مبارزه با تروریسم در عرصه بین المللی تبدیل به حربه ای سیاسی در دست غربی ها شده است.

زمانی که بحثی سیاسی می شود ماهیت و کیفیت ذات پدیده مورد مبارزه قرار نمی گیرد و تروریسم تا آنجایی مورد ارزش است که با منافع آن کشورها در تضاد باشد و به معنای دیگر زمانی مورد اعتراض واقع می شود که با منافع آن کشورها در تضاد باشد.

اگر پدیده تروریستی و یا گروهی از تروریست ها منافع خاصی را برای کشورهای خاصی داشته باشند و در جهت منویات آن کشورها قدم بردارند، اگرچه تروریست هستند اما می توانند برای آن کشور نقش خدمتگزار داشته باشند. در نتیجه با گذاشتن اسامی چنین سازمان هایی در لیست سازمان های تروریستی سعی نمی کنند تا مانع فعالیت های آنها شوند بلکه حتی موجب تشویق و ترغیب و در اختیار قرار دادن لجستیک به این سازمان ها هم می شوند. بنابراین تمامی این مسائل به ریشه سیاسی برخورد با پدیده تروریسم بر می گردد.

چنین رویه ای چه آثار بین المللی در پی خواهد داشت؟ یعنی آیا ممکن است این رویکرد به گروههای تروریستی دیگر هم تسری یابد؟

بله به نظر می رسد که ما شاهد روزی خواهیم بود که القاعده نیز از گروه های تروریسیتی و قابل مبارزه هم خارج شود. درواقع هر گروه تروریستی دیگری که منافع آنها را تامین کند می تواند مطمئن باشد که دیگر در لیست سیاه قرار نخواهد گرفت. در نتیجه چنین رویکردی این خطر را خواهد داشت تمامی گروه هایی که مرتکب جنایات بین المللی و یا جنایات داخلی شدند از پلیس اینترپل فرار کنند و هیچ نوع مجازاتی برای اقدامات گذشته آنها که خانواده هایی را عزادار کرده و حقوق بشر را زیرپا گذاشته اند، وجود نخواهد داشت. ترور از بحث ایجاد رعب و وحشت است و تروریست نیز در محیط داخلی مورد بررسی قرار می گیرد. اما عناصری که سبب می شود تروریست تبدیل به بحث بین المللی شود بحث حمایت خارجی از تروریست هاست. حمایت ها و ورود چند کشور در حمایت از تروریست ها می تواند آن را به موضوعی بین المللی تبدیل کند.

عواقب و نتایج حقوقی این مسئله چه می تواند باشد؟ با این رویکرد رفتارهای گذشته این سازمان چه وضعیتی پیدا می کند؟

مسلم است که به لحاظ حقوقی جرم و جنایت با رفتارهای سیاسی تغییر نمی کند. به عبارت دیگر بر اساس حقوق بشر، در هرکجای جهان حقوق انسان ها نقض شود، باید مورد محاکمه و مجازات قرار بگیرد. یعنی مرور زمان و یا گذشت زمان هیچ گونه مجازاتی را از بین نمی برد. بنابراین چنین مسائلی به رفتارهای سیاسی کشورها مربوط می شود که با مسلمات حقوقی هماهنگی ندارد. تروریست ها حقوق بشر، امنیت جانی و صحت جان آنها را نقض می کنند ولی که دولت ها با تغییر معادلات سیاسی و گذشت زمان با این رفتارهای جنایتکارانه به نحو متفاوتی برخورد می کنند.

به لحاظ حقوقی چه موانعی بر سر فعالیت این گروه وجود داشته است.و برداشتن نام منافقین تا چه اندازه این موانع را از سر راه آنها خواهد برداشت؟

آنچه که در گذشته شاهد بودیم، این افراد به راحتی  در پارلمان های اروپایی تردد داشتند. بنابراین موانع بیشتر ظاهری و شکلی بوده است. حتی اعلام شده است که حساب های بانکی این افراد باز می شود، که به نظر می رسد چنین مانعی هم وجود نداشته است. تمامی ارتزاق این افراد بر اساس تلاش خود این افراد نبوده و قطعا کمک های خارجی و غربی بوده که سبب شده تا به امروز به زندگی خود ادامه دهند. بنابراین محدودیتی وجود نداشته که امروز حذف شده باشد.

دلیل خارج کردن نام منافقین، عدم وجود عملیات تروریستی در طول ده سال گذشته ذکر شده است، به نظر شما چه تضمینی وجود دارد که از این به بعد شاهد عملیات تروریستی این افراد نباشیم؟

اگر افراد عاقلی باشند دیگر دست به چنین اقداماتی نخواهند زد. اما گروهی که جزو ذات فعالیت های آن عملیات های تروریستی است بعید به نظر می رسد که اعلام کنند ما چنین جرائمی انجام داده ایم و از این به بعد دیگر جرمی انجام نخواهیم داد، به دلیل آنکه با تفکر فعالیت های آزادی خواهانه آن را انجام دادند و تصور نمی کنند که فعالیت های آنها تروریستی بوده است.

آیا ایران می تواند از طریق حقوقی در نظام بین الملل راهکاری داشته باشد؟

ایران تنها از طریق مستندسازی فعلیت های تروریستی این گروه و ارائه سند ۱۲ هزار کشته و دفاع از حقوق مردمی که حقوق آنها نقض شده می تواند مساله را پیگیری کند.

تحریریه دیپلماسی ایرانی/14