اختلاف بر سر زمان اقدام است

دیپلماسی ایرانی: با وجود تمامی اغتشاش ها در خاورمیانه، به نظر نمی رسد که سیاست خارجی نقش تعیین کننده ای بر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا داشته باشد. اما حاصل انتخابات ریاست جمهوری تاثیر جدی بر سیاست خارجی ایالات متحده خواهد داشت و به خصوص برای رایزنی ها در خصوص احتمال اقدام نظامی علیه ایران، حائز اهمیت است.

هم باراک اوباما و هم میت رامنی، نامزد های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، به بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته ای متعهد هستند. تسلیحاتی که می تواند خطر جدی برای منطقه و بقای اسرائیل به همراه داشته باشد. اوباما و رامنی هر دو ادعا می کنند که در صورت لزوم از گزینه نظامی علیه ایران استفاده خواهند کرد. اما اختلافات اساسی بین دیدگاه آمریکا و اسرائیل در مورد چشم انداز اقدام نظامی علیه ایران وجود دارد.  

سندی برگر در مورد این اختلافات در نشریه فارن پالیسی می نویسد، نخستین منشاء اختلاف، زمانی است که در آن اقدام نظامی ضروری و اجتناب ناپذیر می شود. حساسیت تل آویو به بازه زمانی از خصومت تاریخی و جغرافیایی جمهوری اسلامی با اسرائیل ناشی می شود. اما در عین حال توانایی های اسرائیل برای وارد کردن آسیب جدی به تاسیسات هسته ای زیرزمینی ایران محدودتر از آمریکاست. از سوی دیگر تل آویو بر این باور است که ایران فاصله کوتاهی با ورود به منطقه امن در برنامه های هسته ای خود دارد اما در مقابل اوباما می گوید هنوز زمان برای ادامه دیپلماسی در قبال ایران باقی است. ایده ای که نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل با آن مخالفت کرده و می گوید زمان باقی مانده تاب صبوری و مذاکره را ندارد. نتانیاهو حتی برای راضی کردن اوباما به تعیین خط قرمز برای ایران به افکار عمومی در آمریکا نیز متوسل شده است اما باید گفت که این پافشاری نخست وزیر اسرائیل برای تعیین خط قرمز نتیجه عکس به همراه داشته است. چرا که افکار عمومی از بازدارندگی نظامی در مقابل برنامه های هسته ای ایران حمایت چندانی به عمل نمی آورند.

با این وجود رامنی در این زمینه با نتانیاهو موافق است که زمان برای مذاکره با ایران به سر رسیده است. گفت و گو ها شکست خورده  و باید در مورد ایران متحد شد. اما با توجه به تحریم های سختی که از سوی کنگره دوحزبی آمریکا و اوباما علیه ایران اعمال می شود، مشخص نیست راه های دیگر برای اعمال فشار بر ایران چه خواهد بود. رامنی می گوید تاریخ مصرف مذاکرات به پایان رسیده و آمریکا و اسرائیل نباید بیش از این در مورد برخورد با ایران از یکدیگر فاصله بگیرند. به این ترتیب می توان پیش بینی کرد که پیروزی رامنی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، این کشور را در آستانه جنگ با ایران قرار می دهد.

البته این احتمال وجود دارد که در صورت پیروزی مجدد اوباما در انتخابات نیز، آمریکا به اقدام نظامی علیه ایران ملحق شود. هرچند اوباما با تعیین خط قرمز برای ایران مخالفت می کند اما در صورتی که تهران اقداماتی نظیر اخراج بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی یا نظامی کردن برنامه های هسته ای خود انجام دهد، باید انتظار داشت ماشه اقدام نظامی علیه ایران توسط دولت اوباما فشرده شود.

البته به نظر نمی رسد که ایران در آینده ای نزدیک این اقدامات را انجام دهد. در همین حال ترکیب تحریم ها با دیپلماسی خلاقانه نشان می دهد در صورتی که آمریکا به گزینه نظامی متوسل شود، در واقع گزینه ای جز آن پیش رو نداشته است. به بیان دیگر زمانی آمریکا از اقدام نظامی حمایت می کند که افکار عمومی نیز قانع شده باشند مذاکره و تحریم راه به جایی نبرده است. 

تحریریه دیپلماسی ایرانی /

انتشار اولیه : سه شنبه 28 شهریور 1391 / بازانتشار: جمعه 31 شهریور 1391