از مصالحه میان مصر و اسرائیل خبری نیست

ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی

اعتماد: همسایه اسراییلی مصر هنوز هم مشکلات زیادی با رییس جمهور جدید این کشور دارند و دولت اسراییل البته دو بار تلاشی محتاطانه را برای نزدیک شدن به حاکمان جدید مصر انجام داده است. البته اسراییل انتخاب محمد مرسی به ریاست جمهوری مصر را پیش بینی می کرد. در عین حال ارتش و نیروهای اطلاعاتی دو کشور همواره و به صورت سنتی روابط زیادی با یکدیگر دارند و به همین خاطر برکناری فرمانده ارتش از سوی رییس جمهور جدید برای اسراییلی ها گران آمد، زیرا این برکناری درست زمانی اتفاق افتاد که مرزهای دو کشور شاهد یکی از شدیدترین درگیری های مسلحانه بود. نباید فراموش کرد که مصر نخستین کشور عربی به شمار می آید که با اسراییل قرارداد صلح امضا کرده است. پس از این حملات علیه پست های مرزی مصر بود که ارتش اسراییل وارد عمل شد و پیکارجویان مسلح را در کنار مرزهای خود متوقف کرد.

تحلیلگران اسراییلی از آن زمان نسبت به آغاز خطرناک ترین دوران در روابط دو کشور هشدار می دهند و به نوشته روزنامه اسراییلی یدیعوت آحارانوت؛ «حال بعد از 30 سال دیگر زبان مشترکی وجود ندارد و این حالت به سوءتفاهم، قطع ارتباطات و بحران منجر می شود.» با این حال تلاش برای یافتن زبانی مشترک ادامه دارد. در این میان لیبرمن، وزیر خارجه تندرو اسراییل می گوید که نمی تواند برای مدتی طولانی حرف های پوچ دیپلماتیک را تحمل کند: «اسراییل نمی تواند نقض قرارداد صلح از سوی مصر را تحمل کند». از نظر لیبرمن انتقال 20 دستگاه تانک ارتش مصر به منطقه غیرنظامی صحرای سینا باید با هماهنگی اسراییل صورت می گرفته است.

از سوی دیگر نتانیاهو و باراک نخست وزیر و وزیردفاع اسراییل نیز نه به صورت علنی و آشکار بلکه به صورت پنهان رفتاری تهاجمی علیه مصر درپیش گرفته و با آگاهی از عدم محبوبیت قرارداد صلح در میان مردم مصر، تنها از طریق نمایندگان دولت با روزنامه نگاران در این مورد صحبت می کنند. گزارش های زیادی در مورد تماس های دو طرف مصری و اسراییلی وجود دارد که البته راستی آزمایی آن کار ساده یی نیست. بر پایه این گزارش های روزنامه های مصری ادعا می شود که یک فروند هواپیمای بدون سرنشین نیروی هوایی اسراییل وارد حریم هوایی مصر شده و پیکارجویان احتمالی را هدف قرار داده است و اگر این خبر صحت داشته باشد بی تردید قرارداد صلح از سوی اسراییل نقض شده است. اما مطبوعات عربی خبرهای دیگری هم دارند. بر پایه این خبرها باراک، وزیر دفاع اسراییل برای نخستین بار با وزیر جدید دفاع مصر یعنی «عبدالفتاح السیسی» مکالمه تلفنی داشته و مراتب نارضایتی خود از رویدادهای اخیر را از طریق همتای مصری خود به اطلاع محمد مرسی رسانده است. پایگاه اینترنتی روزنامه مصری الاهرام هم گزارشی منتشر کرده که بر اساس آن به تازگی فرستاده یی به نمایندگی از وزارت دفاع اسراییل با مقامات مصری در مورد وضعیت صحرای سینا مذاکراتی داشته است.

روابط با مصر برای اسراییل همچنان به مانند راه رفتن روی لبه تیغ است، زیرا دولت اسراییل از مدت ها قبل با قلدرمآبی از مصری ها می خواهد که حملات شدیدتری را علیه پیکارجویان و قاچاقچیان انجام دهد. و با همین هدف بود که تل آویو در سال های گذشته به مصر اجازه داد که یگان های بیشتری همراه با تانک و هلی کوپتر به صحرای سینا اعزام کند. این در حالی است که در قرارداد صلح بر گسترش مناطق نظامی به ویژه در نزدیکی مرزهای اسراییل تاکید شده است.

اگرچه حملات تروریستی اخیر به پست های مرزی مصر موجب تحقیر ارتش این کشور شد اما برای مرسی و فرماندهی جدید ارتش مصر آزادی عمل بیشتری فراهم آورد. در عین حال «مارک هلر» از انستیتوی مطالعات امنیتی در تل آویو عقیده دارد: «ارتش مصر می تواند حملات بیشتری به نسبت گذشته علیه تروریست ها و قاچاقچیان انجام دهد. من تا روز 5 آگوست فکر می کردم مصر با دفاع از صحرای سینا امنیت اسراییل را نیز تامین می کند اما پس از کشته شدن آن 16 اسراییلی فهمیدم مصر فقط در فکر تامین امنیت خود است.» به گفته هلر در عین حال رهبری جدید مصر به یکباره با واقعیت پیچیده یی در سینا روبه رو شد و برای تامین منافع خود بیش از چند هفته مرزهای خود با نوارغزه تحت کنترل حماس را مسدود کرد.

افزون بر آن مرسی دستور تخریب تونل های قاچاق را نیز صادر کرده است، زیرا به عقیده وی تروریست ها از این تونل ها برای ورود به مصر استفاده می کنند. به باور هلر به این ترتیب مشخص است که مرسی نسبت به سلف خود بلندپروازی های بیشتری در سر دارد و سفر وی به تهران گویای همین واقعیت بود. با این وجود از قرار معلوم مرسی نمی خواهد روابط با اسراییل از این بدتر شود و به گفته هلر هیچ نگرانی ای از بابت احتمال درگیری نظامی میان دو کشور نیز وجود ندارد.

در این میان اسراییل در رابطه با مصر از حمایت های امریکا نیز برخوردار است و وزرای دفاع و خارجه ایالات متحده نیز در دیدار از قاهره در این مورد به مقامات مصری هشدار داده اند. «دنیس راس» که تا پایان سال 2011 مشاور امور خاورمیانه باراک اوباما بود طی مقاله یی در روزنامه واشنگتن پست آورده است: «دولت امریکا باید موضع خود را روشن کند و به مصری ها بگوید که در صورت ادامه این رفتار یعنی اعزام نیروهای زرهی به سینا بدون هماهنگی با اسراییل، نمی تواند روی حمایت های ایالات متحده حساب کند.» و ظاهرا قاهره نیز به این اظهارات بی توجه نیست و مرسی پیش از سفر به تهران اطمینان داد که دولتش با عملیات در سینا هیچ یک از معاهدات بین المللی را نقض نمی کند و تاکید کرد که مصر همچنان خود را به رعایت قرارداد صلح با اسراییل پایبند می داند.

منبع: فرانکفورترآلگماینه